مهروماه

ارومیه، کلان‌شهری زیبا در استان آذربایجان غربی و مرکز این استان است. شهر ارومیه، بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، با جمعیتی بالغ بر ۷۳۶ هزار نفر، دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر پرجمعیت منطقه شمال غرب ایران به شمار می‌آید.
ارومیه را شهر ادیان، مذاهب و اقوام لقب داده‌اند. اکثریت مردم ارومیه را ترک‌های آذربایجانی و نیز اقلیتی از کردها و مسیحیان آشوری و ارمنی تشکیل می‌دهند. ترک‌های ارومیه به زبان ترکی آذربایجانی که مشابه لهجه مردم تبریز است، صحبت می‌کنند. کردهای ارومیه به زبان کردی و لهجه کرمانجی صحبت می‌کنند. زبان آشوریان،آشوری است که گونه‌ای از زبان آرامی شرقی  به حساب می‌آید و ارامنه هم در میان خود به زبان ارمنی سخن می‌گویند.
در وجه تسمیه ارومیه چنین می‌گویند که «اور» در زبان آشوری به معنای شهر است و «میه» به معنای آب؛ بنابراین ارومیه در زبان آشوری به معنای «شهر آب» است. نام این شهر در شروع دوره پهلوی به دلیل علاقه رضاشاه به این شهر به رضائیه تغییر یافت و بعد از انقلاب اسلامی دوباره به ارومیه نام‌گذاری شد.

 آب و هوای ارومیه
ارتفاع ارومیه بیش از ۱۳۰۰ متر از آب‌های آزاد است و قرارگیری بین دریاچه ارومیه و دیواره کوه‌های غرب استان نیز از دیگر دلایلی است که ارومیه را به یکی از شهرهای سردسیر ایران تبدیل کرده است. لذا پاییز و زمستان‌های این شهر سرد و طولانی است. در تابستان اما میانگین دمای هوای ارومیه ۲۴ درجه سانتیگراد است؛ هرچند که در بعضی روزهای گرم، بیشینه دما به ۳۵ درجه نیز می‌رسد. اگر ترجیح می‌دهید به دور از گرمای تابستان و شلوغی گردشگران از این شهر بازدید کنید، بهترین زمان سفر به ارومیه نیمه دوم خردادماه یا نیمه اول ماه مهر است. جشنواره‌هایی چون جشن انگور در نیمه دوم شهریورماه و جشن میوه‌های چهارفصل در نیمه دوم تیرماه در ارومیه برگزار می‌شوند که هنگام برنامه‌ریزی برای تاریخ سفر خود، می‌توانید آن‌ها را در نظر داشته باشید.

ارومیه ی فعلی را به عنوان پایتخت والیبال ایران نیز می شناسند و این نشان از غنای ورزشی این شهر در ورزش های اصلی کل کشور دارد.
ارومیه از آن دسته شهرهایی است که صاحب برخی از اولین های مهم و اساسی در ایران بوده است. مثلا اولین بیمارستان مدرن و نوین ایران در ارومیه ساخته و افتتاح شده بوده است.
از دیگر اولین های این شهر که می توانیم برای شما مثال بزنیم؛ باید به اولین شهری که نشریه ی محلی در ایران، اولین مرکز آموزشی در زمینه ی علوم پزشکی، اولین مدرسه ی نوین و یا اولین شهری که شبکه ی تلویزیون محلی داشته است را برایتان نام ببریم.

جاذبه‌های تاریخی شهر ارومیه
تاریخ را می‌توان در جای‌جای ارومیه دید. چه در کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر و چه در طبیعت. تاریخ همه جای این شهر خودنمایی می‌کند.

یخچال دو قوز پله و نمایشگاه آبگینه

در خیابان عسگر خان و محله دو قوز پله، یخچالی به نام دو قوز پله وجود دارد که قدمت آن به دوران قاجار بر می‌گردد. در آن زمان از این یخچال برای تامین و نگهداری یخ استفاده می‌شد. بعدها با صنعتی شدن یخچال‌ها این یخچال دیگر مورد استفاده قرار نگرفت و با توجه به قدمت آن، در سال 80 جزو آثار ملی به ثبت رسید. امروزه از در این یخچال نمایشگاهی به نام آبگینه برگزار می‌شود که در آن شیشه‌گری، نقاشی روی شیشه، معرق شیشه و هنرهای دستی مربوط به شیشه به نمایش گذاشته می‌شود.

کلیسای ننه مریم

کلیسای ننه مریم را نخستین کلیسای مشرق زمین می‌دانند. هرچند که این تنها روایتی است ولی قدمت این کلیسا بسیار زیاد است. تا جایی که بعضی از باستان شناسان ادعا می‌کنند این کلیسا بعد از «کلیسای بیت‌لحم» در فلسطین، قدیمی‌ترین است. معماری کلیسا به سبک ساسانی و پارتی است. محوطه داخلی کلیسا ساده و به دور از هر گونه تزئینات، معرف ساده زیستی آشوریان ارومیه است.

مسجد جامع ارومیه

بنای مسجد جامع ارومیه مربوط به سده هفتم هجری قمری و دوره ایلخانان است. این مسجد در کنار بازار ارومیه قرار دارد و طوری طراحی شده که از سه طرف به گذرگاه‌های اصلی راه داشته باشد. گچ‌بری‌های محراب مسجد از زیباترین آثار هنر معماری دوران مغول‌ها است. نقوش هندسی، کتیبه‌ای به خط کوفی، طاق‌نماها و تاج آن، زیبایی مسجد را چند برابر کرده است. با توجه به قدمت و خاص بودن معماری مسجد جامع ارومیه این بنا در سال 1314 به عنوان یک اثر ملی تاریخی به ثبت رسید.


خانه انصاری

اگر دوست دارید خانه‌ای قدیمی به سبک قاجار را ببینید، در سفر به ارومیه سری به میدان امام حسین (میدان گول اوسته)، خیابان مدنی دو بزنید و از خانه انصاری دیدن کنید.
خانه انصاری را بابک جعفری ساخت که بعدها این خانه به دختر و دامادش سیف‌الله انصاری به ارث رسید. به همین دلیل به این بنا خانه انصاری می‌گویند. این خانه در سال ۱۳۸۳ مرمت شد و امروزه با نظارت آموزش‌وپرورش ناحیه دو ارومیه، بازدید از آن برای عموم آزاد است.

کلیسای مارسرگیز

کلیسای مارسرگیز یا کلیسای سیر در ۱۲ کیلومتری ارومیه و در دامنه‌ کوه سیر قرار دارد. این کلیسای اهمیت خاصی برای مسیحیان ارمنی و آشوری دارد و به نوعی زیارتگاه آنها محسوب می‌شود. بنای منحصربه‌فرد آن سبب شده تا کلیسا از آثار سنگی معروف آذربایجان غربی باشد. دیوارها و سقف کلیسا با سنگ‌های نامنظم، به شکل ماهرانه‌ای ساخته شده‌اند. با توجه به نوع معماری آن می‌توان قدمت آن را قبل از اسلام و دوران خسرو پرویز دانست. کلیسای مارسرگیز در سال 54 به ثبت آثار ملی رسید.

غار تمتمه

غار تمتمه (غار تمتمان) در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر ارومیه یکی از مناطق گردشگری ارومیه است. آثار مکشوف از این غار قدمت آن را به دوره پارینه سنگی نسبت می‌دهد. در قسمت انتهایی آن، نشانه‌هایی از تلاش انسان‌ها برای مسکونی سازی غار دیده می‌شود. این غار هم جزو آثار ملی ثبت شده در شهر ارومیه است.

از دیگر دیدنی‌های تاریخی ارومیه می‌توان به کلیسای پطروس پولیس، شهرداری ارومیه، بازار ارومیه، مدرسه هدایت، مدرسه 22 بهمن، مسجد مناره، مسجد سردار و کلیسای ماریوخنه اشاره کرد.

موزه‌های ارومیه
تاریخ و فرهنگ ارومیه را می‌توانید در موزه‌های این شهر ببینید.

موزه شهر ارومیه
موزه ارومیه سال 1346 در خیابان بهشتی ارومیه احداث شد. در این موزه 26 هزار قلم آثار باستانی و تاریخی نگهداری می‌شود که پر قدمت‌ترین آن مربوط به هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح است. خط نوشته‌هایی از هزاره اول پیش از میلاد به نام‌های استل کله‌شین، استل موانا و کتیبه محمودآباد که به خط میخی اورارتویی در این موزه وجود دارند. به روز‌ترین آثار آن هم مربوط به دوران قاجار است.

موزه هنرهای سنتی و صنایع دستی ارومیه
موزه هنرهای سنتی و صنایع دستی ارومیه در دو طبقه از ساختمان شهربانی سابق قرار دارد. در این موزه آثار صنایع دستی از ادوار مختلف به نمایش گذاشته شده است. علاوه بر این، منبت چوب، ریزه‌کاری خاص شهر ارومیه، معرق چوب، پیکره‌های چوبی و صنعت سراجی یا چرم استان، رودوزی‌های سنتی شامل سرمه دوزی و فرش، سفال، آبگینه و بسیاری دیگر از آثار هنرمندان معاصر هم در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده شده است.

جاذبه‌های طبیعی ارومیه
آب و هوای خاص ارومیه سبب شده این شهر طبیعت بسیار زیبایی داشته باشد. دریاچه‌ها، مرداب‌ها، جنگل‌ها و آبشارهای ارومیه جزییات طبیعت این شهر را می‌سازند.

دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه از زیبایی‌های طبیعی ارومیه و البته ایران و جهان است. این دریاچه ششمین دریاچه آب شور جهان و بزرگ‌ترین دریاچه آب شور خاورمیانه و ایران است که در ۲۱ کیلومتری شرق ارومیه، و در مرز دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار دارد.

سواحل زیبای ماسه‌ای و صخره‌های دور تا دور دریاچه، زیستگاه مناسبی برای انواع منحصربه‌فرد گونه‌های گیاهی و جانوری فراهم کرده‌اند. پرندگان بومی و مهاجری مثل فلامینگو، پلیکان، حواصیل و اردک گردشگران زیادی را به این منطقه جذب می‌کند. در کنار این زیبایی‌ها خواص درمانی آب شور دریاچه و لجن آن هم باعث جذب گردشگران به آن شده است.

آب دریاچه ارومیه از ۶۰ رودخانه تامین می‌شود که زرینه‌رود، باراندوز، شهرچای، نازلو، سیمینه‌رود، تلخه‌رود، گادر و زولا از جمله آنها هستند. این دریاچه از سال 1346 به عنوان منطقه حفاظت‌شده معرفی شد و در سال 1355 یونسکو دریاچه ارومیه را به‌عنوان یکی از ۵۹ ذخیره‌گاه زیست‌کره دنیا و پارک ملی معرفی کرد. پارک ملی دریاچه ارومیه تقریبا ۱۰۲ جزیره دارد که جزیره شاهی بزرگ‌ترین و تنها جزیره مسکونی آن است.
چند سالی دریاچه ارومیه با خشکسالی مواجه بود چون آب رودخانه‌هایی که به آن سرریز می‌شوند به شکل نامناسبی مورد استفاده قرار می‌گرفتند و به دریاچه نمی‌رسیدند که البته این مشکل با مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب برطرف شد و دریاچه ارومیه تا حدودی وضعیت بهتری پیدا کرده است.

دریاچه مارمیشو

دریاچه مارمیشو در ۴۵ کیلومتری شمال غرب شهر ارومیه قرار دارد. این دریاچه پس از یک زمین لرزه و زمانی که کوه مسیر آب‌های ایران و ترکیه را مسدود کرد به وجود آمد. امروزه مارمیشو با وسعتی در حدود پنج هکتار زیستگاه بسیاری از جانوران و گونه‌های گیاهی است و با زیبایی‌هایش گردشگران و طبیعت دوستان را جذب خود می‌کند.

روستای بند
در فاصله پنج کیلومتری از ارومیه، روستایی با طبیعت چشم نوار با نام روستای بند وجود دارد. این روستا که به نام گردشگاه بند هم معروف است، قدمتش به سه قرن پیش بر می‌گردد. روستا در امتداد رودخانه شهر چای قرار گرفته، خانه‌ها به صورت سنتی با سنگ، چوب، خشت، گل و آجر ساخته شده‌اند که زیبایی طبیعی آن را چندین برابر کرده است.

دریاچه دالامپر

بر فراز کوه دالامپر، در 45 کیلومتری جنوب غربی ارومیه، دریاچه‌ای بکر و زیبا با نام دالامپر (دریاچه مام شیخ) قرار دارد که یکی از مناطق طبیعی گردشگری ارومیه است. مسیر رسیدن به دریاچه کوهستانی و سخت است، ولی به مناظری که در طول مسیر و در هنگام رسیدن به دریاچه می‌بینید، می‌ارزد. انواع گونه‌های گیاهی مثل ون، بادام کوهی و آلبالوی وحشی باعث شباهت این کوه به کوه زاگرس شده است و هنگامی که به دریاچه می‌رسید، اطراف آن را مملو از گل‌های وحشی می‌بینید. آرامشی بی‌نظیر که تنها کنار دالامپر به دست خواهید آورد.

آبشار سولک

در فاصله ۳۲ کیلومتری غرب ارومیه و در تپه‌های سرسبز دامنه‌های کوه دره‌وش، در دره هفت کانی، آبشار سولک با ارتفاع ۷۶ متر ارتفاع قرار دارد. آب این آبشار از ذوب شدن برف کوه‌های سولک تامین می‌شود. سولک یکی از مهم‌ترین مسیرهای کوهنوردی در این منطقه و محل مناسبی برای کمپ‌های گردشگری و پناهگاه‌های کوهستانی است.

چشمه آب گرم هفت آباد

چشمه آب گرم هفت آباد در روستای هفت‌ آباد،  در فاصله ۴۵ کیلومتری ارومیه قرار دارد. چشمه در دامنه کوه آتشفشان خاموش به وجود آمده و گرمای آب ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی خفته این کوه است. دمای آب چشمه بین 32 تا 34 درجه است و خاصیت درمانی برای بسیاری از بیماری‌های استخوانی دارد.