خرمدشت شهری است در بخش خرمدشت شهرستان تاکستان استان قزوین ایران است. نام قدیمی شهر خرمدشت نهاوند میباشد زبان مردم ترکی اذربایجانی و شغل مردم کشاورزی میباشد از جمله محصولات کشاورزی خرمدشت میتوان به انگور گوجه فرنگی هندوانه و غیره اشاره نمود. شهر خرمدشت در کیلومتر ۶۰ جاده ترانزیت قزوین همدان واقع شدهاست.کوههای قشابلاغ، جهانقلعه، کبریتلو و مایلان در نزدیکی آبادیهای شَنَسْتَق علیا و سفلا (در حدود چهل کیلومتری جنوب شهر خرّمدشت)، از مهمترین ارتفاعات بخش بهشمار میروند. رود دائمی خررود نخست جهت جنوبغربی ـ شمالشرقی دارد و سپس به سمت مشرق در بخش جاری میشود و زمینهای آن را آبیاری میکند. علاوه بر آن، چند رود کوچک مانند بُرْزْلَجین، شنستق، شیزَنْد، شیزر و کَشْمَرْز، با جهت جنوبی ـ شمالی در جنوب بخش و ابهررود با جهت غربی ـ شرقی در شمال بخش جریان دارند.
ازگیاهان خاکشیر و برمادراندارد ومراتعآن برای چرای دام مناسب است. از حیوانات شغال، گرگ، روباه، خرگوش و کبک در آن یافت میشود. آب زراعی و آشامیدنی بخش، علاوه بر رود، از قنات و چاه نیز تأمین میشود. از میان محصولات آنجا، گندم، جو، بنشن، انگور، بادام، گردو، آلوسبز، سیب، زردآلو و گیلاس شایان ذکر است. از صنایعدستی، فرشبافیِ آن بهویژه در آبادیهایبرزلجین (در حدود۳۱کیلومتری جنوبشهر خرّمدشت)، شنستق سفلا و کورچشمه (در حدود چهل کیلومتری جنوب خرّمدشت) پررونق است.
بخش خرّمدشت در مسیر اصلی قزوین ـ همدان قرار دارد. همچنین راه بوئینزهرا ـ ابهر از آنجا میگذرد. آبادیهای بخش نیز عمدتآاز طریق راهفرعی با مرکز بخش مرتبطاند.بخش خرّمدشت نیز در اسفند ۱۳۷۳ در شهرستان تاکستان تشکیل شد و با جداشدن تاکستان از زنجان و الحاق آن به استان جدید قزوین در خرداد ۱۳۷۶، خرّمدشت جزو استان قزوین شد. جمعیت آن براساس سرشماری ۱۳۸۵ش، ۶۸۵، ۲۱ تن ذکر شده است اهالی بخش خرّمدشت به فارسی و ترکی سخن میگویند. زیارتگاه های خرمدشت برخی از مهمترین زیارتگاههای بخش عبارتاند از: امامزادههای ابوسعید و ابوظهیر در آبادی رادکان، امامزاده پیغمبر در آبادی شنستق علیا، امامزاده عبداللّهبن حسنبن موسیالکاظم علیهالسلام در آبادی شیزند (در حدود ۲۹ کیلومتری جنوب خرّمدشت) و بقعه پیر وَلی در آبادی وَرسج خرّمدشت در منطقهای قدیمی واقع شده است، با اینحال اطلاع ما از آن اندک است، تنها از آثار بهجا مانده از بعضی تپهها مانند تپه بزرگ داکان در چهارده کیلومتری جنوبغربی تاکستان (مربوط به پیش از تاریخ)، تپه ورسج و تپه رادکان، نزدیک آبادی رادکان میتوان بهقدمت منطقه پیبرد. در اوایل دوره صفویه (حک: ح ۹۰۵ـ ۱۱۳۵) و بهویژه در دوره افشاریه (حک: ۱۱۴۸ـ۱۲۱۰) عدهای شاهسون به آنجا کوچانده شدند.گزارشی درباره این دوره در دست است که نشان میدهد، در اوایل سده یازدهم برخی آبادیهای خرّمدشت مانند شنستق علیا و برزلجین جزو موقوفات قدیم آستانه شاهزاده حسین قزوین بوده است. در صفر ۱۱۰۳، در فرمان سلیمان اول صفوی درباره تولیت آستانه شاهزاده حسین، با موقوفات و سیورغال و مستمریات آن، نام شنستق علیا و برزلجین نیز آمده است.
در دورههای افشاریه و قاجاریه (حک: ۱۲۱۰ـ۱۳۴۴)، آبادیهای خرّمدشت جزو نقاط معمور شمرده میشدند. در دوره پهلوی (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش) نیز کشاورزی و صنایعدستی آنجا پررونق بود.
شهر خرّمدشت، مرکز بخش. این شهر با ارتفاع ۱۳۸۰ متر از سطح دریا در قسمت شمالی بخش، در فاصله حدود ۲۵ کیلومتری جنوبغربی شهر تاکستان و حدود ۵۶ کیلومتری جنوبغربی شهر قزوین قرار دارد.خرّمدشت علاوه بر تاکستان و قزوین، با شهرهای شال در مشرق (حدود چهل کیلومتر)، ابهر در شمالغربی (حدود ۴۵ کیلومتر)، آبگرم (حدود سی کیلومتر) و آوج (حدود ۵۵ کیلومتر) در جنوبغربی مرتبط است.
نام قبلی خرمدشت این شهر سابقآ نهاوند نامیدهمیشد و از ۱۳۷۸ش نامآن بهخرّمدشت تغییریافت. آبادینهاوند در ۱۳۲۳ش، جزو دهستان دودانگه شهرستان قزوین در استان یکم بود. این آبادی در ۱۳۳۷ش، مرکز بخش و در ۲۹ خرداد ۱۳۷۸ به شهر تبدیل شد. جمعیت آن در سرشماری ۱۳۸۵ش، ۱۹۲، ۶ ذکر شده است . اهالی شهر به فارسی و ترکی سخن میگویند.
آثار تاریخی چند اثر تاریخی مهم خرّمدشت عبارتاند از: امامزادههای سلیمان و صالح (مربوط به سده ششم) که زیارتگاه اهالی است، و تپه نهاوند (ورجاوند، ص۳۸۰؛. دو امامزاده خرّمدشت که با اتاقی مستطیلی شکل بههم متصلاند، طرح مدور دارند و هریک دارای سردابی با سقف قوسیشکلاند. بنای امامزاده سلیمان از امامزاده صالح مرتفعتر و قدمت امامزاده صالح بیشتر است .