سالی راید، از پیشگامان برنامهی فضایی، بهعنوان اولین زن فضانورد ناسا شناخته میشود. او از مشوقان معاصر حضور زنان در مجامع علمی بود.
سالی راید (Sally Kristen Ride) فضانورد و فیزیکدان آمریکایی بود که در سال ۱۹۷۸ به ناسا پیوست و نام خود را بهعنوان اولین زن فضانورد آمریکایی ناسا جاودانه کرد. او سومین زنی بود که به فضا سفر میکرد. پیش از راید، والنتینا ترشکوا و سوتلانا ساویتسکایا از اتحاد جماهیر شوروی، به فضا سفر کرده بودند. سفر سالی راید پس از آن دو نفر و در سال ۱۹۸۳ رخ داد. راید همچنین بهعنوان جوانترین فضانورد آمریکایی شناخته میشود که در ۳۲ سالگی به فضا سفر کرده است. او پس از دو سفر با فضاپیمای چلنجر، در سال ۱۹۸۷ ناسا را ترک کرد.
سالی راید، اولین فضانورد آمریکایی تاریخ، یکی از مشوقان معاصر حضور بیشتر زنان در محافل و مجامع علمی محسوب میشود. او پس از بازنشستگی از ناسا، در دانشگاههای استنفورد و کالیفرنیا بهعنوان استاد فیزیک مشغول به کار شد. از حوزههای تحقیقاتی و تدریسی او میتوان به اپتیک غیرخطی و پراکندگی تامسون اشاره کرد. راید جزو هیئت تحقیقات فاجعههای فضایی چلنجر و کلمبیا نیز بود.
تولد و تحصیلسالی راید ۲۶ مه ۱۹۵۱ در انسینو لسآنجلس بهدنیا آمد.
سالی از پنجسالگی مجلههای ورزشی میخواند و در کودکی، بازیکن حرفهای بیسبال بود.
سالی علاوهبر ورزش، تحصیلات را نیز جزو اولویتهای اصلی زندگی خود قرار داده بود. او همیشه از دانشآموزان برتر کلاس بود و استعداد بسیاری در علوم تجربی و ریاضیات داشت. استعداد و علاقهی راید نوجوان باعث شد والدینش ابزارهای تحقیق و تحصیل را نیز برای او فراهم کنند. راید در نوجوانی تلسکوپ و مجموعهای کوچک برای آزمایشهای شیمی داشت.
دانشگاه استنفورد مقصد تحصیلات عالی سالی راید بود که پس از فارغالتحصیلی از Westlake School for Girls در سال ۱۹۶۸ و چند ترم تحصیل در کالج سوارثمور و دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس، به آنجا رفت. او در سال ۱۹۷۳ در رشتههای زبان انگلیسی و فیزیک، از دانشگاه استنفورد فارغالتحصیل شد؛ اما تحصیلات تکمیلی را در همان دانشگاه ادامه داد.
ورود به دنیای فضانوردیناسا در سال ۱۹۷۷ برنامهای ملی برای جستوجوی استعدادهای جوان در فضانوردی شروع کرد. سالی در آن سال دانشجوی دکتری دانشگاه استنفورد بود. برنامهی جدید ناسا اولینبار ثبتنام داوطلبان زن را نیز مجاز اعلام کرده بود. سالی راید در مصاحبهای با نیویورکتایمز در سال ۱۹۸۲ گفت حرکتهای زنان در سالهای قبل، راه را برای ورود افرادی همچون او به برنامههای علمی بزرگ هموار کرده بود. حتی زمانیکه راید در دانشگاه استنفورد در رشتهی فیزیک لیزر تحصیل میکرد، زنانی پیش از او به دپارتمان فیزیک وارد شده بودند که زمانی محیطی کاملا مردانه بود.
سفر به فضاسفر تاریخی سالی راید به فضا، در ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳ رخ داد. او بهعنوان اولین زن آمریکایی و سومین زن تاریخ، به فضا سفر میکرد. شاتل فضایی چلنجر و پروژهی STS-7، نام سالی راید را در تاریخ ثبت کردند. در آن پرواز، چهار فضانورد و دو مختصص مأموریت دیگر نیز حضور داشتند. در روز پرواز چلنجر، جمعیتی ۲۵۰ هزار نفره در کیپ کاناورال شاهد حرکت شاتل فضایی بودند. بسیاری از آنها در حمایت از سالی راید، تیشرتهایی پوشیده بودند که روی آن نوشته شده بود: «Ride, Sally Ride».
سالی راید در اولین سفر به فضا، مسیر آسانی را در پیش رو نداشت. بههرحال، او اولین زن آمریکایی بود که به فضا میرفت و با وجود شرایط ظاهرا مناسب برای فعالیت زنان در پروژههای فضایی، هنوز موانعی بر سر راهش قرار داشت. سالی بدیندلیل برای سفر با چلنجر انتخاب شده بود که خصوصیتهای حفظ آرامش در زمان بحران را بهخوبی کسب کرد. رسانهها پیش از سفر بزرگ سؤالهای متعددی مرتبط با جنسیت از او کردند که نشان میداد هنوز فضای علمی آنچنان که بایدوشاید برای حضور زنان آماده نیست.
سفر دوم سالی راید به فضا ۱۶ ماه پس از سفر اول رخ داد. او ۵ اکتبر ۱۹۸۴ بهعنوان عضوی از تیم عملیات STS-41G با شاتل فضایی چلنجر مجددا به فضا سفر کرد. مأموریت مذکور سیزدهمین پرواز شاتل فضایی بود و اولینبار هفت خدمه در پرواز حضور داشتند. در آن پروژه، یک زن فضانورد دیگر بهنام کاترین دی سالیوان نیز حضور داشت و برای اولینبار، دو زن آمریکایی به فضا سفر میکردند. بهعلاوه، سالیوان اولین زنی بود که پیادهروی فضایی هم انجام داد. درنهایت، دومین پرواز سالی راید نیز در ۱۳ اکتبر ۱۹۸۴ بهپایان رسید و خدمه پس از ۱۹۷ ساعت پرواز، در فلوریدا به زمین نشستند.
بازگشت راید از سفر فضایی دوم، با استقبال بینظیر همکاران و رسانهها روبهرو شد. او بهسرعت مجددا به برنامههای تحقیق و توسعه وارد شد و مسئولیت عملیاتی خود را شروع کرد. درحالیکه زن تاریخساز آمریکایی برای پروژهی سفر سوم به فضا آماده میشود، برنامهی فضایی ناسا تراژدی بزرگی تجربه کرد.
سال ۱۹۸۷، زمان پایان همکاری سالی راید با ناسا بود. او ابتدا گزارشی جامع و متمرکز بر برنامههای فضایی آتی ناسا آماده کرد که پروژههایی همچون سفر به مریخ و راهاندازی مرکز فضایی در ماه را پیشنهاد داده بود. سالی راید پس از انتشار گزارش از ناسا بازنشسته شد. زندگی مشترک او نیز در همان سال به جدایی انجامید.
بازگشت به دانشگاهسالی راید پس از خروج از ناسا، تدریس در دانشگاه را بهعنوان هدف اصلی خود انتخاب کرد. راید دکتری اخترفیزیک داشت و تدریس در رشتهی فیزیک بهترین انتخاب برای او محسوب میشد. اولین فضانورد زن آمریکایی برای بازگشت هرچهبهتر به فضای آکادمیک، ابتدا تحصیلات خود را در مقطع فوقدکتری در دانشگاه استنفورد ادامه داد. مرکز جدیدی بهنام Center for International Security and Arms Control در دانشگاه راهاندازی شده بود که میزبان سالی راید شد. در آن سالها، جنگ سرد نیز بهمرور به پایان نزدیک میشد و تلاش برای ممنوعیت سلاحهای اتمی، یکی از حوزههای اصلی فعالیت راید را تشکیل میداد.
سالی راید در سالهای تدریس در دانشگاه، متوجه حضور کمرنگ زنان در کلاسها و دانشگاهها شد. او برای تشویق هرچهبیشتر کودکان و نوجوانان، بهویژه دختران، به علم و تحصیل در برنامهی KidSat ناسا در سال ۱۹۹۵ حضور یافت. ناسا این برنامه را با هدف آشنایی هرچهبیشتر کودکان با برنامههای فضایی شروع کرده بود و سالی بهعنوان فردی تاریخساز بهترین فرد برای تشویق کودکان و نوجوانان بود. دانشآموزان شرکتکننده در برنامهی KidSat فرصت داشتند از دوربینی روی شاتل فضایی عکسهایی از کرهی زمین درخواست کنند. وظیفهی دریافت درخواستهای دانشآموزان و انتقال آن به ناسا و ارسال عکسها، برعهدهی دکتر راید بود.
مرگ و جوایز و افتخارهاسالی راید ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۲ پس از ۱۷ ماه مبارزه با سرطان پانکراس در ۶۱ سالگی از دنیا رفت. جزئیات زیادی از زندگی شخصی راید در دست نیست و تنها بخشی از نگرشهای او در آگهی فوتی که بهدست خودش نوشته شد، دراختیار عموم قرار گرفت. او در طول زندگی افتخارها و جایزههای متعددی دریافت کرد و در تالارهای افتخار متعددی در آمریکا عضویت داشت.
از جایزهها و افتخارهای مهم سالی راید میتوان به جایزهی فونبراون انجمن ملی فضایی آمریکا اشاره کرد. جایزهی تئوردور روزولت از NCAA و ورود به تالار افتخارهای زمان و فضانوردان در آمریکا و دوبار دریافت مدال پرواز فضایی ناسا، از افتخارهای دیگر راید هستند. دو مدرسهی ابتدایی در مریلند و تگزاس نیز بهنام راید تأسیس شدهاند.