مهروماه

گذر پدیده‌ای است که تنها برای سیارات داخلی اتفاق می افتد و درآن سیاره عطارد یا ناهید از مقابل خورشید عبور می‌کنند گذر عطارد پدیدۀ نسبتا نادری است و به طور متوسط در هر قرن ۱۳ بار رخ می‌دهد آن هم تنها در ماه‌های اردیبهشت و آبان زیرا در این ماه‌ها مدار عطارد در بیشترین کشیدگی خود قرار دارد.

شاید از خود بپرسید چرا هربار که سیارات داخلی که بین زمین و خورشید قرار می‌گیرند گذر رخ نمی‌دهد؟ چون مدار سیارات عطارد و ناهید با زمین بر هم منطبق نیستند و همچنین تفاوت طول سال زمین با سیاره عطارد باعث می‌شود، فقط در نقاط تلاقی مدارشان این پدیده رخ دهد.

در ۲۰ آبان ماه این پدیده رخ خواهد داد و از خاورمیانه تا مرکز اقیانوس آرام قابل مشاهده است. گذر از ساعت ۱۶:۰۵ به وقت تهران شروع می‌شود، البته تنها تماس اول و دوم آن در ایران دیده می‌شود و در زمان تماس‌های سوم و چهارم خورشید غروب کرده است همچنین این پدیده در استان‌های شرقی کشور تقریبا دیده نمی شود و هرچه به مناطق غربی ایران برویم مدت زمان بیشتری از گذر را می توانیم ببینیم و در آمریکا جنوبی. غرب آفریقا و قسمت های شرقی آمریکا شمالی این گذر به طور کامل قابل مشاهده است.

نحوه رصد

متاسفانه گذر عطارد بر خلاف گذر ناهید با عینک‌های خورشیدی و چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود و برای رصد آن باید از ابزارهای نجومی(تلسکوپ و دوچشمی) استفاده کرد. لطفا تحت هیچ شرایطی از ابزارهای بدون فیلتر مناسب خورشید استفاده نکنید، زیرا می‌تواند باعث آسیب‌های جدی و حتی نابینایی شود برای آنکه بتوانید حداکثر گذر را ببینید به مکانی با افق غربی باز نیاز دارید و حتما از فیلترهایی که در جلو دهانه تلسکوپ نصب می شود استفاده کنید نه از فیلترهای چشمی.

اگر فیلتر خورشیدی ندارید می توانید تلسکوپ را تقریبا رو به خورشید قرار دهید (به هیچ عنوان برای پیدا کردن خورشید در مرکز میدان دید از جوینده تلسکوپ استفاده نکنید) و بدون نگاه کردن درون چشمی انعکاس نور خورشید را روی یک صفحه سفید بیاندازید و با استفاده از فوکوسر تلسکوپ تصویر را واضح کنید البته توجه داشته باشید این روش میتواند به قسمت‌های داخلی تلسکوپ آسیب برساند.

و در آخر اگر هیچ کدام از این روش‌ها برای شما میسر نیست می‌توانید در برنامه‌های رصد عمومی گروه‌ها و انجمن‌های نجوم در شهر‌های مختلف کشور شرکت کنید یا به صورت زنده در اینترنت آن را ببینید.