سرزمین چهار بهار ایران زمین، سرزمین نهانی است که چون نگینی درخشان در دیار سیستان و بلوچستان می درخشد، نگینی که سالیانه صدها هزار نفر را در قامت توریست به سبب جاذبه های بی شمارش در درون خود جای می دهد.
چابهار بهشت گمشده ایران است، خلیجی که کمتر بین ایرانیان شناخته شده اما زیبایی های طبیعی اش آنقدر زیاد است که این منطقه را جزو بی نظیرترین مناطق گردشگری دنیا محسوب کرده و هر سفری را در اذهان مسافران سفری تاریخی و فراموش نشدنی می کند.
بر اساس آمار ارائه شده در نیمه نخست تعطیلات نوروز امسال بیش از ۲۰۰ هزار نفر وارد این بندر گردشگری ایران زمین شده اند که حجم بسیاری از سفرهای نوروزی سیستان و بلوچستان را به خود اختصاص داده است.
چابهار با مساحتی حدود ۱۷هزار و ۱۵۵کیلومتر در منتهی الیه جنوب شرقی ایران در کنار آب های گرم دریای عمان و اقیانوس هند قرار گرفته است و از شمال به شهرستان های ایرانشهر و نیک شهر، از جنوب به دریای عمان، از شرق به پاکستان و از غرب به استانهای کرمان و هرمزگان محدود می شود.
همجواری منطقه آزاد چابهار با دریا و نزدیکی اش به مدار راسالسرطان و قرار گرفتن درمسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهههای استوایی باعث شده که این منطقه آب هوایی گرمسیری، معتدل و با رطوبت نسبی باشد. جالب است بدانید که چابهار گرمترین نقطه کشور در زمستان و خنکترین بندر جنوبی ایران در تابستان است!
خلیج چابهار
خلیج چابهار با جلوه بی نظیر طلوع و غروب خورشید در دریا که بدون شک بی بدیل ترین منظره طلوع و غروب در کشور است، همراه با نور کشتی ها در آب در شب و موقعیت نعل اسبی اش در کناره اقیانوس هند از جمله دیدنی های چابهار است.
تالاب صورتی
در ۱۵ کیلومترى شهر چابهار بعد از روستاى رمین در مسیر جاده ساحلى گواتر و در تنگه صخره هاى مشرف به دره اى سبز و زیبا قرار دارد که از بالاى آن روستاى لیپار در میان سبزه زارها پیداست. در میان ۲ کوه که فاصله چندانى با هم ندارند آب بندى ایجاد شده که آب هاى سرگردان اطراف را در خود جمع کرده است و به آبگیرى به طول ۱۴ کیلومتر تبدیل شده است.
در این آبگیر چشم نواز انواع بوته ها و درختچه ها از نوع گز و کلیر و چش با چشم اندازى زیبا، منطقه اى بکر با اکو سیستم خاصى را به وجود آورده است.
پرندگانى چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووس کن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتى و خوتکا در این اکوسیستم زندگى مى کنند.
رودخانه سرباز یا باهوکلات
باهوکلات یکى از پر آب ترین رودخانه هاى استان و عامل اصلى حیات و زندگى در جنوب بلوچستان به حساب مى آید، این رودخانه آب هاى مناطق وسیعى از مناطق جنوبى شهرستان ایرانشهر و شهرستان چابهار را جمع آورى و به دریاى عمان سرازیر مى کند رودخانه باهوکلات در ۹۰ کیلومترى شرق چابهار به خلیج گواتر دریاى عمان سرازیر مى شود.
این رودخانه به ویژه به دلیل زیستگاه تمساح ایرانى از نظرگردشگرى اهمیت فراوانى دارد شرایط و عوامل زیست محیطى در این رودخانه در مقایسه با سایر اکو سیستم هاى آبى از ثبات و پایدارى کمترى برخوردار است به طورى که مى توان گفت در اینجا زیستگاه آبى به نوعى با زیستگاه خاکى در هم آمیخته است.
در این زیستگاه ها که گاه تا چند ماه بدون آب باقى مى ماند جانورانى که حیات آنها به آب وابسته است نیز به گونه اى حیرت انگیز خود را با شرایط محیطى وقف داده اند.
اسکله ماهیگیری
در چابهار چندین اسکله صیادی وجود دارد که دو اسکله صیادی (تیس) و (رمین) از بقیه دیدنی ترند، اسکله تیس در داخل محوطه و اراضی منطقه آزاد و اسکله رمین در ۱۰ کیلومتری شرق چابهار قرار دارد؛ تماشای کشتی ها و قایق های صیادی و صیادان و صید انواع ماهی ها و شاه میگو که از محصولات دریایی هستند دیدنی است.
ساحل صخره ای
در چابهار به دلیل موقعیت منحصر به فرد آن که تنها بندر اقیانوسی کشور است (اقیانوس هند) منطقه ای وجود دارد که به ساحل صخره ای (دریا بزرگ) معروف است.
منظره برخورد موج و صخره و ارتفاع آب که گاه تا ۵ متر پس از برخورد با صخره های بلند، اوج می گیرد انواع خرچنگها و لاک پشت هایی که روی صخره ها همبازی موج اقیانوس و جدال موج و صخره اند همه و همه جلوه های نابی از طبیعت شاعرانه را به تصویر می کشند.
گل فشان
در میان دشت کهیر و تنگ در ۲۰ کیلومترى روستاى کهیر در مسیر جاده تنگ گالک به فاصله چند کیلومترى ۳ تپه کوچک گل فشان به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ متر وجود دارد که دو تاى آنها همانند تپه بوده و از چند سال پیش غیرفعال شده است و سومى شکل یک آتشفشان بوده و در حال حاضر فعال است که یک پدیده منحصر به فرد طبیعى است و نظیر آن فقط در سه نقطه دیگر جهان گزارش شده و همواره از دهانه آن گل سرد طوسى رنگى تراوش مى کند.
روستای تیس
روستای قدیمی تیس با قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال در شمال ساحل و اسکله صیادی تیس، با مسجد زیبا و قدیمی و مردم روستایی و خونگرم آن از دیگر دیدنی های شهر چابهار است.
انجیر معابد
یکى از درختان بزرگى که در نوار ساحلى چابهار مى روید انجیر معابد(لورلول) و به زبان محلى ها کرگ است که در تمام اعضاى آن شیره سفید رنگى جریان دارد و از درختان تیره کائوچویى به شمار مى آید، تاج این درخت بزرگ و پهن و از انشعاب هاى آن ریشه هاى نا بجا مى روید.
پوست درخت صاف و خاکسترى، برگ هایش بیضى شکل، ساده و درشت است، میوه هایش نارنجى رنگ و به درشتى فندق و قابل خوردن است، این درختان داراى قدمتى بالاى ۱۰۰۰ سال هستند و اکثراً در نزدیکى زیارتگاه ها قرار دارند، در حال حاضر در روستاهاى رمین، تیس کوپان، ماشى، لیپار، کوپان سر و ... از این درخت ها وجود دارد و جاذبه طبیعت را آمیخته با تمدن در اذهان تداعی می کند.
ساحل تیس
در مسیر جاده کنارک - چابهار و در پنج کیلومتری شهر و ساحل تیس با آلاچیق های زیبا وجود دارد، این ساحل به دلیل شیب بسیار کم و ملایم تا صدها متر دورتر از ساحل دارای عمق یکسان و کمتر از ۱.۵ متر است.
تمساح پوزه کوتاه
تمساح پوزه کوتاه برجسته ترین موجود حیات وحش چابهار محسوب می شود که در طبیعت این منطقه زندگی می کند، بخشی از زیستگاه اصلی این تمساح که محلی ها آن را گاندو می نامند در شهرستان چابهار و بخش دیگر در شهرستان ایرانشهر قرار دارد. این تمساح که از نادر ترین انواع تمساح در جهان است در رودخانه های سرباز و باهوکلات زندگی می کند.
جنگل حرا
در ناحیه ساحلى خلیج گواتر بویژه در خور باهو و در نزدیکى محلى که رودخانه باهو کلات به دریاى عمان مى ریزد، جنگلى بسیار زیبا و قابل توجه از گونه حرا پدیدار مى شود.
حرا درختچه اى است که در مرداب هاى نواحى گرم کرانه هاى عربستان، مصر و جنوب ایران از جمله شهرستان چابهار مى روید، از مشخصات حرا این است که دانه اش روى درخت مادر رشد اولیه را طى کرده و سپس نهال جوان حاصل از درخت جدا شده و به مرداب مى افتد.
برگ هاى حرا بادوام است و ظاهر بیضى شکل و منتهى به یک خامه باریک بوده و قسمت مورد استفاده پوسته شاخه آن است و در حال حاضر این جنگل یکى از زیباترین منظره هاى موجود در چابهار و منطقه گواتر است.
آثار باستانی و تاریخی
چابهار دارای آثار باستانی و تاریخی متعددی از جمله روستا و بندر تاریخی تیس، قلعه پرتغالیها بر روی تپه ای در ۵ کیلومتری چابهار و مشرف بر خلیج چابهار، مقبره امامزاده سید غلام رسول در نزدیکی میدان شیلات شهر، مقبره های سنگی روستای تیس، ویرانه های شهباز بند، ساختمان قدیمی تلگرافخانه انگلیس، گودانگریز (گود انگلیس)، قلعه و غار بان مسیتی روستای تیس، محوطه باستانی دمب کوه، قلعه گواتر، قلعه پیروزگت و بلوچ گت، گورستان ها و نیز مساجد قدیمی است که می تواند خاطره ای خوش را از تاریخ کهن ایران زمین در کنار جاذبه های طبیعی این خطه ثبت کند.
منطقه آزاد تجاری چابهار
محوطه اصلی در مساحتی به وسعت ۲۳۰ هکتار ساخته شده است و دارای مجتمع های تجاری بسیار زیبا، کارگاه های تولیدی، ساختمان بانکها و ... می باشد و یکی از مکان های جامع هدف چابهار بوده که همواره مسافران زیادی را در دل خود به ویژه ایام نوروز جای می دهد.
جاذبه های دیدنی چابهار
بندر چابهار به سبب قرار گرفتن در نزدیکی منطقه استوایی، از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است. بندر زیبای چابهار گرچه شاید در نخستین نگاه، ناحیه ای محروم وفاقد جاذبه های گردشگری و پیشینه تاریخی به نظر آید؛ اما واقعیت آن است که این ناحیه دارای بهترین کرانه اقیانوسی کشور و معتدل ترین هوای جنوب کشور است.
چابهار مهم است؛ نه فقط چون یکی از پررونق ترین مناطق آزاد ایران به حساب می آید، نه فقط چون تنها بندر اقیانوسی کشور است؛ نه فقط چون یکی از بهترین مناظر دنیا را دارد... چابهار مهم است چون بهشتی از ناشناخته هاست که هر گردشگری را شیفته زیبایی هایش می کند.
آغاز فصل پاییز و فصل سرما موج مسافران و گردشگران را به مناطق جنوب کشور خواهدبرد. این مناطق با در اختیار داشتن جاذبه های متفاوت گردشگری با روی باز پذیرای گردشگران داخلی و خارجی هستند. «بندر چابهار» یکی از مناطقی است که جاذبه های بکر گردشگری متفاوتی را در خود جای داده و گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند. حال برای آشنایی بیشتر با این منطقه سفری کوتاه به آن داشته باشیم تا بتوانیم بخشی از زیبایی های این منطقه را معرفی کنیم.
بندر چابهار لقب هندوستان ایران را از آن خود کرده است. همین موضوع می تواند برای بسیاری از گردشگران جذاب بوده و آنها را به فکر سفر به این منطقه بیندازد. از سوی دیگر گردش در هوای معتدل بهاری چابهار در روزهای پاییز و زمستان می تواند بر جذابیت این سفر بیفزاید. بدون شک نخستین گزینه شما برای استفاده از جذابیت های این منطقه دیدن غروب خورشید در کنار ساحل است که آرامشی غیرقابل وصف را ایجاد می کند. اما کمی آن سوتر از این بندر، منطقه ای وجود دارد که شما را به یاد فیلم های تخیلی درباره مریخ می اندازد. کوه های بدبوم یا مریخی از دیدنی های حیرت انگیز چابهار محسوب می شود که به موازات ساحل از منطقه کچو تا نزدیکی خلیج گواتر کشیده شده اند.
شاید اگر گذرتان به چابهار بیفتد، از دیدن این همه شگفتی دستپاچه شوید و ندانید کدام یک را بیشتر از بقیه باید ببینید. ساحل چابهار یکی از زیباترین ساحل های کشور است که طلوع و غروب دل انگیزی دارد. صخره های بزرگ حاشیه این ساحل که به دلیل پیشروی آب دریا و فرسایش سنگ های رسوبی تراش خورده شده اند، منظره چشم نوازی را برای تان ترسیم می کنند.
از دریا که دل بکنید، گل افشان انتظار شما را می کشد. گل افشان یک پدیده منحصر به فرد است که فقط در چابهار می توانید ببینید. بین دشت کهیر و تنگ و در 20 کیلومتری روستای کهیر در مسیر جاده تنگ- گالک سه تپه کوچک گل افشان به ارتفاع 20- 10 متر وجود دارد که دوتای آنها از چندین سال قبل غیرفعال شده اند و سومی شکل یک آتشفشان در حال حاضر فعال است و از دهانه آن گل سرد طوسی رنگی می جوشد.
بد نیست بدانید که مشابه این تپه گل افشان فقط در سه نقطه دیگر از دنیا وجود دارد. تالاب لیپار را هم می توانید در 15 کیلومتری شهر چابهار ببینید. جایی بعد از روستای زمین در مسیر جاده ای - ساحلی گواتر که مشرف به دره ای سبز قرار دارد. این تالاب درواقع آب بندی است که در میان دو کوه ایجاد شده و آب های سرگردان اطراف را جمع کرده است.
طول این آبگیر 14 کیلومتر است و در آن انواع بوته ها و درختچه ها از نوع گز و کلیر به چشم می خورد. تالاب لیپار زیستگاه پرندگانی مثل چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسک، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی و خوتکا است.
درختی که باید دید
از همه اینها که بگذریم، باید سری هم به انجیر معابد چابهار بزنید؛ درختی که محلی ها به آن کرگ می گویند. انجیر معبد درخت بزرگی است که در نوار ساحلی چابهار می روید. در آن شیره سفیدرنگی جریان دارد و از درختان تیره کائوچویی به شمار می آید. تاج این درخت بزرگ و پهن است و از انشعابات آن ریشه های نابجا می روید.
میوه های آن نارنجی رنگ و به درشتی فندق و قابل خوردن است. عموما این درختان دارای قدمتی بالای 100 سال هستند و اکثرا در نزدیکی زیارتگاه ها قرار دارند یا قبلا زیارتگاه بوده اند. نمونه های این درخت را در حال حاضر در روستاهای رمین، تیس کوپان، ماشی، لیپار و کوپان سر می توانید ببینید.
اما اگر هنوز چشم تان دنبال طبیعت سبز چابهار است، پیشنهاد می کنیم سری به ناحیه ساحلی خلیج گواتر بزنید و در خور باهو، در نزدیکی محلی که رودخانه باهوکلات به دریای عمان می ریزد، جنگل های حرای چابهار را ببینید. حرا درختچه ای است که در مرداب های نواحی گرم می روید. دانه این درخت روی درخت مادر رشد اولیه را طی کرده و سپس نهال جوان از درخت جدا شده و به مرداب می افتد و در آن ریشه می گیرد
از تمساح تا مریخ
حالا که تا نزدیکی باهو رفته اید، رودخانه باهوکلات را هم در 90 کیلومتری شرق چابهار ببینید. یکی از جاذبه های منحصر به فرد گردشگری چابهار تمساح پوزه کوتاه یا «گاندو» است. این خزنده بی نظیر و کمیاب، باقی مانده نسل دایناسورها است.
تنها تمساح ایرانی بیشتر در میان باتلاق های دلگان، کلانی راسک و باهوکلات و رودخانه سرباز و ایرانشهر متمرکز است.
گاندو برای منطقه دارای ارزش ملی و بین المللی است، طول این جانور به چهار متر هم می رسد که حدود نیمی از بدن آن را دم قوی حیوان تشکیل داده است.
کوه های مینیاتوری یا مریخی از دیگر جاذبه های چابهار به حساب می آید. این سلسله کوه ها از منطقه کچو تا خلیج گواتر به موازات دریا پیش رفته است.
کوه های مریخی مناظری از کوه های کره ماه را برای انسان تداعی می کند. جنس رسوبات این کوه ها و همچنین فرسایش خاص آن موجب ایجاد شیارها و تراش های زیبایی شده است که گویی نقاشی زبردست آن را به تصویر کشیده است.
رنگ تقریبا سفید کوه با واریزه های بسیار در پای آن وجود گرما و حرارت و شرجی هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوی دیگر آن دریا که به این منظره آغوش گشوده است، مناظری رویایی و تخیلی را در ذهن بیننده پدید می آورد.
گردشگری ورزشی - موج سواری
موج سواری (سرفینگ) از ورزش های روی آب است. این ورزش در دسته ورزش های مهیج و خطرناک جای می گیرد و از سال 1950 میلادی که به عنوان یک رشته مستقل اعلام شد، هر ساله بر تعداد طرفدارانش افزوده می شود. موج سواری در ایران در آب های شمالی و جنوبی به صورت محدود انجام می شود. بهترین موج های آب های ایران متعلق به دریای عمان و در محدوده چابهار است.
کیفیت این موج ها به قدری مطلوب این رشته ورزشی است که گاهی موجه سواران حرفه ای را از سایر نقاط جهان به خود جذب می کند. فوتبال ساحلی، دو، والیبال ساحلی، فوت وال (والیبال با پا)، تنیس ساحلی، کبدی ساحلی و هندبال ساحلی از دیگر ورزش هایی است که با سفر به چابهار می توان آنها را دید یا بازی کرد.
صنایع دستی در چابهار
سوزن دوزی:صنعت دوخت طرح، زیبا و منقش روی پارچه با نوارهای طلایی، سوزن دوزی و گلابتون دوزی نام دارد. روش کار به این صورت است که ابتدا نقش را روی پارچه انداخته و پارچه را روی دایره ای چوبی به نام کم می اندازند و با کش محکم کرده و با استفاده از نخ های رنگی،گلابتون دوزی می کنند.
سوزن دوزی از هنرهای زیبا و کاربردی در منطقه چابهار به شمار می رود که با دوخت های سنتی سایر نقاط ایران متفاوت است و اصطلاحا به آن بلوچی دوزی می گویند. هر دختر بلوچ از کودکی به آموختن این هنر می پردازد. بر این اساس تمام زنان بلوچ به سوزن دوزی اشتغال داشته و لباس های خود را تزیین می کنند. از دیگر هنرهای دستی چابهار می توان به معرق صدف، حصیربافی، سکه دوزی، گلیم بافی، چاربافی و طلاسازی اشاره کرد.
گردشگری غذا - خوراک های محلی
خوراک های محلی چابهاری ها با توجه به اقلیم و شیوه معیشتی شان بر محصولات دریایی خاصه ماهی و همچنین خرما تکیه دارد. خوراک خرما از مهم ترین خوراک های چابهار و ترکیبی از خرما، نان، برنج و حبوبات است. کنک نیز نوعی حلواست که از خرما، کنجد، بادام و پونه تشکیل شده است. از دیگر غذاهای سنتی این منطقه می توان به بتوماش، شودوده، بتوهواری، ماشینگ، پاکگین ماهیک، کورک، گلوهک، ناروش، کیش و دلگ اشاره کرد.
متاسفانه تمام خوراک های محلی در رستوران ها یافت نمی شود و اگر شانس مهمان شدن در خانه های محلی را به دست آورید، می توانید از خوردن شان لذت ببرید. جدا از خوراک های محلی، یکی از غذاهایی که در چابهار به آسانی می توان در رستوران ها یافت کباب کوبیده است. گوشت دام های این منطقه به دلیل تغذیه و آب و هوای خاصش بسیار لذیذ و خوش طعم است. بر این اساس باکیفیت ترین و لذیذترین کباب های کوبیده ایران را در چابهار امتحان کنید.
تماشای اسکله های ماهیگیری
چابهار به دلیل موقعیت جغرافیایی اش چند اسکله ماهیگیری دارد. در میان این اسکله ها سه اسکله تپس، رمین و بریس بسیار دیدنی و جالب است. صید و صیادی از جاذبه های مهم فرهنگی در چابهار است که با زندگی روزمره مردم محلی پیوند دیرینه دارد.
در اسکله های چابهار می توان ماهیگیرانی که برای صید به دریا می روند یا با دست پر باز می گردند را تماشا کرد و گاهی به همراه شان عازم دریا شد. بازار ماهی فروشان نیز در این اسکله ها بسیار پررونق است. گردشگران با حضور در اسکله های چابهار، علاوه بر آشنایی با فرهنگ ماهیگیری مردم محلی، این امکان را دارند تا از محصولات دریایی منحصر به فرد این منطقه نیز خریداری کنند.
چگونه برویم
برای سفر به چابهار بهترین گزینه هواپیما است.
به دلیل مسافت طولانی چابهار به تهران بهترین گزینه هواپیما است.
چی بخریم
اول اینکه به هیچ عنوان پوشاک نخرید. در چابهار می توانید پتو با قیمت مناسب، چای و خوراکی های خارجی مثل انواع شکلات، نسکافه، ترشی، زیتون و... و این جور اقلام را با قیمت خیلی ارزان و مناسب بخرید. همچنین شما می توانید لوازم آرایشی، اسپری مام، عطر و ادکلن هم به قیمت خیلی خوب بخرید. چابهار روی هم رفته شش مجتمع تجاری دارد. لوازم برقی، پتو و لوازم آرایشی را از صالحیار بخرید.
وسایل زنانه مثل صندل های مجلسی و گوشی موبایل و لوازم آرایشی را از صدف بخرید. چای و مواد غذایی را از فردوس و تیس بخرید. همین طور چمپل های مردانه (صندل های مردانه) را می توانید از بازار سنتی (بلوک بازار، دکه بازار) خریداری کنید. شما می توانید پارچه های خیلی خوبی هم بخرید. چابهار پر است از پارچه سرا. انواع پارچه های لباسی، مانتو، مجلسی و... از متری 10000 تومان به بالا است.
چگونه خودروی شخصی را می توان با قطار حمل کرد
تعجب نکنید. اگر علاقه مند به رانندگی در جاده نیستید ولی مایلید خودروی خود را در مقصد به همراه داشته باشید، می توانید هنگام مراجعه به مراکز فروش بلیت، ضمن تهیه بلیت خود و همراهان، برای تهیه بلیت حمل خودرو با قطار نیز اقدام کنید. فراموش نکنید خودرو باید حداقل سه ساعت قبل از حرکت قطار برای حمل، تحویل داده شود.
کجا بمانیم
برای اقامت در چابهار چندین گزینه وجود دارد.
علاوه بر هتل لاله 4 ستاره، هتل بزرگ لیپار هم هست که هنوز راه نیفتاده و همین طور مهمانپذیر سپیده. اگر یک اقامت خوب، با یک مکان تمیز، مدنظرتان هست می توانید از مهمانسرای تراس بهشت استفاده کنید.
هتل لاله در چابهار
هتل بزرگ لیپار
مهمانسرای تراس بهشت علاوه بر تمیزی، یک جای آرام، ساکت و دنج و با اتاق های رو به دریا است و می توانید همراه با یک سفر پر از خاطره، اقامتی خوب هم داشته باشید.