محيط دانشگاه:
مكاني كه 70 سال قبل تالار تشريح و تالار ابنسينا بعنوان اولين بخش از دانشكده پزشكي دانشگاه تهران در آن بنا شد، زميني بود به مساحت 20000 مترمربع كه در شماليترين نقطه شهر تهران قرار داشت. با گذر ايام و گسترش پايتخت، محل استقرار دانشگاه در مركز شهر تهران قرار گرفت و به نقطه عطفي براي فعاليتهاي علمي، فرهنگي، سياسي و اجتماعي اين شهر بزرگ و پرجمعيت تبديل گرديد.
” پرديس مركزي " دانشگاه علوم پزشكي تهران محل استقرار بخش عمدهاي از دانشگاه از جمله دانشكدههاي پزشكي و حرف وابسته ميباشد. آنچه كه امروزه در پرديس مركزي دانشگاه علوم پزشكي تهران قرار دارد مجموعهاي از قديميترين دانشكدههاي پزشكي، داروسازي، دندانپزشكي و بهداشت كشور است. علاوه بر اين سازمان مركزي دانشگاه، دانشكده ابوريحان و دانشكده پيراپزشكي هم در داخل اين مجموعه واقع شدهاند. بدنبال تأسيس رشتهها و دانشكدههاي جديد و بدليل محدوديت فضاي فيزيكي پرديس مركزي دانشگاه، دانشكده توانبخشي در منطقه پيچشميران و دانشكده پرستاري و مامايي در مجاورت مجتمع بيمارستاني امام خميني(ره) مستقر گرديدند.
” كوي دانشگاه " مجموعه اصلي خوابگاههاي دانشجويي است كه در فاصلهاي نه چندان دور از پرديس مركزي و در منطقهاي مشجر و باصفا ساخته شده كه هماكنون هم آثاري از مناظر طبيعي زيبا در آن مكان وجود دارد. علاوه بر كوي دانشگاه، مجتمعهاي مسكوني ديگري نيز بصورت پراكنده در شهر تهران وجود دارند كه محل اسكان برخي از دانشجويان ميباشند.
بيمارستانهاي وابسته به دانشگاه نيز كه از مهمترين مراكز آموزشي ـ درماني سطح كشور هستند در سطح شهر تهران بخصوص در مناطق مركزي و پرجمعيت شهر قرار گرفتهاند.
ايستگاههاي تحقيقاتي وابسته به دانشگاه كه از وجوه تمايز مهم اين دانشگاه با ساير دانشگاههاي علوم پزشكي كشور است در 11 استان كشور قرار گرفتهاند كه وظيفه ارائه دورههاي آموزشي و انجام امور تحقيقاتي و بررسي مسائل بهداشتي ـ درماني استان مربوطه را برعهده دارند.
تسهيلات رفاهي:
اقامت:
از آنجا كه بخش عمدهاي از دانشجويان دانشگاه مقيم تهران نبوده و ساكن شهرهاي دور و نزديك هستند؛ فراهم نمودن امكانات كافي جهت اقامت آنها از جمله وظايف مهم دانشگاه علوم پزشكي تهران ميباشد كه به وسيله مديريت امور دانشجويي معاونت دانشجويي ـ فرهنگي صورت ميگيرد. بخش عمدهاي از خوابگاههاي پسران و دختران به صورت متمركز در «
كوي دانشگاه» مستقر ميباشد. كوي دانشگاه مجموعهاي از چندين مجتمع مسكوني است كه جهت استفاده دانشجويان رشتهها و مقاطع مختلف دانشگاه تعبيه شده است و داراي تسهيلات رفاهي، خدماتي و فرهنگي مانند قرائت خانه، مخزن كتاب، مسجد، سالن اجتماعات،سالن ورزش،سالن سينما و ... ميباشد. خوابگاههاي اين دانشگاه در مجموع زيربنايي در حدود 41000 مترمربع دارند. در حال حاضر، 11 خوابگاه جهت استفاده پسران، 6 خوابگاه جهت استفاده دختران و يك خوابگاه جهت استفاده متأهلين تدارك ديده شده است. 2 ساختمان از خوابگاههاي مجردي جهت استفاده دانشجويان ممتاز درنظر گرفته شده است. تعداد كل ظرفيت خوابگاه دختران 1450 نفر و پسران 1860 نفر ميباشد. ظرفيت خوابگاه متأهلين 130 خانوار است. سرويس اياب و ذهاب از درب كليه خوابگاهها به پرديس مركزي دانشگاه، دانشكدهها و بيمارستانهاي مختلف باعث تسهيل و تسريع در رفتوآمد دانشجويان ميشود.
سرويس تغذيه:
غذاهاي گرم پس از تأمين مواد اوليه موردنياز و با رعايت اصول بهداشتي تحت نظارت كارشناسان بهداشت و تغذيه تهيه ميشود. سلف سرويسهاي مختلف دانشگاه، واقع در دانشكدهها و بيمارستانهاي مختلف و كوي دانشگاه غذاي مناسب براي وعدههاي مختلف را با حداقل قيمت در اختيار دانشجويان و كاركنان قرار ميدهند. بوفههاي موجود در دانشكدهها نيز در طول روز با عرضه مواد غذايي پاسخگوي نياز دانشجويان ميباشند.
باشگاه كاركنان دانشگاه در سال 1996 جهت استفاده پرسنل دانشگاه افتتاح و جهت پذيرايي از ميهمانان و برگزاري مراسم و جشنها مورد بهرهبرداري قرار گرفته است.
سلامت جسمي و رواني
- مركز بهداشت و درمان دانشجويان: با هدف ايجاد محيط سالم و به دور از تألمات جسمي كه از اركان مهم تحصيل ميباشند، مركز بهداشت و درمان دانشجويان با بهرهگيري از اساتيد مجرب دانشگاه درقالب درمانگاههاي عمومي و تخصصي و كلينيك دندانپزشكي و سرويس واكسيناسيون به ارائه خدمات بهداشتي ـ درماني به دانشجويان ميپردازد. در صورتي كه امكانات موجود در مركز براي معالجه كافي نباشد، بيمار به مراكز بيمارستاني وابسته به دانشگاه معرفي ميشود. در بدو ورود هر دانشجو به دانشگاه جهت اطلاع از وضعيت سلامت و آگاهي از مشكلات طبي او پرونده پزشكي تشكيل ميشود و دانشجو ميتواند در دوران تحصيل با استفاده از اين پرونده و كارت بهداشتي براي مداوا مراجعه نمايد
- درمانگاه اورژانس كوي دانشگاه: اين درمانگاه وظيفه ارائه خدمات درماني اورژانس را به دانشجويان ساكن كوي دانشگاه برعهده دارد.
- مركز مشاوره و راهنمايي دانشجويان: اين مركز با بهرهگيري از كارشناسان مختلف از جمله روانشناسان باليني، متخصصين اعصاب و روان، مددكاران اجتماعي و ... در زمينههاي مختلف فعاليت ميكند. از جمله فعاليتهاي اين مركز ميتوان به ارائه مشاوره درزمينه مسائل عاطفي، فكري و رفتاري دانشجويان و كمك به آنها براي كسب مهارتهاي اجتماعي و تصميمگيريهاي مناسب؛ مشاوره ازدواج و كمك به حل مشكلات خانوادگي؛ ايجاد تسهيلات لازم براي دانشجويان در جهت حل مشكلات اقتصادي و رفاهي؛ برگزاري كارگاهها و كلاسهاي آموزشي در موضوعات مختلف مانند يادگيري، تمركز و حافظه و آموزش شيوههاي مطالعه؛ كمك به حل مشكلات تحصيلي و آموزشي دانشجويان؛ مشاوره مكاتبهاي با خانواده دانشجويان و برگزاري سخنرانيهاي آموزشي روانشناسي اشاره كرد.
تربيت بدني:
فعاليتهاي اين مديريت با هدف ارتقاء سطح كيفي و كمي فعاليتهاي ورزشي در تمامي گروههاي دانشگاهي اعم از كاركنان، دانشجويان، اعضاي هيأت علمي و فرزندان آنها تحت نظر مديريت تربيت بدني معاونت دانشجويي ـ فرهنگي صورت ميگيرد. از جمله مهمترين امكانات ورزشي دانشگاه ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- مجتمع ورزشهاي آبي شهيد توكلي: مجهز به استخر، سونا، جكوزي و سالن بدنسازيمجتمع ورزشي ـ فرهنگي شهيد فتحي: داراي سالنهاي واليبال، بسكتبال، فوتسال، بدمينتون و سالن چندمنظوره ورزشهاي رزمي، تنيس روي ميز و بدنسازي و مجهز به ديواره مصنوعي جهت رشته سنگنوردي است. همچنين در بخشي از اين مجتمع خانه فرهنگ امام خميني (ره) با امكانات سالن نمايش و امكانات سمعي و بصري و آموزشي مستقر ميباشد.
- زمين چمن فوتبال فارابي
- زمينهاي تنيس (بخشي از پروژه در دست احداث مجموعه ورزشي چمران)
- سالن تيراندازي شهيد دكتر عربزاده
- سالنهاي ورزشي واقع در خوابگاههاي دانشجويي از جمله فعاليتهاي ديگر اين واحد ميتوان به برگزاري مسابقات ورزشي در سطوح دانشگاهي و كشوري، برگزاري كلاسهاي آموزشي ورزشي و همكاري در ارائه واحدهاي تربيتبدني دانشجويان توسط گروه آموزشي تربيت بدني اشاره كرد.
مركز آموزشي و تحقيقاتي پزشكي ورزشي با توجه به تواناييهاي بالقوه موجود در دانشگاه، بمنظور پژوهش در زمينههاي مختلف پزشكي ورزشي و با همكاري دانشجويان و اساتيد علاقمند به اين رشته، مركز آموزشي، تحقيقاتي و درماني پزشكي ورزشي تشكيل گرديده است. هماكنون در اين مركز طراحي و برنامهريزي دوره كارشناسي ارشد پزشكي ورزشي با همكاري گروه ارتوپدي دانشكده پزشكي جهت ارائه به پزشكان عمومي واجد شرايط صورت گرفته است. علاوه بر اين فعاليتهايي به شرح زير در اين مركز انجام ميشود:
- برگزاري دورههاي آموزشي كوتاهمدت و بلندمدت پزشكي ورزشي در سطوح مختلف
- چاپ كتاب و ارائه مقاله در حيطههاي مختلف پزشكي ورزشي
- انتشار فصلنامه ”طب و ورزش"
- انجام امور درماني و تحقيقاتي در قالب كانون تندرستي و كلينيك پزشكي ورزشي
- تأسيس و بهرهبرداري از كتابخانه و آزمايشگاه تخصصي پزشكي ورزشي
كمكهاي مالي:
اكثريت دانشجويان در طول دوران تحصيل خود در دانشگاه به نوعي به كمكهاي مالي نيازمند خواهند بود. اين دانشجويان ميتوانند با استفاده از امكانات صندوق رفاه دانشجويي كه زير نظر مديريت امور دانشجويي معاونت دانشجويي ـ فرهنگي ميباشد تسهيلاتي دريافت نمايند كه برخي از آنها عبارتند از: وام تحصيلي، وام و وديعه مسكن، وام ضروري، كار دانشجويي، كمك هزينه تحصيلي و كمكهزينههايي براي تهيه كتاب، جزوه و وسايل كمكآموزشي و تجهيزات پزشكي.
فعاليتهاي فرهنگي:
مديريت امور فرهنگي و فوقبرنامه معاونت دانشجويي ـ فرهنگي وظيفه شناسايي و كمك به شكوفايي استعدادهاي نهفته دانشجويان و تلاش در جهت غناي انديشه و فرهنگ آنها را برعهده دارد. هدف از فعاليتهاي اين مديريت پرورش و تربيت دانشجوياني است كه پس از فراغت از تحصيل به شهروندي فعال، كارآمد و مسئوليتپذير در اجتماع تبديل گردند. از جمله فعاليتهاي اين واحد ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
برگزاري تورها و اردوهاي سياحتي، زيارتي و علمي -برپايي نمايشگاه آثار هنري و توانمنديهاي دانشجويي -برگزاري مسابقات فرهنگي ـ هنري -حمايت و پشتيباني از كانونهاي دانشجويي
زائرسراي مشهد با توجه به اعتقادات مذهبي مردم ايران و علاقه آنها به زيارت اماكن متبركه از جمله بارگاه مقدس امام رضا(ع) در مشهد سه زائرسراي مجزا براي اسكان و پذيرايي دانشجويان، كاركنان اداري و اعضاي هيأت علمي دانشگاه كه نايل به زيارت آن حرم مطهر ميشوند در نظر گرفته شده است.
مهدكودكها:
جهت نگهداري از كودكان پرسنل و هيأت علمي دانشگاه، معاونت امور پشتيباني دانشگاه اقدام به تأسيس مهدكودكهايي در پرديس مركزي دانشگاه و واحدهاي تحت پوشش نموده است كه در مجموع حدود 1000 كودك را در گروههاي سني مختلف تحت پوشش قرار ميدهد.
دفتر دانشجويان خارجي:
اين دفتر در سال 1999 با هدف پيگيري و رسيدگي به امور رفاهي،آموزشي و فرهنگي دانشجويان بورسيه خارجي تأسيس شده است. از مهمترين فعاليتهاي اين مركز ميتوان به امور زير اشاره نمود: اعطاي تسهيلات رفاهي مانندخوابگاه و بيمه خدمات درماني رايگان به دانشجويان خارجي
تلاش در جهت فراهم نمودن زمينه مساعد آموزشي و رفع مشكلات تحصيلي اين دانشجويان
برگزاري اردوهاي سياحتي در مناطق ديدني و بازديد از آثار باستاني كشور به منظور تبادلنظر و آشنايي اين دانشجويان با يكديگر
تسهيلات علمي و اطلاعرساني
كتابخانهها:
تاريخچه تأسيس اغلب كتابخانههاي دانشگاه علوم پزشكي تهران به هفتاد سال قبل باز ميگردد. در حال حاضر، زنجيرهاي از 36 كتابخانه، شامل كتابخانه مركزي دانشگاه و كتابخانههاي مستقر در دانشكدهها، بيمارستانها، مراكز و ايستگاههاي تحقيقاتي با ”نظام نيمه متمركز كتابداري" بهم متصل شدهاند و وظيفه ارائه خدمات از منابع نوشتاري، ديداري و شنيداري و الكترونيك را انجام ميدهند. كتابخانههاي دانشگاه داراي آئيننامه و گردش كار جهت ارائه ”خدمات بين كتابخانهاي" ميباشند. كتابخانه مركزي دانشگاه با انتشار ماهنامه ”كاما" ارتباط ميان خدماتدهندگان با يكديگر و با خدماتگيرندگان را فراهم آورده است. دانشگاه علوم پزشكي تهران ساليانه با صرف هزينهاي حدود يك ميليون دلار حدود يكهزار نشريه ادواري لاتين را براي مجموعههاي خود فراهم ميكند كه از سال 2000 با حركت جدي به سمت استفاده از فرمهاي الكترونيك نشريات و بانكهاي اطلاعاتي، امكان بهرهبرداري اقشار مختلف را از منابع علمي بصورت چشمگيري افزايش داده است. دانشگاه با استفاده از شبكه كامپيوتري رو به گسترش خود حركت به سمت پديد آوردن كتابخانه ديجيتال علوم پزشكي تهران را آغاز كرده است.
سرويس اطلاعرساني رايانهاي:
اين دانشگاه داراي يك شبكه محلي رايانهاي مشتمل بر دانشكدههاي پزشكي، داروسازي، بهداشت، دندانپزشكي، پيراپزشكي، معاونت امور دانشجوئي، سازمان مركزي و معاونت پژوهشي ميباشد كه ارتباط آنها بوسيله فيبر نوري با سرعت 100MB برقرار ميشود. نشاني صفحه خانگي دانشگاه www.tums.ac.ir است كه از طريق اين صفحه خانگي امكان دسترسي به منابع الكترونيك (ژورنالها، بانكهاي اطلاعاتي، ...) و صفحات خانگي دانشكدهها، بيمارستانها و اعضاي هيأت علمي دانشگاه فراهم شده است.