شبستر یکی از شهرستان‌های شمال غربی ایران در استان آذربایجان شرقی است که در حدود 2750 کیلومتر وسعت داشته و علاوه بر تبریز زیبا با شهرستان‌های مرند، ورزقان، اسکو، خوی و سلماس همسایه است. البته شبستر یکی از مجاوران دریاچه زیبای ارومیه نیز محسوب می‌شود و از قدیمی‌ترین مراکز تمدنی در آذربایجان است.
شبستر زیبا و دیدنی که در امتداد کوه‌های قره داغ قرار گرفته یکی از بهترین شهرهای آذربایجان برای سفر و البته لذت بردن از آب و هوایی تمیز و سالم، چشم اندازی سرسبز و طبیعتی دلنشین است.
اقلیم و آب و هواكوهستان ميشو که در امتداد كوه‌هاي قره‌داغ قرار گرفته مانند ديواري سرتاسر شمال شهرستان شبستر را مي‌پوشاند و اين شهرستان را از شهرستان مرند و خوي جدا مي كند. تنوع زيستي و جانوري اين كوهستان تأثيرات اكولوژي و اكوسيستمي غیرقابل انکاری در آب و هوا و زيست بوم منطقه داشته است. آب و هوای شهرستان شبستر در تابستان‌ها معتدل و در زمستان‌ها سرد است. اثر بادهای مرطوب مديترانه‌ای که از فراز کوه‌های مرزی ترکيه و آذربايجان غربی می‌رسند، در اين منطقه کاملا نمايان است. به علاوه رطوبت درياچه اروميه در اين شهرستان موثر است. به طور کلی آب و هوای شهرستان شبستر معتدل و نيمه مرطوب بوده و در شهر شبستر بيشترين درجه حرارت در تابستان‌ها 28 درجه بالای صفر و کم‌ترين آن در زمستان‌ها 18 درجه زير صفر است. ميزان بارش سالانه در شهر شبستر به طور متوسط در حدود 350 ميلی‌متر است.
سوغاتی‌های سفر به شبسترآذربایجان علاوه بر فرهنگ غذایی خوش طعم، با فرش دستباف تبریز، ظروف نقره و البته تابلوهای نقاشی باشکوه شناخته می‌شود. در نتیجه توصیه می‌شود تا در این سفر حتما برای خود یادگاری و سوغاتی بخرید.
از خوراکی‌های خوش طعمی که در سفر شبستر می‌توان به عنوان سوغاتی خرید باید به قرابیه سنتی و نوقا اشاره کرد. همچنین به عنوان یادگاری شبستر نیز پیشنهاد می‌شود تا انواع ظروف سفالی را نیز به عنوان سوغاتی سفر خریداری کنید.
جاذبه‌های شبسترعلاوه بر تبریز زیبا و دیگر شهرهای تاریخی آذربایجان، شما در سفر به شبستر نیز می‌توانید از جاذبه‌هایی تاریخی و طبیعی زیبایی دیدن کنید، که در ادامه به برخی از مهمترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
مسجد جامع تسوج شبستر
مسجد جامع هر شهری نشانی از اهمییت آن شهر در طول تاریخ دوران اسلامی بوده و همیشه با تکیه بر عالی‌ترین نوع معماری اسلامی بنا شده است. مسجد جامع شبستر نیز که با نام مسجد جامع تسوج شناخته می‌شود، از این قانون مستثنی نبوده و قدمت آن به عصر پادشاهان صفوی می‌رسد. بنابر کتیبه‌های یافت شده در مسجد جامع تسوج، این بنای مذهبی در قرن دهم هجری ساخته شده و شاخص ترین ویژگی معماری اسلامی آن 24 ستون آجری بی نقص است که همراه با 35 گنبد آجری این مسجد و بنای مذهبی را به یکی از مسجدهای شاخص استان آذربایجان شرقی تبدیل کرده است.
کلیسای سهرقه
کلیسای سهرقه در قرن پنجم و ششم هجری قمری ساخته شده است. معمارهای روسی، فرانسوی و آذربایجانی در ساخت این کلیسا مشارکت داشتند. ساختمان کلیسا بر اثر زلزله‌ای که در سال ۱۹۳۶ میلادی رخ داد آسیب زیادی دید. بنای باقی‌مانده از
کلیسا شامل سه ورودی، یک تالار و محراب است و گنبد کلیسا نمایی زیبا به آن بخشیده است. کلیسای سهرقه در سال ۱۳۴۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
بندر شرفخانه
بندر شرفخانه، یکی از بندرهای دریاچه ارومیه، در شهر شبستر قرار دارد. در این بندر اسکله‌ای با قدمت ۱۰۰ سال به نام تال وجود دارد که در فهرست آثار ملی ثبت شده است. اطراف بندر باغ‌های میوه، کمپ ساحلی، رستوران و امکان قایقرانی برای گردشگران وجود دارد.
مقبره شیخ محمود شبستری
اگر اهل تاریخ و ادبیات باشید، حتما تا به حال نام شیخ محمود شبستری را شنیده‌اید. سعدالدین محمد بن عبدالکریم بن یحیی از بزرگ‌ترین عرفا، مشاهیر و شاعر مثنوی سرای آذربایجان است که در ادبیات به شیخ محمود شبستری معروف است و از ایشان مثنوی گلشن راز در ادبیات ایران به یادگار مانده است. ایشان که در شبستر به دنیا آمدند، در شهر آبا و اجدادی خود زندگی کرده و در سنین جوانی در همین شهر فوت کردند. دوست داران شیخ محمود شبستری ایشان را در کنار استادش یعنی بها الدین یعقوب تبریزی دفن کردند.
قدمت آرامگاه شیخ محمود شبستری به قرن هفتم هجری می‌رسد و به احتمال زیاد این آرامگاه در زمان محمد شاه قاجار با اهتمام وزیر ایشان یعنی حاج میرزا آغاسی فرمانروای وقت مرمت شده است. بنا بر سنگ قبر مزار شیخ محمود، به احتمال زیاد ایشان در جوانی و در سن 33 سالگی یعنی سال 720 هجری قمری از دنیا رفتند. در حال حاضر بقعه این شاعر مثنوی سرا یکی از جاذبه‌های آذربایجان و شبستر برای علاقمندان شعر، عرفان و ادبیات است.
آبشار عیش آباد شبستر
آبشار عیش آباد شبستر در رخ غربی ارتفاعات میشو واقع شده و بدون شک از بهترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان شبستر است که همه ساله میزبان گردشگران و طبیعتگردان بسیاری است. این آبشار زیبا در دره ای سرسبز قرار گرفته و 15 متر ارتفاع دارد. آبشار عیش آباد در روزهای بهاری آب و هوایی مطبوع داشته و در تابستان نیز برای فرار از گرمای هوا و کمپ کردن پیشنهاد می‌شود.
آبشار سرکنددیزج
آبشار سرکنددیزج یکی از جای‌های دیدنی استان آذربایجان شرقی است که در ۲ کیلومتری روستای سرکنددیزج از توابع دهستان میشو جنوبی بخش صوفیان شهرستان شبستر واقع شده‌است. آب این آبشار از طریق چشمه‌سارهای ارتفاعات میشاب تأمین می‌گردد.
این این آبشار در غرب کوه‌های میشاب و ۱۵ کیلومتری غرب شهر صوفیان و در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده‌است. آبشار سرکنددیزج با ۳۰۰ متر مربع مساحت، گردشگاه مسافران تابستانی است.
ارتفاعات میشو
ارتفاعات میشو یا میشو داغ از دیگر جاذبه‌ها و دیدنی‌های طبیعی شبستر است که چشم‌اندازی بی‌نهایت سرسبز، زیبا و دیدنی دارد. ارتفاعات میشو در روزهای بهاری با آب و هوای خنک و مطبوعش میزبان گردشگران، کوهنوردان و طبیعتگردان از سراسر آذربایجان است و چشم‌اندازی بسیار زیبا به شهرها و روستاهای اطراف دارد.
مسجد میر پنج خامنه
یکی از مکان‌های زیبا و دیدنی مسجد میرپنج خامنه است. این مسجد در مقابل شهرداری خامنه و در کوچه‌ای به همین نام واقع شده است. مسجد میرپنج در تاریخ ۱۲۸۴ قمری توسط حسین خان میرپنج سردار توپخانه مظفر الدین شاه قاجار بنا نهاده شده و در سال ۱۳۸۶ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.
این مسجد تنها مسجد منقش شهرستان شبستر است.
کلیسای هریپ سیمه موجومبار
نام این کلیسا شاید از نام
هریپسیمه، دختر آشوت باگرادونی، پادشاه ارمنستان گرفته شده که در سال ۸۷۵ میلادی به درخواست زاکاریا زاگستی، جاثلیق ارمنی ها، امیران ارمنی او را به پادشاهی ارمنستان برگزیدند.
دربارهٔ تاریخ ساختمان کلیسا نظریه های زیادی وجود دارد. پژوهشگران تاریخ ساختمان آن را سدهٔ نهم تا سیزدهم میلادی می دانند. طبق یافته های کارشناسان چنین استنباط شده است که محل این بنا صدها سال پیش از پیدایش و رواج آیین مسیح، مکانی برای نیایش آیین میترائیسم بوده و بعدها بعنوان نیایشگاه آیین مسیح استفاده شده و در نهایت به شکل کلیسای کنونی ساخته شده است.
این کلیسا از گذشته تاکنون نام های سنت هریپسیمهٔ مقدس، سورپ هریپسیمه، موژومبار و موجومبار را به خود گرفته است.
تفرجگاه امند
سد اَمَّند، در شمال غربی شهر تبریز و در نزدیکی روستای امند از توابع صوفیان واقع شده است. طبیعت بسیار زیبای این منطقه و نزدیکی آن به شهر تبریز از پتانسیل های گردشگری منطقه محسوب می‌شود.
دهکده سلامت و تفرجگاه گردشگری
سد امند به عنوان منطقه نمونه گردشگری در زمینی به وسعت بیش از ۸۰ هکتار با نظارت سازمان جهاد کشاورزی استان و با همکاری و سرمایه گذاری بخش خصوصی در ساحل دریاچه این سد اجرا شده است.
ویلاهای اقامتی در محوطه اطراف رودخانه، هتل پنج ستاره، کافی شاپ های سنتی و مدرن، رستوران و دهکده سنتی عشایری با آلاچیق‌های ساخته شده به سبک عشایر که به ارائه غذاهای سنتی و بومی آذربایجان شرقی می پردازد، از امکانات رفاهی – اقامتی این منطقه هستند.
ورزشهای آبی از جمله اسکی روی آب، جت اسکی و قایقرانی در مجتمع گردشگری سد امند بسیار مورد توجه گردشگران واقع شده است.
حمام بازار تسوج
از قدیمی‌ترین و درعین حال اسرارآمیز ترین بناهای تاریخی آذربایجان، “
حمام بازار” شهر تسوج است که برای همه مردم تسوج مجموعه ای آشنا است.
حمام عمومی بازار «تسوج» یکی از آثار تاریخی واقع در بافت بازار این شهر است که تثلیث «مسجد، حمام، بازار» را کامل می کند.
موقعیت قرارگیری آن در کنار مسجد جامع و بازار قدیمی، هویت افزونی بر آن بخشیده است. این حمام به گفته برخی کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، قدمتی بیش از هفتصد سال دارد.
