رفسنجان، شهر پسته، یکی از شهرهای استان کرمان است که بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیتی نزدیک به ۱۶۲۰۰۰ هزار نفر دارد. اقتصاد رفسنجان با پسته می‌گردد و بسیاری از ما این شهر را بانام پسته‌اش می‌شناسیم. رفسنجان آب و هوایی نیمه کویری دارد و تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی سرد و خشک دارد.
رفسنجان در ارتفاع ۱۵۲۸ متری از سطح زمین قرار دارد و از شمال به زرند، از غرب به شهربابک، از جنوب غربی به سیرجان، از جنوب به بردسیر و از شرق به کرمان محدود می‌شود. فاصله رفسنجان تا کرمان برابر با ۱۱۰ کیلومتر است. در ۵۵ کیلومتری جنوب رفسنجان، مجموعه کارخانه‌های مس سرچشمه قرار دارد که یکی از بزرگ‌ترین معادن مس ایران است.
رفسنجان یکی از مهم‌ترین نقاط ایران در زمینه منابع و ذخایر زیرزمینی است، به همین دلیل در طول تاریخ اسامی این شهر بر اساس این ویژگی انتخاب‌شده است. نام‌های قدیمی رفسنجان شامل، «رفسنگان» و «رفسنگ» می‌شود که هر دو کلمه به معنای مس و کانی است که هردو مواد معدنی هستند.
قبل از ظهور اسلام، در بسیاری از منابع، از شهری در نزدیکی رفسنجان امروزی یادشده است که نامش، «بهرام‌آباد» بوده است. صحت‌وسقم این مسئله واضح نیست ولی بسیاری از تاریخ‌دانان بر این باور هستند که بهرام‌آباد درواقع همان رفسنجان است. پس از اسلام به‌خصوص در عصر صفوی، رفسنجان یکی از مهم‌ترین مناطق کشور شد. رفسنجان در طول تاریخ بارها غارت شد، ثروتمند بودن منطقه و وجود منابع طبیعی فراوان، زمینه این مسئله را فراهم می‌کرد.
رفسنجان در مسیر ارتباطی یزد-کرمان قرار داشت، همین موقعیت سبب شد که رفسنجان هرروز آبادتر از قبل شود و بسیاری از حکام به این منطقه توجه کنند.
محمود افغان در حمله به ایران از رفسنجان گذشت و این شهر را غارت و تخریب کرد تا جایی که در عصر قاجار این منطقه به ویرانه‌ای تبدیل شد. یکی از بناهای مهم تاریخی رفسنجان، قلعه‌ای مربوط به اسماعیلیان بود که براثر سیل از بین رفته است و امروز تنها خرابه‌هایی از آن باقی‌مانده است.
رفسنجان بناهای تاریخی زیادی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها «بزرگ‌ترین خانه خشتی جهان» است که در این خاک واقع‌شده است.
لباس محلی که مردم رفسنجان بر تن می‌کنند، لباس محلی کرمانی است و این محدوده لباس محلی خاصی ندارد.
لباس در میان مردم کرمان به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:
محلی
بلوچی
زرتشتی
ازجمله پوشاک محلی زنان می‌توانیم به چارقد، پیچه، چادر دلاغ، شلیت، پیراهن شش‌ترک، یل، ساغری و گالش است.
از پوشاک محلی مردانه می‌توانیم به انواع کلاه‌های نمدی، شاپو، عمامه و کاموایی، پیراهن، قبا، ساغری، گیوه، مچ پیچ و پاپیچ اشاره‌کنیم.
نوزادان هم در فرهنگ کرمان، لباس مخصوص خود را دارند، ازجمله لباس‌های محلی کرمانی می‌توانیم به دورگوشو، کلاه چینو، لچک، شمیلو اشاره‌کنیم.
ازجمله غذاها و خوراکی‌های سنتی که در این شب بر سر سفره کرمانی‌ها قرار دارد عبارت است از اوماچو، کلمپه و کماچ.
کرمان و شهرهای آن، لهجه خاصی دارند که به لهجه کرمانی مشهور است. در رفسنجان و کرمان گروهی از زرتشتیان سکونت دارند که زبانی متفاوت از کرمانی فارسی دارند.
مهم‌ترین واصلی‌ترین محصول رفسنجان، پسته است. از دیگر سوغاتی‌های مشهور این خاک می‌توانیم به قاووت پسته، حلوای پسته و کره پسته اشاره کرده و از جمله صنایع دستی این منطقه میتوان به پته دورزی و گلیم وقالی نیز اشاره کرد.
خاک مرغوب رفسنجان باعث شده است که کارخانه‌های تولید کاشی و سرامیک در این منطقه رشد کنند و این دو محصول را میتوان از مهم‌ترین صنایع رفسنجان شناخت.
ازجمله غذاهای سنتی رفسنجان می‌توانیم به کشک مغز، بز قورمه، پی تو، آب گرمو، چمال، گورماست و اماچو اشاره‌کنیم.
ازجمله جاذبه‌های تاریخی رفسنجان می‌توانیم به مجموعه تاریخی حاج علی آقا علی رفسنجان (بزرگ‌ترین خانه خشتی جهان)، کاروانسرای کبوتر خان، بادگیر معین، معبد آناهیتا، غار طوطیان، موزه ریاست جمهوری، موزه مردم‌شناسی اشاره‌کنیم.
از مناطق ییلاقی و سرسبز رفسنجان می‌توانیم به داوران و چاه دریا اشاره کرد. تنگه راگه یکی از جاذبه‌های زیبای رفسنجان است.
