تاريخچه:
در راستاي نيل به اهداف نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران و به منظور تربيت نيروي انساني متخصص و متعهد در حوزه هاي قضايي ، آموزشي و علمي ، پس از تلاشهاي بي وقفه شهيد مظلوم آيتا... دكتر بهشتي و شهيد دكتر باهنر، دانشگاه قم در اواخر سال 1358 بر اساس تصويب شوراي انقلاب اسلامي، زير نظر جامعه مدرسين حوزه علميه قم تحت عنوان «مدرسه عالي تربيتي و قضايي طلاب قم»تأسيس گرديد
و در سال 1359 رسماً اقدام به پذيرش دانشجو در دو رشته كارشناسي علوم قضايي و دبيري الهيات از بين طلاب دوره سطح حوزه علميه نمود. در سال 1364 با تأييد شورايعالي انقلاب فرهنگي علاوه بر طلاب حوزههاي علميه، فارغالتحصيلان دروههاي متوسطه نظام قديم نيز از طريق كنكور سراسري پذيرفته شدند. در ادامه فعاليتهاي آموزشي در سال 1367طي مصوبه اي، مركز تربيت مدرس دانشگاه قم با هدف تربيت اساتيد شايسته و كارآمد براي تدريس معارف اسلامي در دانشگاهها، آغاز به كار نمود.
در تاريخ 31/3/1376 با تصويب شوراي گسترش آموزش عالي مدرسه عالي تربيتي و قضايي طلاب به «دانشگاه قم» تغيير وضعيت داد و اين مجموعه با 6 رشته در مقطع كارشناسي، 5 رشته در مقطع كارشناسي ارشد و يك رشته در مقطع دكتري تخصصي فعاليت خود را ادامه داد و اساسنامه جديد دانشگاه قم در جلسه مورخ 25/10/1378 شوراي گسترش آموزش عالي، به تصويب نهايي رسيد.و از آن پس دانشگاه قم در چارچوب مقررات وزارت علوم به فعاليت خود ادامه داد.
در مدت زمان كوتاهي تعداد رشتههاي دانشگاه قم رشد چشمگيري داشت. بطوريكه از 12 رشته در سال 1376 به 30 رشته در سال 1380 رسيده است، كه از اين تعداد 18 رشته در مقطع كارشناسي ، 7 رشته در مقطع كارشناسي ارشد و 5 رشته در مقطع دكتري، بوده است.
هماكنون دانشگاه قم با 7 دانشكده و مركزآموزشي، 3 مركز پژوهشي و فناوري، 34 گروه آموزشي و پژوهشي و 77 رشته تحصيلي در مقاطع كارشناسي ناپيوسته، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري تخصصي به فعاليتهاي علمي، آموزشي و فرهنگي خود ادامه ميدهد و در مسير رشد كمي و كيفي گام برميدارد.
دانشگاه قم از لحاظ كمي:
بيش از 8000 دانشجو
240 عضو هيئت علمي تمام وقت
حدود 300 نفر استاد مدعو و حق التدريس
حدود 390 نفر كارمند رسمي و قراردادي
حدود 165 نفر كاركنان بخش خصوصي
اين دانشگاه به لحاظ شرايط ويژه و ايجاد يك محيط امن علمي و مذهبي در بين جوانان و خانوادههاي متدين و مذهبي سراسر كشور و بخصوص در سطح استان قم و استانهاي همجوار، از نرخ علاقمندي و استقبال بالايي برخوردار است. بطوريكه براساس برآورد انجام شده در سطح استان قم نرخ علاقمندي ورود به دانشگاه قم براي جوانان استان در حدود 80 درصد و براي خانواده هاي ايشان بيش از 95 درصد است.
امتيازات و افتخارات دانشگاه قم:
قرار گرفتن در پايتخت علمي و مذهبي جهان تشيع و همجواري با حرم كريمه اهل بيت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) و مسجد مقدس جمكران كه همواره موجب جذب شيفتگان اهل بيت به اين شهر بوده و بهانه ورود بسياري از جوانان مؤمن و مذهبي،به اين دانشگاه شده است.
بهرهمندي از وجود عالم وارسته و مجاهد نستوه مرحوم آيتالله شيخ مهدي قاضي خرمآبادي (ره)، يكي از مهترين توفيقات دانشگاه قم از بدو تأسيس بوده است.
بهرهمندي از فيض حضور مراجع تقليد، اعضاي جامعه مدرسين و علما و فضلاي حوزه علميه قم و برخي شخصيتهاي سياسي كشور نظير شهيد دكتر بهشتي، شهيد دكتر باهنر، شهيد دكتر حسن آيت، مرحوم آيتالله مشكيني(ره)، مرحوم آيتالله فاضل لنكراني(ره)، حضرت آيتالله جوادي آملي، آيتالله صادق آملي لاريجاني، آيتالله محمد مومن، آيتالله سيد محمد غروي، آيتالله طاهري خرمآبادي، خانم دكتر مصطفوي صبية حضرت امام(ره) و... كه بعنوان استاد، عضو هيئت مؤسس و يا عضو هيئت امناء از بدو تأسيس تاكنون در اين دانشگاه نقش آفريني كردهاند.
برخورداري از اعتبار و موقعيت ويژه در مقايسه با ساير دانشگاههاي استان
اولين دانشگاه تأسيس شده در كشور پس از پيروزي انقلاب اسلامي و دومين مركز آموزش عالي استان
تنها دانشگاه دولتي مجري تفكيك جنسيت در كشور با هدف ايجاد يك دانشگاه با رعايت كامل شئون و موازين اسلامي
نزديكي و همجواري با دانشگاههاي معتبر كشور و استفاده از ظرفيتهاي علمي آنها
تقدم تحصيلات تكميلي بر دوره هاي كارشناسي
تربيت نيروهاي كارآمد بويژه در سالهاي اول انقلاب جهت كار در دستگاه قضايي و آموزش و پرورش
انتخاب دانشگاه بعنوان دانشگاه نخبه پرور استان
انتخاب 3 تن از اساتيد دانشگاه بعنوان استاد نمونه كشوري
رشد 200 درصدي پذيرش دانش آموختگان دانشگاه قم د رمقاطع تحصيلي بالاتر در 5 سال اخير
فضاها و امكانات آموزشي ، كمك آموزشي، رفاهي، فرهنگي :