مهروماه

مدارپیمای اکتشافی ماه، LRO، اطلاعات جدیدی را در مورد آب‌های سطحی در نیمه‌ی پیدای ماه کشف کرده است.

دانشمندان با استفاده از مدارگرد شناسایی ماه (LRO)، شواهد جدیدی از حرکت مولکول‌های آب در نیمه‌ی روشن ماه پیدا کردند. براساس مقاله‌ای که اخیرا در یکی از مجله‌های ژئوفیزیکی منتشر شده است، براساس اندازه‌گیری‌های LAMP (پروژه‌ی تصویربرداری lyman alpha) از لایه‌ی پراکنده‌ی مولکول‌هایی که موقتا به سطح چسبیده‌اند، می‌توان به تغییرات آب در یک روز قمری پی برد.

تا ده سال پیش، دانشمندان تصور می‌کردند، سطح ماه خشک و لم‌یزرع است و هیچ آبی حتی به‌صورت منجمد در نزدیکی قطب‌های آن وجود ندارد. اما اخیرا دانشمندان، موفق به کشف آب روی سطح ماه شده‌اند که به شکل جمعیت‌های پراکنده‌ی مولکولی روی خاک یا سنگ پوش‌های آن دیده می‌شود. مقدار و موقعیت آب‌ها براساس زمان روز متفاوت هستند. آب در ارتفاعات بیشتر است و با گرم شدن سطح، به اطراف جهش می‌کند.

به‌گفته‌ی دکتر کورت ردرفورد، پژوهشگر اصلی واسطه‌ی LAMP از مؤسسه‌ی پژوهشی جنوب غربی سن آنتونیوی تگزاس:

    نتایج به‌دست‌آمده در مورد آب‌های سطحی ماه، به تیتر داغ این روزها تبدیل شده و تمام توجهات را مجددا به سمت اکتشافات ماه جلب کرده است. ما با اعمال تغییراتی در LAMP، سیگنال‌های بازتابی را با دقت بیشتری در نیمه‌ی روشن ماه بررسی کردیم. درنتیجه با دقت بیشتری می‌توانیم به اندازه‌گیری موقعیت‌های مختلف آبی و مقدار آن‌ها بپردازیم.

مولکول‌های آب تا ظهر قمری که دمای سطح بالاتر می‌رود، روی سنگپوش‌های ماه باقی می‌مانند. سپس مولکول‌ها جدا می‌شوند و می‌توانند به سطوح سردتر بچسبند یا یک اگزوسفر یا اتمسفر رقیق را برای ماه تشکیل دهند و دوباره با افزایش دما، به سطح ماه بازمی‌گردند.

دکتر مایکل پوستون، یکی از دانشمندان تیم LAMP، اخیرا آزمایش‌های گسترده‌ای را با نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از سطح ماه در مأموریت‌های آپولو انجام داده است. در این پژوهش، میزان انرژی مورد نیاز برای حذف آب از مواد سطح ماه به دست آمد و به این صورت دانشمندان به درک بهتری از چسبندگی آب به سنگپوش‌های ماه می‌رسند. پوستون می‌گوید:

    اندازه‌گیری میزان آبپوشی ماه از مدار به‌دلیل بازتاب نور از سطح آن، کار دشواری است. براساس پژوهش‌های گذشته، کمیت‌های مولکول‌های آب به‌قدری زیاد بوده‌اند که توصیف آن‌ها با فرآیندهای فیزیکی موجود امکان‌پذیر نبود. من در مورد نتایج جدید بسیار هیجان‌زده هستم زیرا میزان آب در این گزارش‌ها دقیقا منطبق با اندازه‌گیری‌های آزمایشگاهی است.

به اعتقاد دانشمندان، منبع احتمالی آب‌های سطح ماه، یون‌های هیدروژن موجود در بادهای خورشیدی هستند. در نتیجه وقتی ماه، پشت زمین قرار می‌گیرد دربرابر بادهای خورشیدی در امان می‌ماند و اصطلاحا لوله‌کشی آبی آن غیرفعال می‌شود.

بااین‌حال، آب گزارش‌شده توسط LAMP حتی با قرار گرفتن ماه در پشت زمین و میدان مغناطیسی آن، کاهش پیدا نمی‌کند در نتیجه می‌توان گفت آب روی سطح ماه به‌مرورزمان ایجاد شده است و نتیجه‌ی بارش هیدروژنی بادهای خورشیدی نیست. به‌گفته‌ی آماندا هندریسک، پژوهشگر ارشد مؤسسه‌ی علوم سیاره‌ای و مؤلف اصلی مقاله:

    این نتایج به درک چرخه‌ی آب ماه و درنهایت دسترسی انسان به آب در مأموریت‌های آینده به ماه کمک می‌کند. از آب سطح ماه می‌توان برای ایجاد سوخت یا پوششی محافظتی دربرابر تشعشعات یا مدیریت گرمایی استفاده کرد. در مأموریت‌های آینده دسترسی به این اهداف آسان‌تر خواهد بود.

به‌گفته‌ی جان کلر، دانشمند پروژه‌ی LRO (از مرکز هوافضایی گودارد ناسا در گرینبلت):

    این نتیجه، گام مهمی در روند کشف آب روی سطح ماه و نتیجه‌ی سال‌ها جمع‌آوری اطلاعات از مأموریت LRO است.

ناسا در حال حاضر با هدف بازگشت به ماه، توسعه‌ی حضور انسان در فضا و دستیابی به اطلاعات و فرصت‌های جدید در حال همکاری با شرکای تجاری و بین‌المللی خود است.