استان فارس یکی از استانهای ایران است که در بخش جنوب این کشور واقع شدهاست.این استان با مساحتی در حدود ۱۲۲٬۶۰۸ کیلومتر مربع، چهارمین استان بزرگ و با جمعیتی معادل ۴٬۸۵۱٬۲۷۴ تن، بر طبق برآورد جمعیتی سال ۱۳۹۵ خورشیدی مرکز آمار ایران، چهارمین استان پرجمعیت ایران بهشمار میرود. بر اساس تقسیمات کشوری سال ۱۳۹۹ خورشیدی، استان فارس به ۳۶ شهرستان، ۹۴ بخش و ۱۱۳ شهر تقسیم شدهاست.
مرکز استان فارس، کلانشهر شیراز است که بر طبق برآورد، پرجمعیتترین شهر این استان و پنجمین شهر پرجمعیت کشور محسوب میشود. پس از شیراز، شهرهای مرودشت، جهرم و فسا به ترتیب پرجمعیتترین شهرهای این استان هستند و همگی بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارند.
امروزه بهجز اکثریت فارسیزبان (شامل باصریها) اقوام مختلفی نیز در این استان زندگی میکنند؛ از جمله لرها، اچمیها، قشقاییها و اعراب خمسه که هر یک به زبانها و گویشهای مختلفی مانند فارسی، لری، اچمی، قشقایی و عربی سخن میگویند.
منابع مهم اقتصاد این استان بر پایه کشاورزی و دامداری،شهرکهای مختلف صنعتی، پالایشگاهها، صنایع پتروشیمی و نیروگاههای مختلف بنا شدهاست.
آب و هوای استان فارس در نقاط مختلف این استان به سه گونه کوهستانی، معتدل و گرم تقسیم میشود.استان فارس با وجود جاذبههای متعدد فرهنگی، تاریخی، طبیعی و مذهبی، یکی از مراکز مهم گردشگری ایران است. همچنین شماری از مراکز مهم دانشگاهی ایران نیز در این استان واقع شدهاست.
دوران معاصر( جشن هنر)
شهر شیراز در بین سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ محل برگزاری جشن هنر شیراز بود. این جشنواره در زمان خود بزرگترین رویداد فرهنگی در نوع خود در سطح جهان بود. این رویداد با هدف تشویق هنرهای سنتی ایران و بالا بردن استانداردهای فرهنگی ایران تشکیل شده بود. همچنین این رویداد محلی بود برای گرد آمدن بزرگترین هنرمندان سنتی و مدرن ایران و سراسر دنیا در رشتههای مختلف هنری.
جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی
همچنین جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران به مناسبت دوهزار و پانصد سال تاریخ مدون شاهنشاهی ایران و در زمان سلطنت محمدرضا پهلوی از تاریخ ۱۲ تا ۱۶ اکتبر ۱۹۷۱ (برابر با ۲۰ تا ۲۴ مهر ۱۳۵۰) در تخت جمشید برگزار شد. در این جشنها، سران حکومتی و پادشاهان ۶۹ کشور جهان شرکت کردند و تمدن و تاریخ کهن ایران را ارج نهادند.
غذاها
از غذاها و خوراکیها استان فارس میتوان به آش کارده، آش سبزی صبحانه، کلم پلوی شیرازی، کوفته هلو، دو پیازه آلو، کوفته سبزی، فالوده و دمپخت عدس اشاره نمود.همچنین شکر پلو، آش انار، یخنی نخود، بادام سوخته، قرمه به، رب پلو، یخنی عدس کلم، شکر پنیر، حلیم بادمجان، حاجی بادام، مهیاوه حلوای کاسه، دوای آرد و روغن، آش ماست، پاچه پلو، قنبرپلو، آب پیازک، رنگینک و شامی نیز از غذاهای مخصوص شهر شیراز هستند.
صنایع دستی
قالی، گلیم و گبه از مهمترین صنایع دستی استان محسوب میشوند، پس از آن باید از خاتم، خاتم سازی و خاتم کاری و پس از آن معرقکاری روی چوب، منبت کاری چوب، نقاشی روی چوب و سفال و سرامیک، کاشی معرق و کاشی هفت رنگ یاد کرد. از رشتههای رایج در استان فارس طراحی و نگارگری (نگارگری، گل و مرغسازی، تذهیب و تشعیر) است. رنگرزی گیاهی و استفاده از مواد ملونه طبیعی در رنگرزی خامه و ابریشم نیز کاری پررونق در استان فارس است. در زمینه فلزکاری و هنرهای مرتبط با فلز نیز میتوان از آثار قلمزنی روی نقره یاد کرد. از سایر رشتههای صنایع دستی رایج در این استان میتوان به دوخت لباسهای محلی، عروسکسازی، پیکرتراشی، نمدمالی، رودوزیهای سنتی، بافتنی، نقشهکشی فرش و گلیم اشاره کرد.
معماری
نوعی از هنرهای دستی در معماری ساختمانها کاربرد دارد. از جمله آنها نقاشی پرندگان، گل، شاخه درختان و فرشتگان بر سقفهای بسیاری از عمارتهای قدیمی نظیر نارنجستان قوام، خانه زینتالملوک دیده میشوند و همچنین کاشیهای هفت رنگی که در عمارتهای باغ عفیفآباد و باغ ارم وجود دارند.
آینهکاری و گچبری و منبتکاری که در امامزادههایی مانند شاهچراغ به چشم میخورند. درب و پنجرههای چوبی در ساختمانهای قدیمی مانند مسجد نصیرالملک و کارهای دستی در عمارت کلاهفرنگی آباده و طرح مسجد کبیر نیریز هم از این دست هستند.
صنایعدستی مشهور
تولید انواعی از صنایع دستی در مناطق عشایری و روستایی و نیز در شهرهای استان فارس رواج دارد. قالیبافی و گبهبافی بیشتر در بخشها و روستاها به وسیله زنان بافته میشود. خیمهبافی و گلیمبافی و جاجیمبافی و تنچهبافی در میان عشیرهها و تیرههای قشقایی رایج است.
خاتمکاری، نقرهکاری، قلمزنی، منبتکاری، شیشهسازی و کاشی هفترنگسازی در شیراز رایج است. حصیربافی با برگ نخل در جهرم، منبتکاری و گیوهبافی در آباده، سفالکاری، سرامیکسازی و کاشیسازی در استهبان و حصیربافی، سبدبافی و بوریابافی در کازرون مشهور است.
سوغات
کلوچه مسقطی شیرازی، از سوغات استان فارس میباشد.
شهر شیراز محل آثار دوران کهن ایران، با داشتن خاتمکاری، طلاسازی، و نقرهکاری محل معتبری برای خرید سوغات این استان است. خاتم این شهر بینظیر است و ظرافت و هنر را در هر قطعهٔ ساختهشده میتوان مشاهده کرد. قالی، گلیم و جاجیم عشایری استان فارس رنگ و بوی آمیختگی با طبیعت دارد و جزء سوغاتهای اصلی این استان بهشمار میآید.از دیگر سوغاتهای استان فارس میتوان به آبلیمو، انار، انجیر، ترشیجات، چرم، حنا، خراطی، خرما، زعفران، سفیداب، سنگتراشی، شیشهگری، بهار نارنج، ظروف سفالی، عرقیات، مسقطی لاری، فلزکاری، کیسه حمام، گبه، کلوچه و مسقطی، نان یوخه، منبتکاری و نمد اشاره کرد.
گونههای جانوری
گونههای جانوری استان فارس را در دو بخش میتوان دستهبندی کرد، اول محیط خشکی که از مهمترین جانوران این بخش میتوان به خرس قهوهای، پلنگ، گراز، گوزن، قوچ، گربه وحشی، سنجاب، گور ایرانی، آهو، کفتار و گرگ و دوم محیط آبی که از مهمترین جانوران این بخش نیز میتوان به انواع اردک، پلیکان، درنا، غاز، کبک، فلامینگو، دارکوب، تیهو و هوبره اشاره نمود.
جاذبههای تاریخی
پیش از هخامنشیان
-نقش برجسته کورانگون
-تل باکون
-تل زهاک
هخامنشیان
-تخت جمشید
-نقش رجب
-پاسارگاد
-کعبه زرتشت
-تمب بت
ساسانیان
-حوضچه دختر گبر در مرکز شهر اقلید
-کاخ ساسانی سروستان
-جاده ساسانی
-قلعه انگشت گبری
-کاخ اردشیر بابکان
-قلعه دختر فیروزآباد
-آتشکده کازرون
-دارابگرد
-بیشاپور
-قلعه اژدهاپیکر
خلفای راشدین
-تل قلعه بدرآباد
صفویان
افشاریان
زندیدیان
-آرامگاه حافظ
-آرامگاه سعدی
-دروازه قرآن
-ارگ کریمخان
-حمام وکیل
-مسجد وکیل
-سرای مشیر
-مسجد نصیرالملک
-موزه پارس
-بازار وکیل
-بازار مسگرها
-بازار مشیر
قاجاریه
-خانه زینت الملوک
پهلوی
-موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز
آرامگاه ها
آرامگاه علامه دوانی کازرونی، آرامگاه میرزا احمد نی ریزی، بازار قیصریه لار، حمام نشاط لار، آتشکده کازرون، قلعه اژدها پیکر، برج ننه نادر، دارابگرد، کاخ اردشیر بابکان، کاخ ساسانی سروستان، آتشکده جهرم، آتشکده آذرخش داراب، غار سنگتراشان جهرم، نقش رستم، حوضچه دختر گبر شهرستان اقلید، بیشاپور، تمب بت، مجموعه هفت برکه گراش، بازار جهرم، بازار کازرون، قلعه اس پی آر نی ریز، قلعه دختر، سیوند، قلعه همایون دژ گراش، برکه کل گراش، باغ هفتتن (موزه سنگهای تاریخی)، باغ ارم، باغ تخت، باغ چهلتن، باغ دلگشا، باغ عفیفآباد، باغ نارنجستان قوام، باغ هفتتن، خانه صالحی، چاه مرتاض علی، کلیسای ارامنه، کلیسای شمعون غیور، مدرسه خان، آرامگاه خواجوی کرمانی، اشکفت بلند، بند بهمن کوار، آتشکده کاریان، کاخلیدوما، باغ جهان نما، چشمه رسول الله اقلید، قلعه گبری، مسجد جامع کبیر نی ریز اشاره کرد.
جاذبههای مذهبی
-شاهچراغ در شیراز
-شاهچراغ
-آرامگاه علی بن حمزه
-مسجد جامع اقلید
-مسجد جامع خنج
-مسجد جامع داراب
-مسجد جامع اردکان فارس
-مسجد ولی عصر اردکان فارس
-مسجد جامع جهرم
-مسجد جامع فسا
-مسجد جامع میمند
-مسجد جامع اسیر
-مسجد جامع کبیر نیریز
-مسجد جامع جویم
-مسجد عتیق
-مسجد جامع داراب
-مسجد جامع جهرم
-مسجد جامع فسا
-مسجد جامع میمند
-مسجد جامع اسیر
-مسجد جامع کبیر نیریز
-مسجد جامع جویم
-مسجد عتیق
-امامزاده اسماعیل میمند
جاذبههای طبیعی
چشمهها، دریاچهها، رودها و آبشارها
-برکه غمپ آتشکده فسا
-چشمه رسول الله اقلید
-دریاچه بختگان نی ریز
-آبشار کوهمره سرخی
-چشمهٔ جوشک
-چشمهٔ خارگان
-چشمهٔ بشر نی ریز
-دریاچهٔ دشت ارژن
-دریاچهٔ مهارلو
-رودخانهٔ قرهآغاج
-دریاچه کافتر اقلید
-باتلاق گور بهرام اقلید
-تنگ براق اقلید
-دریاچه کفه خنج
-آبشار مارگون سپیدان
-دریاچه طشک نی ریز
-آبشار تارم نی ریز
-چشمه قهری استهبان
-آبشار استهبان
پارکها و گردشگاهها
باغ ارم
باغ دلگشا
نارنجستان قوام
باغ عفيف آباد
باغ جهان نما
باغ نظر
پارک قلعهبندر
گلستانهای محمدی میمند
فهلیان
کوه سهتلان
زیستگاه بکبک
پارک جنگلی استهبان
گردشگاه میانکتل شیراز
گردشگاه چاهمسکی
گردشگاه هفتبرم
پارک جنگلی امامزاده سید حسین کازرون
دریاچه ارژن
دریاچه پریشان کازرون
دریاچه مهارلو
دریاچه بختگان نی ریز
دریاچه طشک نی ریز
کوه سبزپوشان
برمدلک
پیربناب
پهنابه نی ریز
روستای قلات
گردشگاه آتشکده
گردشگاه چاهمسکی
گردشگاه چشمه سلمانی
بهشت گمشده
چلهگاه
دشت برم
خرمن کوه فسا
پلنگان نی ریز
تنگ تیزاب
مناطق تحت حفاظت
پارک ملی بمو
پارک ملی قطرويه نی ریز
پارك ملي و پناهگاه حيات وحش بختگان نی ریز
منطقه حفاظتشده ارژن و پريشان
منطقه حفاظتشده میانجنگل فسا
منطقه حفاظت شده کوه هوا و تنگ خور
منطقه حفاظتشده بهرام گور نی ریز
منطقه حفاظتشده ماله كاله
منطقه حفاظتشده تنگ بستانك مرودشت
منطقه شکارممنوع بصیران اقلید
منطقه شکارممنوع توتسیاه بوانات
ورزش و تفریح
پیست اسکی پولادکف
پیست اسکی تربیتبدنی فارس
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون: