مهروماه

در آسمان هر سال تعداد زیادی سیارک کشف می‌شود. اما تا کنون سیارک مثل گالت ۶۴۷۸ (Gault) کشف نشده بود. عجیب‌ترین ویژگی سیارک گالت ۶۴۷۸ رفتار تقلیدی آن از ستاره‌های دنباله دار است! البته نه یک ستاره دنباله دار معمولی، بلکه یک ستاره دنباله دار چند رنگ؛ بنابراین گالت یک سیارک چند رنگ است.

این اولین بار است که دانشمندان با چنین سیارکی رو به رو می‌شوند. این سیارک غباری از طیف قرمز تا آبی از خود به‌جای می‌گذارد و مرتباً تغییر رنگ می‌دهد. البته منظور از تغییر رنگ سیارک، چیزی شبیه به تغییر رنگ چند ثانیه‌ای اختاپوس یا آفتاب پرست نیست. اول از همه آن که سیارک گالت ۶۴۷۸ اصلاً با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود. چرا که مشاهده فعالیت‌های آن فقط در طیف نوری مادون قرمز قابل مشاهده است. دوم آن که تغییر رنگ آن به‌مراتب بسیار کندتر از آن چه ما از تغییر رنگ حیوانات در ذهن داریم رخ می‌دهد.

مشاهده رفتار عجیب این سیارک چند رنگ برای دانشمندان درست مانند مواجهه با یک آفتاب پرست برای اولین بار است. این سیارک در حالی که غبار قرمز رنگ خود را در فضای می‌پراکند، آرام‌آرام به لایه زیرین که آبی رنگ است می‌رسد. علت تغییر رنگ غبار این سیارک رنگ‌های مختلف لایه‌های آن است. این سیارک میان سیاره مشتری و مریخ در فضا سرگردان است. تاریخ کشف این سیارک چند رنگ مربوط به حدود ۳۰ سال پیش یعنی سال ۱۹۸۸ است. ولی از آن زمان تا کنون ویژگی خاص این سیارک هیچ گاه کشف نشده بود.

اولین بار در سال ۲۰۱۸ بود که دانشمندان دو نوع رد غبار مانند متفاوت به‌جای مانده از این سیارک را رصد کردند که برای یک سیارک عجیب و نادر است. همین باعث جلب نظر دانشمندان به این سیارک شد. نهایتاً با بررسی‌های دقیق‌تر و جدی‌تر، منجر به کشف غیرمنتظره‌ای شد که نشان می‌داد این سیارک دائماً تغییر رنگ می‌دهد.

دلیل جای ماندن غبار در مسیر حرکت به علت چرخش سریع این سیارک به دور خود است. دانشمندان می‌گونید این سیارک آن‌قدر سریع به دور خود می‌چرخد که لایه سطحی آن به‌تدریج در فضا پراکنده شده که باعث می‌شود ترکیبات جدید در لایه‌های زیرین به سطح برسند.

همین رفتار غیرمعمول، می‌توان حدس زد که گالت ۶۴۷۸ مدت زیادی در میان ما نباشد. در سال‌های آینده بالاخره این سیارک به‌طور کامل به گرد و غباری باقی مانده در فضای بین مشتری و مریخ تبدیل خواهد شد. دانشمندان می‌گویند پرتاب ذرات و غبار به اطراف می‌تواند نشان دهنده فروپاشی این سیارک چند رنگ در آینده نزدیک باشد.