انتشار تسهیل شده یا
انتقال غیرفعال نوعی انتقال در جهت شیب غلظت شیمیایی یا شیب غلظت
الکتروشیمیایی (در مورد یونها و مولکولهای باردار) است که بوسیله
پروتئینهای کانال یا پروتئینهای حامل غشایی انجام میگیرد. کانالهای غشایی
پروتئینهای داخلی غشایی هستند که امکان انتقال سریع مولکولها و یون را از
خلال غشا در جهت شیب غلظت شیمیایی یا الکتروشیمیایی فراهم میکنند. سرعت
انتقال از خلال کانال حدودا 107 یون در ثانیه است.
بطور کلی
کانالهای پروتئینی برای مولکولها و یونهایی که از آنها عبور میکنند،
انتخابی عمل میکنند. این خصوصیت در مورد نوعی کانال غشایی که منفذ نامیده
میشود، وجود ندارد. کانال و منفذ غشایی از نظر میزان اختصاصی بودن برای
ماده انتقالی با همدیگر فرق دارند. جریان انتقال مواد از خلال کانال غشایی
بوسیله کنترل باز و بسته شدن دریچه کانال انجام میگیرد. از این منظر
کانالها را به چند گروه تقسیم میکنند.