شهر لالِجین یکی از شهرهای استان همدان است که آن را به عنوان شهر جهانی سفال ایران می‌شناسند. شهر لاجین بخشی از شهرستان بهار است که در غرب استان همدان واقع شده است.
لالجین آب و هوای معتدل و مطبوعی دارد. هر چند که در فصل زمستان و به دلیل تاثیر سرمای کوه الوند، هوای لالجین بسیار سرد میشود.
لالجین ۱۸ کیلومتر از همدان، مرکز این استان، فاصله دارد. با توجه به قرارگیری معدن بزرگی از خاک رس مرغوب در لالجین، سفالگری مهم‌ترین صنایع دستی این شهر است. بر اساس برخی شواهد به نظر می‌رسد سابقه‌ی سفالگری در این شهر به حدود ۸۰۰ سال پیش می‌رسد و سفالگری سال‌هاست که جزء منابع اقتصادی اصلی این شهر است.
تا اواسط دهه‌ی ۷۰ مردم از طریق کارگاههای سنتی به سفالگری مشغول بودند اما با توجه به رشد این صنعت در لالجین، کارگاههای سنتی دیگر جوابگوی نیازهای مردم نبود و با پیگیری‌های مردم و مسئولین شهرک صنعتی سفال لالجین افتتاح شد. در حال حاضر حدود هزار کارگاه تولیدی سفال در شهر لالجین مشغول فعالیت هستند و سفال بخش عمده‌ای از صادرات استان همدان را تشکیل می‌دهد. سفال لالجین علاوه بر توزیع در استان‌های دیگر، به کشورهای خارجی نیز صادر میشود. بخش زیادی از مردم شهر لالجین به سفالگری مشغول هستند. برخی از هنرمندان شهر لالجین نیز به نقاشی و تزیین محصولات سفالی می‌پردازند
ثبت جهانی لالجین در رشد گردشگری این شهر و همچنین پیشرفت صنعت سفالگری لالجین تاثیر بسزایی دارد. کارگاههای سفالگری لالجین را می‌توان مهم‌ترین جاذبه‌ی گردشگری این شهر دانست. علاوه بر این بافت سنتی و تاریخی لاجین نیز در گذر سال‌ها کماکان حفظ شده است. کارگاه عسگری و مسجد جامع لالجین از دیگر آثار تاریخی شهر لالجین هستند. پل تاریخی مهاجران نیز یکی دیگر از دیدنی‌های شهر لالجین است.
لالجین، شهر کوچیکی با آوازه جهانی است. شهرت این شهر که در استان همدان واقع شده، به واسطه رونق صنعت سفالگری آن است. در این شهر کارگاهها و فروشگاههای سفال رنگ و بوی خاصی به آن شهر دادهاند.
بسیاری شکلگیری صنعت سفالگری در لالجین همدان را به دوره چنگیزخان مغول نسبت میدهند. اهالی لالجین باور دارند که چنگیزخان عدهای از اهالی این منطقه را برای یادگیری فنون سفالگری به چین فرستاد. از همینرو پسوند جین، به چین نسبت داده میشود. اما از سویی دیگر پسوند «جین» برای نامگذاری بسیاری از مکانها مثل «دیوجین»، «فارسجین» و «فرجین» رایج است. بنابراین شاید بتوان لالهجین را به معنی «لالهزار» یا محل رویش لاله در نظر گرفت. با اینحال بعضی از صاحبنظران، لالجین را به «لاچین»، نام یک پرنده شکاری و همچنین قبیلهای آذربایجانی است.
کارگاههای سفالگری در این شهر به چهار دسته سنتی، نسبتاً مدرن، کارگاههای خانگی و کارخانه های کاشی تقسیم میشوند. سفالگران هم بدون چرخ و هم با استفاده از چرخ سفالگری محصولاتشان را تولید میکنند. سفالینه های این شهر شامل ظروف تزیینی و هنری، انواع تنديس، ظروف لعابدار نقاشي شده یا بدون نقاشي و حتی تلفيق سفال با موادی همچون چرم، چوب و پارچه هستند. از معروف‌ترین این آثار، ظروف فیروزهای با طرح هایی متنوع و منحصر به فرد است که به سرزمینهای دیگر هم صادر میشود. مواد اولیه مورد نیاز برای سفالگری، یعنی خاک رس نیز از همین منطقه تهیه میشود. ابتدا خاک اَلَک میشود و سپس آن را با مقداری آب مخلوط میکنند تا محلول رقیقی به دست بیاید و در نهایت محلول را در حوضچه هایی زیر نور آفتاب قرار میدهند تا آب اضافی آن تبخیر شود. در مرحله آخر سفالگران گِل را به کارگاه منتقل میکنن و اون رو به حدکافی ورز میدهند تا حبابهای هوا از گِل خارج شود و انسجام و استحکام لازم را به دست بیاورد.
بر اساس آخرین آمار، بیش از ۲۰۰ فروشگاه بزرگ و کوچک سفال در شهر لالِجین فعالیت دارند. آثار هنری بیهمتای این شهر سبب شده تا لالِجین در سال 2016 میلادی، نامزدِ ثبت «شهر خلاق» در یونسکو نیز بشود.
دیزی لالجین یکی از غذاهای معروف این شهر است. علاوه بر این می‌توانید دیگر غذاهای محلی استان همدان را نیز در سفر به لالجین امتحان کنید. آش برنج، آش اماج، آش هویج و جو، آش خشکبار و آش کاچی از معروف‌ترین غذاهای محلی استان همدان هستند.
