یازدهم شهریورماه، زادروز «ایران درودی»، نقاش معاصر ایرانی است؛ هنرمندی که او را از پیروان سبک فراواقع گرایی (سورئالیسم) می دانند.
ایران درودی، نقاش و هنرمند ایرانی در سال ۱۳۱۵، از پدری خراسانی و مادری قفقازی در مشهد متولد شد. وقتی کودک بود، به همراه خانواده اش برای زندگی به اروپا سفر کردند، اما با شروع جنگ جهانی دوم دوباره به ایران بازگشتند و در تهران ساکن شدند. علاقه «ایران» به هنر نقاشی از همان دوران کودکی در او شکل گرفت و او در کنار تحصیل در مدرسه، به کلاس های آزاد طراحی و نقاشی می رفت.
اگرچه رشته ی اصلی تحصیلی «درودی» تاریخ هنر است، اما او برای تکمیل علاقه اش به نقاشی به تحصیلات آکادمیک در این رشته رو آورد و پس از پایان دوره متوسط، راهی فرانسه شد. او برای تحصیل در رشته ی نقاشی به دانشکده یبوزار» پاریس رفت.
درودی همچنین در موسسه RCI نیویورک در رشته تهیه کنندگی و کارگردانی برنامه های تلویزیون فارغ التحصیل شد و در سال ۱۳۳۹ به ایران بازگشت. «درودی» پس از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و آثارش را در تالار فرهنگ تهران به نمایش گذاشت. او از دهه ۴۰، نمایشگاه های مختلف داخلی و خارجی از آثار خود، که تعداد آن ها به بیش از ۵۶ نمایشگاه می رسد، برپا کرد.
همچنین آثار او در ۲۰۰ نمایشگاه گروهی در کشورهای ایران، فرانسه، سوییس، ژاپن، بلژیک، آمریکا، استرالیا، کانادا، آلمان و امارات در معرض دید عموم قرار گرفته است. او در همین سال ها به آمریکا سفر کرد و در آنجا با پرویز مقدسی، کارگردان سینما و تئاتر ازدواج کرد. ازدواجی که با مرگ زودهنگام مقدسی دوام چندانی نداشت، اما تاثیر خود را بر درودی گذاشت؛ به طوری که او دیگر تا پایان عمر ازدواج نکرد. نقاشی های درودی به گونه ای است که عقیده ی برخی از منتقدین بر پیروی او از فراواقع گرایی (سورئالیسم) استوار است.
او درباره ی آثار خود می گوید: «من اساس نقاشی ام را بر یافتن هویت فرهنگی ام قراردادم و در پی بازیافتن ریشه های فرهنگی ام شدم. برای این کار سه عنصر اصلی یعنی «نور»، «حرکت» و «زمان» را نوبت به نوبت به کار گرفتم و نور هدف اصلی ام قرار گرفت تا به پندارهای فرهنگ ایران نزدیک شوم.»
درودی در ۳۳ سالگی از سوی یک شرکت آمریکایی به نام «آی.تی.تی» سفارشی برای اجرای تابلویی از پالایشگاه ها و لوله های انتقال نفت ایران دریافت کرد. انتشار این اثر در اکثر مطبوعات مهم آمریکا از جمله «تایمز» و«نیوزویک» سبب موفقیت و اعتبار زیادی برای او در داخل و خارج از مرزهای ایران شد و شاملو، شعر خود را به این اثر که آن را «رگ های ما، رگ های زمین» خوانده بود، هدیه کرد.
از دیگر فعالیت های درودی می توان به کارگردانی و تهیه کنندگی بیش از ۸۵۰ ساعت فیلم و مستند درباره هنر در تلویزیون اشاره کرد. او در سال ۱۳۴۷ نیز فیلم «بیناله ونیز» را کارگردانی کرد. درودی همچنین به دعوت دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف، به تدریس تاریخ هنر در این دانشگاه پرداخت. او در این سال ها سلسله سخنرانی هایی را درباره ی «نقاشی» و «نقش زن در تاریخ و هنر» در دانشگاه های ویرجینیا تک و برکلی و انجمن های فرهنگی ایرانیان در لس آنجلس و نیوجرسی ارائه داد.از درودی مقالاتی هم درباره هنر در مطبوعات ایران به چاپ رسیده است.
درسال ۱۳۵۲ کتاب آثار او در سه زبان با مقدمه ای از «آندره مالرو» و «ژان کوکتو» و شعری از «احمد شاملو» و پیشگفتاری از «هوشنگ طاهری» هم زمان با نمایشگاه او در «انستیتو گوته» در تهران منتشر شد که در سال ۱۳۵۵ تجدید چاپ شد. در همان سال دو تابلوی «شیشه عمر» و «دیار هرگز» در نمایشگاه زنان نقاش و پیکرتراش پاریس جایزه ی اول و دیپلم «جامعه زنان پیکرتراش و نقاش» را کسب و عنوان «زن نقاش سال ۱۹۷۳» را نصیب او کرد.
درباره ی ایران درودی و هنر او تا کنون چند فیلم ساخته شده است که از آن ها می توان به فیلم های «چه شگفت است عشق که هم زخم است و هم مرهم» به کارگردانی امید بنکدار و کیوان علی محمدی، «مستندی درباره ی ایران درودی» به کارگردانی حسن امامی و «ایران درودی، نقاش لحظه های اثیری» به کارگردانی بهمن مقصودلو اشاره کرد.درودی در سال ۱۳۷۶، کتاب زندگینامه ی خود با عنوان «در فاصله ی دو نقطه» را توسط نشر نی منتشر کرد.
او در بخشی از این کتاب که متاثر از شروع جنگ جهانی و بازگشت به زادگاهش است، می نویسد:«هنوز هم پناهگاه های هامبورگ و غرش هواپیماهای بمب افکن با صدای مهیب و انفجارهای ناگهانی را به یاد دارم. وحشت من از صدای انفجار بمب و صدای آژیر، حساسیتی غیرعادی است. با به یاد آوردن خاطرات فرارمان از آلمان و فضای رعب و ترس جنگ وبعد ادامه ی آن در ایران، تصور می کنم که بخش مهمی از بهت زدگی من ناشی از روبه رو شدن با صحنه های آتش و انفجار و نتایجی باشد که جنگ جهانی دوم با خود به همراه آورده بود. بدین گونه صحنه های جنگ، زخم ها و آسیب های آن اثرات شوم خود را برای همیشه در ذهنم باقی گذاشت...»
احمد شاملو در مجموعه ی شعر خود با عنوان «ابراهیم در آتش»، شعری با نام «اشارتی» را به ایران درودی تقدیم کرده است. مضمون این شعر درباره ی هنر نقاشی است و در بخش پایانی آن، شاملو خطاب به درودی سروده است:
«تمامی الفاظ جهان را در اختیار داشتیم/و آن نگفتیم/که به کار آید/چرا که تنها یک سخن/یک سخن در میانه نبود:/آزادی!/ما نگفتیم/تو تصویرش کن!»
این شعر در کتابی که مجموعه ی آثار درودی را در بر دارد، به عنوان مقدمه آمده است.
او پس از یک عمر فعالیت هنری و خلق چندین اثر هنری، این گونه از زندگی و هنر یاد می کند: «امروز حس می کنم چیزی به زندگی بدهکار نیستم؛ چرا که بهترین و سخت ترین لحظات را لحظه به لحظه و به تمامی زندگی کرده ام. زندگی درد را به من شناساند، عشق را به من آموخت، شور وشیدایی خلاقیت را به من داد و به من باوراند که سهم انسان از خوشبختی به اندازه ی عشقی است که ایثار می کند. باور دارم که من نقاشی را انتخاب نکردم، نقاشی مرا انتخاب کرد. من دیگر نقاش نیستم، بلکه خود نقاشی شده ام و این پاداش من از زندگیست.»
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
