زمین یگانه سیاره دارای صفحه هموار در منظومه شمسی است. پوسته یا قشر بیرونی زمین به مناطق مختلف به نام صفحه های هموار زمین ساختی تقسیم شده اند. این مناطق بر فراز ماگما یا خمیر مواد معدنی داخلی زمین شناور بوده و می توانند برخلاف هم حرکت کنند. هر گاه دو صفحه با هم برخورد کنند، امکان دارد یک صفحه زیر صفحه دیگر برود. این پروسه بسیار مهم است.
زمانی که گیاه های میکروسکوپی در آبها می میرند به عمق دریاها سقوط می کنند. طی مدت بسیار طولانی، بقایای این نوع موجودات که سرشار از کربن شده اند، دوباره به قسمت داخلی زمین می روند و بازسازی می شوند. این گیاهان کربن را از اتموسفر زمین تخلیه می کنند و در نتیجه ما را در برابر اثرات گلخانه ای نجات می دهند و مانع آنچه که در زهره اتفاق افتاده، می گردند.
شکل زمین را می توان بصورت کره ای که در قطبین پهن شده تصور نمود. در واقع یک گوی است، اما گردش زمین باعث می گردد تا در استوا متورم شود. بدین معنی که اندازه گیری از قطب تا قطب دیگر حدود 43 کیلیومتر کمتر از قطر زمین در استوای آن می باشد.
زمین اکثرأ از آهن، اکسیژن و سیلیکون ترکیب شده است. اگر بتوانیم زمین را به ستون های جداگانه مواد معدنی تقسیم کنیم در آنصورت 32.1 درصد آهن، 30.1 درصد اکسیژن، 15.1 درصد سیلیکون و 13.9 درصد منیزیم می باشد. طبعأ اکثر این مقدار آهن در هسته زمین قرار دارد. اگر بتوانید به اعماق زمین بروید و هسته آن را بررسی کنید، می بینید که 88 درصد آن از آهن تشکیل شده است. 47 درصد پوسته یا قشر زمین را اکسیژن تشکیل داده.
70 درصد سطح زمین را آب پوشانیده.هنگامی که فضا نوردان برای اولین بار به فضا رفتند و با چشم زمین را دیدند، آن را سیاره آبی ( آبی رنگ) نامیدند و این جای تعجب نیست. زیرا 70 درصد سیاره ما را اقیانوس ها پوشانیده اند و 30 درصد باقیمانده آن، زمین خشک و سفت است که بالاتر از سطح دریا قرار دارد.
اتموسفر زمین تا 10 هزار کیلومتر گسترده است.
خارجی ترین لایه اتموسفر را، جو خارجی (exosphere) می نامند که در ارتفاع 500 کیلومتر از زمین آغاز می شود. این پوشش تا 10 هزار کیلومتر بالا می رود و در آن قسمت، ذرات یا عناصر آزاد و خودگردان می توانند از کشش یا گرانش جاذبه ای زمین فرار کنند و توسط باد های خورشیدی پراکنده شوند.
اما این قسمت بالائی به شدت رقیق و نازک است. قسمت عمده اتموسفر در نزدیکی سطح زمین قرار دارد. در واقع، 75 درصد اتموسفر در 11 کیلومتر بالای سطح زمین می باشد.
هسته مذاب آهنی زمین یک میدان مغناطیسی ایجاد می کند.
زمین شبیه یک مغناطیس بزرگ است که در بالا و پایین و در واقع نزدیک به قطب های جغرافیایی دارای قطب های مغناطیسی می باشد. این میدان مغناطیسی از سطح زمین تا هزاران کلیومتر به دور امتداد یافته و منطقه ای را ایجاد کرده که به نام مغناطیس کره یاد می شود. ما باید مدیون مغناطیس کره باشیم، زیرا در نبود آن ذرات بادهای خورشیدی با زمین برخورد نموده و سطح آن را در معرض مقدار زیاد تشعشعات یا تابش های خورشیدی قرار می دهد. اما مغناطیس کره بادهای خورشیدی را به دور زمین هدایت نموده و ما را در برابر آسیب آن محافظت می کند.
گردش زمین به دور محورش 24 ساعت زمان نمی برد.
در واقع 23 ساعت و 56 دقیقه و 4 ثانیه است. این مدت زمانی است که زمین یک بار بدور محورش می چرخد و اخترشناسان آن را یک روز نجومی می نامند. پس حالا متوجه شدید که یک روز 4 دقیقه کمتر از مدتی است که قبلأ فکر می کردید. شما فکر می کنید که این زمان با گذشت هر روز زیاد می شود و طی چند ماه، روز شاید شب گردد و شب روز گردد.
اما به یاد داشته باشید که زمین بدور خورشید می گردد. هر روز، خورشید در مقایسه با ستار های دیگر حدود 1 درجه ( به اندازه ماه در آسمان) حرکت می کند. حالا، اگر شما این گردش کوچک خورشید را که بخاطر گردش زمین بدور آن متوجه می شویم نیز اضافه کنید در آن صورت با گردش زمین بدور محور اش 24 ساعت کامل را بدست می آورید.
یک سال زمینی 365 روز نیست. در واقع 365.2564 روز است. این بار اضافه شد. 0.2564 روز، نیاز برای سال کبیسه را تکمیل می کند.
زمین تنها یک قمر و دو سیاره هم مدار مدارد. چنانچه می دانید، زمین یک قمر (ماه) دارد. اما آیا میدانید که دو سیارک دیگر در یک مدار مشترک به دور زمین قفل شده اند؟ در مورد ماه زیاد توضیح نمی دهیم، زیرا مطمئن هستیم که همه شما آن را به خوبی شناخته اید.
اما سیارک 3753 کرویتین که قطر آن 5 کیلومتر است به نام قمر یا ماه دوم زمین یاد می شود. این سیارک به دور زمین نمی گردد، بلکه یک مدار هماهنگ شده با زمین دارد. این قمر دارای یک مداری است که گویا زمین را در مدارش دنبال می کند، اما در حقیقت در یک مسیر جداگانه به دور خورشد، مدار خودش را طی می کند.
سیارک 200229AA فقط 60 متر قطر دارد و مدار آن بدور زمین شبیه نعل اسب است که هر 95 سال آن را به زمین نزدیک می سازد. طی حدود 600 سال، به نظر می رسد که زمین را در مداری شبیه مدار یک ماهواره دور بزند. دانشمندان پیشنهاد می کنند که این سیارک می تواند یک هدف خوب برای یک مأموریت اکتشافی فضایی باشد.
زمین تنها سیاره ای است که در آن حیات وجود دارد.ما وجود آب را در گذشته های مریخ و ذرات لازم برای ایجاد حیات را در تیتان، قمر زحل کشف نمودیم، اما زمین یگانه جایی است که حیات در آن کشف شده است.
اما اگر در سیارات دیگر هم حیات وجود داشته باشد، دانشمندان در حال آزمایشاتی هستند تا ما را در یافتن این حیات کمک کند. یک مدارگرد دیگر به نام آزمایشگاه علمی مریخ، طی چند سال آینده به سوی این سیاره می رود و به تجهیزاتی مجهز می باشد که می تواند حیات را در خاک این سیاره کشف کند. آنتن های بزرگ رادیویی با بررسی ستاره های دور دست، سعی می کنند تا انواع سیگنال های حیات هوشمندی را که از فضای میان ستاره ای عبور می کنند، بشنوند.