مهروماه

یکی از روستاهای ایران که ناصر الدین شاه نیز نتوانست از آن بگذرد و در آن کاخی زیبا احداث کرد تا بتواند روزهای خوشی را در آن سپری کند.

روستای شهرستانک، طبیعت بسیار زیبایی دارد که در هر فصل سال رنگ تازه ای به خود می گیرد. کاخ ییلاقی ناصرالدین شاه و کتیبه قاجاری در شهرستانک می تواند بُعد تاریخی سفر شما را کامل کند. برای دیدن کاخ شاه قاجار باید در مسیری زیبا پیاده روی کنید که این خود بر لذت سفر شما می افزاید.برای رسیدن به این روستا باید از جاده چالوس گذشت که یکی از زیباترین جاده های ایران است.

آشنایی با روستای شهرستانک

شهرستانک، نام روستایی در شمال کوه توچال تهران و در جاده چالوس است که قدمت آن بر اساس شواهد تاریخی به قرن ششم هجری باز می گردد. وجود منبع آب و چشمه ای پر آب در این محل باعث شده است تا مردم گرد هم آیند و روستایی در این منطقه خوش آب و هوا شکل دهند. بر اساس اطلاعات دهیاری شهرستانک، این روستا 8000 نفر جمعیت و 500 هکتار مساحت دارد و قدمت آن به 3000 سال می رسد.

آنچه که در این روستا جلوه گری می کند، ترکیبی چشم نواز از تاریخ و طبیعت است که در هر گوشه ای می توان آن را لمس کرد. از یک سو، طبیعت حیرت انگیز و زیبا احاطه‌تان می کند و تصاویری بدیع را به نمایش می گذارد و از سوی دیگر وجود جلوه های تاریخی همچون کاخ ناصرالدین شاه، شما را با خود به سفری در قلب تاریخ می برد. شهرستانک یک مقصد مناسب برای دوری از دغدغه ها و روزمرگی هاست؛ چرا که هوایی تمیز، طبیعتی زیبا و آرامشی بی حد و مرز دارد.

این روستا از شمال به روستای کسیل و از جنوب به کن، سولقان و امامزاده داوود محدود می شود و از شرق به شکرآب و آهار و از غرب به سرک، لانیز و شلینک می رسد.

دیدنی های روستای شهرستانک
فرقی نمی کند که سفر را از کجا آغاز کنید چرا که در هر صورت برای رسیدن به شهرستانک باید راهی جاده چالوس شوید و پیش از رسیدن به مقصدتان از زیبایی های این جاده نیز لذت ببرید.

کمتر کسی است که جاده چالوس را نشناسد و با این مسیر پیچ در پیچ و کوهستانی آشنایی نداشته باشد. از همان ابتدای ورود به این جاده، می توان غرق در زیبایی ها شد و از تماشای مناظر شگفت انگیز لذت برد. لذت شما از سفر به شهرستانک از همین جاده آغاز می شود و بر خاطرات خوش سفرتان می افزاید.

البته مسیر فرعی روستا از جاده چالوس، هم جلوه هایی بی بدیل را به نمایش می گذارد و تا رسیدن به مقصد، نمایشی فراموش نشدنی به راه می اندازد.

کاخ شهرستانک یا کاخ ناصری
آب و هوای مطبوع و فرح بخش این روستا، ناصرالدین شاه قاجار را هم وسوسه کرد تا زمانی را در آن ماندگار شود و لحظاتی را به دور از شهر بگذراند. وی در سال ۱۲۹۵ هجری قمری دستور داد تا در حوالی این روستا کاخی برای تفریحاتش بنا کنند و آقا محمد ابراهیم خان، به عنوان معمار آن در نظر گرفته شد. برای این کار انتهای دره شهرستانک که گله گیله نام دارد را انتخاب کردند؛ نقطه ای از روستا که آب و هوا و چشم اندازی فوق العاده دارد. عمارت ناصری طی سه سال در یک محوطه 8000 متری ساخته شد و به عنوان اقامتگاهی ییلاقی و ویژه برای ناصر الدین شاه و اهل خانه اش مورد استفاده قرار گرفت. برخی محلی ها بر این باورند که یکی از زنان ناصرالدین شاه نیز در این کاخ به خاک سپرده شده است.

ناصرالدین شاه در ایام تابستان برای فرار از گرمای تهران از طریق جاده کالسکه‌رو شاهی در دوآب و گردنه آهار به شهرستانک می آمد تا از آب و هوای آن لذت ببرد. این شاه حدود 1500 خدمتکار را با خودش می‌برد و آنها در چادرهایی در اطراف کاخ اسکان می یافتند. وی از راه توچال و جاده شاهی به شهرستانک می آمد تا به محل خوش آب و هوای کاخش برسد. اما خدمه باید از مسیر خطرناک رودخانه راهی کاخ می شدند و خود را برای خدمت رسانی به شاه و مهمانانش می رساندند. خطر این مسیر به حدی بود که در برخی اوقات تعدادی از آنها به دلیل گرفتار شدن در رودخانه، جان خود را از دست می دادند. مرگ تعدادی از خدمه سبب شد تا محل برگزاری مراسم آشپزان به قصر سرخ دره که ناصرالدین شاه دستور ساختش را صادر کرده بود، منتقل شود.

عمارت ناصری شامل یک ساختمان دو طبقه (دیوانی یا بیرونی) و یک ساختمان یک طبقه (حرمسرا یا اندرونی) می شد که با یک دیوار از هم جدا شده بودند. تا مدت ها ناصرالدین شاه و درباریانش، یک روز از سال را برای برگزاری مراسم آشپزان به کاخ شهرستانک سفر می کردند. امروزه کاخ شهرستانک جزو میراث فرهنگی است و نامش از تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۷۶ با شماره ۱۹۲۵ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

چه بر سر کاخ ناصری آمد؟

در دوره پهلوی کاخ به شدت تخریب شد و بیشتر قسمت های آن آسیب های جدی دید. برای مدتی ساختمان دیوانی در اختیار سازمان تربیت بدنی بود و کاربری تازه ای پیدا کرد. فدراسیون کوهنوردی و سازمان تربیت بدنی یک سقف شیروانی بر روی باقی مانده ساختمان زدند و آن را به عنوان پایگاه کوهنوردان در اختیار افراد قرار دادند. پس از مدتی گزارش ثبتی از وضعیت کاخ ناصری تهیه شد و نام این بنا در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

حرمسرا نیز با گذشت زمان در زیر خاک مدفون شد و در دهه 80 خورشیدی پایه های آن از خاک بیرون کشیدند. کم کم کل حرم‌سرا از خاک بیرون آورده شد و قسمتی از دیوارهای تخریب شده دور آن مورد مرمت قرار گرفت. ساختمان اصلی هم دست نخورده باقی ماند و قرار شد به بخش خصوصی سپرده شود و با نظارت سازمان به عنوان یک مجموعه گردشگری به فعالیت ادامه دهد.

دسترسی به کاخ شهرستانک

کاخ شهرستانک کمی آن طرف تر از روستا و در کنار رودخانه قرار دارد. برای رسیدن به این کاخ از روستا خارج شوید و راه تان را به سمت کوچه باغ ها تغییر دهید. به تابلوی هشداری بر می خورید که غیرمحلی ها را از ورود با اتومبیل باز می دارد؛ اما می توانید با پای پیاده وارد آن شوید. این راه را در پیش بگیرید تا به انتهای کوچه باغ های خاکی برسید. تابلوهای راهنما در طول مسیر می توانند از گم شدن شما جلوگیری کنند.

کتیبه شهرستانک 
در ضلع شرقی کاخ ناصری، سنگی عظیم با ارتفاع حدودا ۴ متر به چشم می خورد که نوشته خوانایی ندارد؛ اما روایتی محلی در مورد آن بر سر زبان هاست. اهالی روستا می گویند که این سنگ در زمان ناصرالدین شاه از صخره مشرف به کاخ ناصری جدا شده و به اینجا آمده اما صدمه ای به بنا وارد نکرده است. وقوع این اتفاق موجب شده تا ناصرالدین شاه دستور دهد که شرح این واقعه را بر روی همان سنگ بنویسند اما امروز نوشته های روی این کتیبه خوانا نیست.

باغ های میوه شهرستانک 
باغ های زیادی در شهرستانک وجود دارد و درختان میوه در آنها خودنمایی می کنند. این باغ ها یا دیوار ندارند و یا دارای حصارهای کوتاه هستند؛ همین باعث شده تا مسافران از دیدن جلوه زیبای شان بی نصیب نمانند. اگر اواخر بهار و تابستان راهی شهرستانک شوید، در کوچه پس کوچه های روستا مردم را می بینید که برای برداشت زردآلو و توت راهی باغ های شان می شوند و در پاییز باغداران به سراغ سیب های شان می آیند. البته باید به یاد داشته باشید که باغ های شهرستانک جزو حریم خصوصی ساکنان این روستا هستند و هرگز نباید بدون هماهنگی با صاحبان باغ، وارد آنها شوید.

رودخانه و آبشار شهرستانک 
در کنار کاخ ناصری رودخانه ای جاری است که از چشمه ای به نام گله گیله سرچشمه می گیرد. این چشمه که بالاتر از کاخ ناصری قرار دارد، دارای آبی بسیار گواراست و در میان مردم از نظر خالص بودن، شهرت خاصی دارد. آب چشمه گله گیله، از قلب زمین می جوشد و در کالبد یک رودخانه راهیِ دل روستا می شود. این رودخانه با گذر از میان روستا و طی مسیر 15 کیلومتری طراوت خاصی را به آن هدیه می کند و فضایی روح افزا را ایجاد کرده است. ترکیب درختان سر به فلک کشیده، نغمه پرندگان و صدای دلنواز آبِ رودخانه ای که از میان روستا می گذرد، همچون گذرگاهی می ماند که انسان را از دغدغه ها به آرامش دعوت می کند.

اگر در امتداد کاخ ناصری پیش بروید قبل از رسیدن به چشمه، آبشار کم ارتفاع و عریضی را خواهید دید که نمایشی از سقوط آب را به شما نشان می دهد و می تواند با موسیقی دل انگیز خود، روح تان را نوازش دهد.

درخت اُرس
اُرس نام درختانی با قدمت بسیار است که هویتی افسانه ای دارند و طبیعت بی نظیر شهرستانک را تکمیل می کنند. قدمت یکی از این درختان که محلی ها آن را اُرس یا هورست می نامند به 2800 سال پیش باز می گردد و از دیدنی های روستا به شمار می رود. ارتفاع این درخت به 17 متر می رسد و عرض آن تقریبا 14 متر است.

خوشگذرانی در شهرستانک
قدم زدن در کوچه باغ هایی بی نظیر
پیک نیک و آب بازی
عکاسی، به ویژه در پاییز
دوچرخه سواری در کوچه باغ ها: در روستا امکاناتی برای اجاره دوچرخه وجود ندارد و باید این کار را با دوچرخه شخصی خودتان تجربه کنید.
تماشای موتورسواران: کوه ها و پستی و بلندی های متعدد در شهرستانک باعث حضور موتور کراس سواران حرفه ای در آن شده است و اگر خوش شانس باشید آنها را می بینید.

آب و هوای شهرستانک
به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگیری روستای شهرستانک در ارتفاع 2190 متری از سطح دریا، این روستا دارای تابستان هایی معتدل و مطبوع است و به همان اندازه زمستان هایی سخت و سرد دارد.

بهترین فصل سفر
فرقی نمی کند که در چه فصلی راهی شهرستانک شوید چرا که جلوه های زیبا همیشه در این روستا انتظار شما را می کشند. اما تابستان به دلیل آب و هوای مطبوع و پاییز به دلیل برگ های رنگارنگ درختان، پرطرفدارترین فصول سفر به شهرستانک هستند.

بهار: در فصل نو شدن طبیعت شکوفه ها در روستا خودنمایی می کنند. هوا در این فصل هنوز کمی سرد است اما زیبایی های این روستا و طبیعتش، ارزش تحمل سرما را دارد.

تابستان: طبیعت سرسبز و باغ های میوه و هوای مطبوع شهرستانک، بهترین فرصت را برای تفریح و خوشگذرانی در اختیارتان می گذارد.

پاییز: زیبایی پاییز در شهرستانک، شهره خاص و عام است. اگر عاشق برگ های رنگارنگ و شنیدن صدای خش خش برگ ها در زیر گام های تان هستید، پیشنهاد می کنیم حتما یک روز پاییزی به این روستا سفر کنید.

زمستان: سرما در شهرستانک کمی سخت تر از مناطق دیگر است اما این دلیل نمی شود که شما از رفتن به سفر و دیدن لباس زمستانی این روستا باز بمانید.

راه دسترسی به شهرستانک
آدرس: استان البرز، شهر کرج، جاده چالوس، منطقه آسارا، نرسیده به گچسر

برای رسیدن به شهرستانک با اتومبییل خود می توانید وارد جاده کرج - چالوس شوید. اگر از کرج وارد این جاده شدید، بعد از حدود 44 کیلومتر رانندگی و گذر از روستای آسارا، نرسیده به گچسر، به دوراهی شهرستانک در سمت راست جاده بر می خورید که با تابلویی سبز رنگ مسیر را به شما نشان می دهد. از اینجا تا روستا حدود ده دقیقه فاصله دارید. اگر هم از محور چالوس - کرج به شهرستانک سفر می کنید، بعد از گچسر و نرسیده با آسارا تابلوی شهرستانک را خواهید دید که در سمت چپ شما قرار دارد.

قبل از روستا، محوطه ای وجود دارد که باید خودروی خود را در آن پارک کنید و با کمی پیاده روی به روستا و کوچه باغ های خیال انگیز آن برسید.