آلفرد نوبل

+9
آلفرد نوبل

«آلفرد نوبل» در 21 اکتبر سال 1833 در «استکهلم»، پايتخت «سوئد»، ديده به جهان گشود و در دهم دسامبر 1896 در «سان‌رمو»، در کشور «ايتاليا»درگذشت. هستي او، همچون مضمون کارهايي که از زندگيش باقي گذاشت، اسرارآميز بود.

«نوبل» از خود، ثروتي قابل توجه و وصيت‌نامه‌اي به جاي گذاشت که نام او را در پهنه‌ی جهان مشهور ساخت. با اين وجود نمي‌توان از باورهاي او، به طور دقيق و آشکار سردرآورد. خانواده‌ی «نوبل» در اصل نامشان «نوبليوس» بوده و در شرق «نُبه‌لو»، در استان «کريستين‌استاد» زندگي مي‌کرده اند و نام آنها از حدود سالهاي 1600 براي مردم جهان شناخته‌شده بوده‌است.

«اِمانوئل نوبل» پدر «آلفرد نوبل»، مردي مخترع و صاحب نظر در امور صنعتي بود. او در حدود دو دهه در «سنت‌پترزبورگ»، در روسيه زندگي مي‌کرد. از جمله کارهايش در آنجا مي‌توان از ساختن مين‌هاي زيردريايي نام برد که در جنگ «کريمه» مورد استفاده قرار گرفته بود. به جز اين، او تعداد قابل توجهي ماشين‌هاي توليدي نيز ساخته بوده است. 

 

امانوئل نوبل

«اِمانوئل نوبل» چهار پسر داشت به نامهاي «رُبرت»، «لودويک»، «آلفرد» و «اميل» که همه‌ی آنها از استعداد فني قابل توجهي برخوردار بودند. «رُبرت» و «لودويک»، شرکت نفت »برادران نوبل» را تاسيس کردند و به استخراج نفت در باکو پرداختند که در زمان خود يکي از بزرگترين شرکتهاي صنعتي روسيه بود. علاوه بر اين، «لودويک» يکي از موفق‌ترين توليدکنندگان ابزار جنگي به‌ شمار مي‌رفت. 

 

برادران نوبل

«آلفردنوبل» در نه‌ سالگي به «سنت‌پترزبورگ» مهاجرت کرد و دوران جواني خود را در آنجا گذراند. او درسن هفده سالگي در سال 1850، سفر تحصيلي خود را به کشورهاي گوناگون آغاز کرد. مدت يک سال در «پاريس»، در رشته‌ی شيمي به تحصيل پرداخت. به زودي به مطالعه در زمينه‌ی مواد منفجره علاقمند شد و مطالعاتش را در زمينه‌ی کشف و اختراع مواد گوناگون تکامل بخشيد. کشف بنياني «آلفرد نوبل» در زمينه‌ی آتش زايي آغازين يا انفجار، توسط چاشني بود که نيروي منفجره را در نيتروگليسرين، که روغن مايع غليظي بود، رها مي‌کرد.

او نوآوريهاي ديگري نيز در زمينه‌ی مواد منفجره نيز داشته‌است. «نوبل»، حدودا صاحب هزار اختراع بوده که امتياز سيصد تا از آنها را به ثبت رسانده‌است. او براي رسيدن به نتيجه‌ی کار، به هر نوع خطري تن مي‌داد. علاقه و توجه او در زمينه‌ی ماده‌ی نيتروگليسرين، در «پاريس» بيدار شد، در «پترزبورگ»، به اوج رسيد و در «استکهلم» به فاجعه انجاميد.

پس از جنگ «کريمه»، «اِمانوئل نوبل» و «آندريتا نوبل»، همسر او همراه با کوچکترين پسرشان«اميل» به سوئد برگشتند. در آن زمان «اِمانوئل» در زمينه‌ی توليد مين‌هاي زميني و دريايي، موفقيت‌هاي چشمگيري به دست آورده بود. توليد او در اين زمينه، حتي توجه نيروي دريايي «بريتانيا» را به خود جلب کرده بود. «اِمانوئل» در باغ «هلنه‌بوري» در کنار «پُل‌سوندت»، در جنوب «استکهلم» سکني گزيد. «آلفرد» چند سالي در «پترزبورگ» باقي ماند و در خلال آن مدت، با پشتکار فراوان، روي ماده‌ی نيتروگليسرين کار کرد و آزمايشات فراواني انجام داد.

در پاييز سال 1863 به «استکهلم» آمد تا امتياز روش جديدي را که در مورد مواد منفجره به دست آورده بود، به ثبت برساند. در «هلنه‌بوري»، در آزمايشگاه بزرگي که در خارج از محل اصلي سکونت او بود، به آزمايشاتش در زمينه‌ی ماده‌ی منفجره ادامه داد. در صبحگاهي زود، در ماه سپتامبر سال 1864 فاجعه‌ی بزرگي به وقوع پيوست. تمامي منطقه از شدت انفجاري که ساختمان آزمايشگاه را به قطعات کوچکي تبديل کرده بود، آسيب ديد. انفجار تقريبا به تمام ساختمانهاي نزديک به آزمايشگاه، صدمه زده‌بود. تکه‌هاي الوار به هوا پرتاب شده بود و شدت موج ناشي از انفجار، شيشه‌هاي خانه‌هاي مسکوني را تا مساحت درازي خُرد کرده بود. پنج نفر در اين انفجار، جان خود را از دست دادند. يک تکنيسين جوان، يک پسر پادو، يک خدمتکار زن، يک کارگر رهگذر و «اميل» برادر21 ساله‌ی او، قربانيان اين انفجار بودند.

به نظر مي‌رسد که دليل اصلي اين حادثه، آزمايشاتي بوده که «اميل»، برادر کوچک «آلفرد نوبل» با تکنيسين جواني، بطور مستقل روي ماده‌ی خالص نيتروگليسرين انجام مي‌دادند. آزمايش مزبور، انفجاري را پديد آورد که به نوبه‌ی خود، به انبار مواد منفجره در همان نزديکي سرايت کرد و پس از آن، موجب انفجار هولناکي بعدي گرديده بود. علل رخ دادن چنين حوادثي بيشتر در اين بوده که هيچکس به اندازه‌ی کافي از ويژگيهاي متغير نيتروگليسرين و رابطه‌اش با درجه حرارت، رطوبت و ميزان خالص بودن آن آگاه نبوده‌است.

زماني که حادثه روي داد، «آلفرد نوبل» 32 ساله، خود در همان نزديکي حضور داشت و شاهد آن بود. اما حتي مشاهده‌ی چنين حادثه‌اي نتوانست او را از پژوهشهاي بعدي بازدارد.

 

هلنه بوری پس از انفجار

 
 

«آلفرد نوبل»، اندامي نسبتا کوتاه و بدني ضعيف داشت و درشمار افرادي نبود که بتواند از اين نظر توجه کسي را به خود جلب کند. اکثرا تنها زندگي مي‌کرد و به حالتي از افسردگي گرفتار بود. او از مرگ و پديده‌ها‌ی اسرار آميز پس از آن، سخت هراس داشت. با اين وجود، ترس از مرگ نيز مانع از آن نشد که به تحقيقاتش ادامه دهد.

او آزمايشگاه جديدي بر روي يک کَرَجي در ترعه‌‌ی «بُک‌هُلم»، در شهر «مِلارِِن»، بنا نمود که حدود بيست کيلومتر از خود «استکهلم» فاصله داشت و در همانجا آزمايشات لازم را تا رسيدن به هدف نهايي خود دنبال کرد.

هدف اصلي او اين بود که ماده‌ی «نيتروگليسرين» را به ماده‌ی منفجره‌ی کنترل‌پذير و قابل استفاده‌اي تکامل بخشد. «نوبل» در اين زمينه موفق شد که پس از پژوهشهاي فراوان با روشهاي گوناگون، سرانجام دستورالعمل کار را پيدا کند. او از ترکيب ماده‌ی «نيتروگليسرين» و ماده‌ی اصلي «سيليکون»، خميري به دست آورد و با استفاده از اين ترکيب، اگرچه مقداري از نيروي اوليه‌ی آن از بين مي‌رفت، مي‌توانست متغير بودن ماده‌ی «نيتروگليسرين» را مهار کند.

«نوبل» اين کشف جديد خود را «ديناميت » ناميد و امتياز آن را در سال 1867 به ثبت رسانيد. با کمک فتيله، چاشني و ماده‌ی خمير مانند، مي‌توانست به صورت ماده‌ی منفجره تنظيم گردد و مورد استفاده قرار گيرد.

«نوبل»، در اين زمان ديگر تنها يک مخترع نبود، بلکه يک کارخانه‌دار، رئيس شرکت، متخصص در امور صنعتي و اقتصاددان نيز به شمار مي‌آمد. آينده‌اي درخشان انتظارش را مي‌کشيد و ثروت هنگفتي نيز به دست آورده بود. او ترجيح مي‌دادکه وقت خود را صرف اختراع باروت بدون دود کند و از اين رو مي‌خواست که ماده‌ی منفجره‌ی ژلاتيني بسازد که مقاومتر باشد و بتواند در زير آب نيز مورد استفاده قرار گيرد.

مرد مقتدر دنيا، منزل باشکوه و زيبايي در نزديکي «تريومف‌بگ» خريد و مقيم پاريس شد. از سوي ديگر در اصطبل خانه‌اش، از بهترين اسبها نگهداري مي‌کرد و کالسکه‌ی خود را به چرخهايي از جنس لاستيک مجهزکرده بود و آن را محتاط و متين مي‌راند.

 

خانه مسکونی نوبل در پاریس

 
 

لازم است گفته شود که چرخ لاستيکي در آن زمان وجود نداشت. اما از آنجا که «نوبل» نياز به آن را تشخيص داده بود، آن را در کنار ديگر تحقيقات علمي خود ساخت و عرضه کرد. ابريشم مصنوعي، چرم مصنوعي و موتورهاي گازي نيز از جمله هشتاد و پنج اختراعي است که توسط او به ثبت رسيده‌است. «نوبل» ويلاي جديدي در «سان‌رمو» خريد و روح تازه‌اي به کالبد «بوفورش»، (شرکت اسلحه‌سازي سوئد) دميد.

او همچنين «آخرين ايستگاه زندگي» را براي دوستداران خودکشي ارائه داد. ايستگاه مورد نظر، پانسيون آرامش‌بخشي بود با استاندارد بالا که انسانها مي‌توانستند تصميم خود را براي خودکشي در نهايت آرامش و احترام، با کمترين نابهنجاري عملي کنند. چنين طرحي هيچگاه تحقق پيدا نکرد. با اين کار، منظور «نوبل» آن بود که آرامش جامعه‌ی فرانسه بيشتر درهم بريزد.

او اغلب به مرگ خود و مرگ ديگران مي‌انديشيد و در سخنان و نوشته‌هايش آن را بازتاب مي‌داد. انديشه‌ به اين که بميرد، درحاليکه اطرافيان او را فقط پزشک و کارمندانش تشکيل داده باشند، شديدا افسرده‌اش مي‌ساخت. او مي‌ترسيد که روزي به طور واقعي نميرد، اما ديگران مرده‌اش پندارند و زماني که او را در تابوت بگذارند، در زير خاک، جان بگيرد و زنده شود.

«نوبل» با غلبه بر همه‌ی ترسهايش، به انجام آزمايشات خطرناک خود، روي ماده‌ی «نيتروگليسرين»، اين وسيله‌ی متغير مرگزا، پرداخت. او به درستي و به روشني خطر ويرانسازي حتمي و آني را با استفاده از اين ماده پذيرفت بود. اما هرگز راضي نبود بپذيرد که اين خطر، از يک شرايط مشخص و معلوم به شرايطي نامشخص انتقال يابد.

قسمتی از وصیتنامه نوبل:

تمام دارایی‌ام طبق آنچه درپی می‌آید تقسیم شود. این سرمایه به شکل اوراق بهادار معتبر توسط کارگزارانم از طریق تأسیس یک صندوق به عنوان جایزه سالانه به کسانی اعطا شود که طی سال گذشته خدمت بزرگی به جامعه انسانی کرده باشد. [یادبود آلفرد نوبل]

جایزه مزبور به 5 قسمت مساوی تقسیم شود و هر یک از آنها به یکی از موارد زیر اختصاص داده شود:

یک سهم برای کسی که مهمترین اختراع یا اکتشاف در زمینه علوم فیزیک انجام داده است.

یک پنجم برای کسی که مهمترین یا مفیدترین اکتشاف را در زمینه علم شیمی انجام داده.

یک سهم برای کسی که مهمترین کشف در رشته فیزیولوژی یا پزشکی انجام داده باشد.

یک پنجم برای کسی که برجسته‌ترین اثر ادبی را خلق کند.

یک سهم باقیمانده به کسی تعلق گیرد که بیشترین یا بهترین اقدام را برای ایجاد صلح و برادری و فروکاستن آتش دشمنی بین ملت‌ها و برقراری دوستی انجام دهد.

مشخصات جایزه نوبل

جایزه نوبل شامل مدال افتخار و دیپلم شخصی و مبالغی وجه نقد است. طبق بند چهارم اساسنامه بنیاد نوبل بیش از 3 نفر نمی‌توانند در جایزه سهیم باشند. جایزه تنها به کسانی که در قیدحیات هستند تعلق می‌گیرد، مگر آنکه نامزدی شخص وفات یافته پیش از مرگش اعلام شده باشد. مراسم اهدای جایزه در سالن کنسرت استکهلم برگزار می‌شود و پادشاه وقت سوئد شخصاً دیپلم و مدال و سند تأییدکننده مبلغ جایزه را به دست برندگان می‌دهد.

 
مدال نوبل

دیپلم افتخار فیزیک - شیمی توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد و دیپلم فیزیولوژی یا پزشکی توسط انستیتو کارولینا تهیه می‌شود. صحافی دیپلم‌ها بر عهده صحافی hassler و falth است. جلدها از چرم بسیار مرغوب بز است.

دیپلم فیزیک دارای جلد آبی رنگ و دیپلم شیمی و فیزیولوژی یا پزشکی دارای جلد قرمز است. به علاوه خوشنویسان آرمی که از ترکیب حروف اول اسم شخص تشکیل می‌شود را روی هر یک از دیپلم‌های اختصاصی برندگان حکاکی می‌کنند. دیپلم‌ها درون جعبه‌ای از جنس مقوا که به منظور حفظ دیپلم‌ها طراحی شده قرار می‌گیرند. ابعاد دیپلم نیز 23در 35 سانتی‌متر است.

طبق اساسنامه بنیاد نوبل که با حضور پادشاه وقت سوئد در تاریخ 29 ژوئن1900 تنظیم شده است، هیأت اهدای جوایز موظف به تقدیم حواله مبلغ جایزه، دیپلم و مدال و تقدیرنامه اختصاصی به برندگان می‌باشد.

مدال نوبل فیزیک - شیمی - فیزیولوژی یا پزشکی و ادبیات توسط مجسمه‌ساز و کلیشه‌ساز مشهور سوئدی - اریک لیندبرگ - و مدال نوبل صلح توسط مجسمه‌ساز نروژی گوستاو ویگلند طراحی شده است.

در یک طرف مدال سوئدی تصویری از نوبل و طرف دیگر آن سالروز تولد و مرگ نوبل با حروف لاتین نگاشته شده است.

این مدال تا سال 1980 به وزن 200 گرم، قطر66 میلی‌متر و از طلای 18 عیار تهیه می‌شد. از آن زمان تاکنون مدال از ترکیبی از طلای 18عیار و 24 عیار تهیه می‌شود.

در سال 1900مبلغ جایزه 150800کرون سوئد بود که در سال 1923 به کمترین حد خود یعنی 115000 کرون کاهش یافت. اما در سالهای اخیر این مبلغ به طور قابل توجهی افزایش پیداکرده است. 1میلیون کرون در سال 1981، 2میلیون در سال 1986، 3 میلیون کرون در سال 1989، 4 میلیون کرون در سال 1990، 6 میلیون کرون در سال2000 و از سال 2001 ده میلیون کرون در هر رشته به برندگان اهدا می‌شود.

اشتراک گذاری:
  • مطالب مرتبط

    

    ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:


    3,967 بازدید

    0 نظر

    درج: 18 مهر 1392

    توسط: Soltani
    وضعیت: آفلاین
    گروه کاربری: پشتیبانی سایت

    ارسال دیدگاه (0 مورد)

    در حال حاضر نظری در این مطلب ارسال نشده است.
    کتاب های کتابنامه
    هوش کمپلکس ششم
    کتاب های لقمه
    همراه من ، کتاب برنامه ریزی کنکور

    دسته بندی مطالب

    جامع ریاضیات تجربی
    کتاب های جامع

    آخرین نظرات ارسالی

    سلام این کتاب برای کنکور ۱۴۰۴ ویرایش شداه؟
    واقعا این کتاب خیلی به درد بخور بود ممنون از انتشارات مهر و ماه
    سلام وقت بخیر چاپ جدیدش کی میاد؟
    سلام من با این کتاب تونستم تیزهوشان قبول بشم خیلی خوبه
    سلام این کتاب چاپ چه سالی؟
    حسین 1403/05/8 - 07:46
    سلام تفاوت رشته فقه و حقوق با فقه و مبانی حقوق چیه؟!

    آمار سایت

    با ما در ارتباط باشید ، منتظر نظرات شما هستیم.
    
    عضویت در خبرنامه ایمیلی :
    برای عضویت در خبرنامه پیامکی، عدد 1 را به 02196884 پیامک کنید.
    رضایت مندی مشتری
    جشنواره وب و موبایل ایران
    جشنواره وب و موبایل ایران
    جشنواره کتاب مجازی
    برند محبوب مصرف کنندگان
    Copyright © 2010 - 2023 Mehromah.ir