هر نقطه کوچک در این عکس، نشان دهندۀ یک کهکشان دوردست است. روشن‌ترین نقاط هم کهکشان‌هایی هستند که نیروی خود را از سیاهچاله‌های غول‌پیکر تامین می‌کنند. اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ مرکات(MeerKAT) واقع در رصدخانه اخترشناسی رادیویی آفریقای جنوبی موفق به تهیه این عکس شدند. هر کدام از این نقاط کهکشان‌هایی مثل راه شیری هستند که قبلا در قالب طیف رادیویی مشاهده نشده بودند.
«جیمر کندون» محقق و نویسنده علمی از رصدخانه ملی اخترشناسی رادیویی در ویرجینیا گفت: «چون امواج رادیویی با سرعت نور حرکت می‌کنند، این عکس به مثابه یک ماشین زمان است که از فرایند ستاره‌زایی در این کهکشان‌های دوردست، نمونه‌برداری می‌کند. فرایندهایی که در بازه زمانی چند میلیارد ساله اتفاق افتاده‌اند. چون فقط ستاره‌های کم عمری که کمتر از ۳۰ میلیون سال عمر می‌کنند، اقدام به انتشار امواج رادیویی می‌کنند، میدانیم که این عکس توسط ستاره‌های قدیمی آسیب ندیده است. طیف رادیویی که از هر کهکشان ساطع می‌شود، متناسب با آهنگ ستاره‌زایی آنها می‌باشد.»(یعنی زمانی در گذشته که نورشان ساطع شده و تا این نور به ما برسد میلیاردها سال طول کشیده است.)
«تام مائوچ» محقق از رصدخانه اخترشناسی رادیویی آفریقای جنوبی در کِیپ تاون گفت: «ما برای تهیۀ این عکس، منطقه‌ای در نیمکره جنوبی آسمان را انتخاب کردیم که هیچ منبع رادیویی قدرتمندی ندارد، بنابراین بدون هیچ طیف قدرتمندی می‌توان مشاهدات دقیق و حساس انجام داد. ما از ۶۴ دیش تلسکوپ مرکات استفاده کردیم تا این منطقه را برای ۱۳۰ ساعتِ کامل مشاهده کنیم. عکس نهایی، منطقه‌ای از آسمان را نشان میدهد که به لحاظ مساحت، قابل مقایسه با اندازۀ پنج ماهِ کامل است و حاوی ده‌ها هزار کهکشان است.»
ما برای اینکه اطلاعات جدیدی دربارۀ تاریخچه ستاره‌زایی در جهان بدست بیاوریم، باید به گذشته نگاه کنیم. کهکشان‌های سرتاسرِ جهان در طی ۱۳ میلیارد سال گذشته مشغول ستاره‌زایی بوده‌اند. اما اکثر ستاره‌ها بین ۸ تا ۱۱ میلیارد سال گذشته و در طول دوره‌ای موسوم به «ظهر کیهانی» شکل گرفتند.
مطالعۀ نورهای ضعیفی که به این دوره تعلق دارند، از جمله چالش‌های مهمِ پیش روی اخترشناسان هستند. تلسکوپ‌های نوری قادر به مشاهدۀ کهکشان‌های بسیار دور هستند، اما ستاره‌های جدید عمدتا درون ابرهای غبارآلود از گاز پنهان شده‌اند. تلسکوپ‌های رادیویی می‌توانند به درون گرد و غبارها نفوذ کرده و کهکشان‌های نادر و درخشان را مشاهده کنند. اما این تلسکوپ‌ها تا به امروز از حساسیت کافی برای شناسایی سیگنال‌های کهکشان‌های دوردست بی‌بهره بودند. انتظار می‌رود این کهکشان‌های دور که مثل راه شیری هستند، در بخش ِ اعظمی از فرایند ستاره‌زایی مشارکت داشته باشند.
«آلیسون متیوز» دانشجوی تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ویرجینیا و «گروت رابر» دانشجوی دوره دکتری گفتند: «اخترشناسان می‌خواهند از این عکس برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ فرایند ستاره‌زایی در کیهان اولیه استفاده کنند. نتایج اولیه نشان میدهد که آهنگ ستاره‌زایی در دوره “ظهر کیهانی” بالاتر از تصورات پیشین است. در عکس‌های قبلی، فقط کهکشان‌های نادر و پرنوری قابل مشاهده بودند که تنها کسر کوچکی از ستارگان در جهان را ایجاد کردند. آنچه امروز می‌بینیم، عکسی کامل است؛ این نقاط کم فروغ کهکشان‌هایی هستند که قسمت اعظم ستارگانِ جهان را پدید آوردند.»
کهکشان‌های رادیوییِ متعلق به ابتدای جهان، کماکان غول‌پیکر به نظر می‌رسند. فناوری در چند سال گذشته تا جایی پیشرفت کرده که قادر هستیم تلسکوپ‌های شگفت‌انگیزی مثل مرکات بسازیم. ما همچنین قادر به ارتقای قدرت ِ محاسباتی خود بوده‌ایم تا چنین عکس‌های خوبی بگیریم و درک واقعی و مناسبی از تکامل جهان تا به امروز، بدست بیاوریم. تلسکوپ‌های نسل بعدی بیش از پیش می‌توانند به محققان و اخترشناسان کمک کنند.
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
