اقتصاد کشاورزی
در جهان امروز يکي از مشکلات اساسي بشر تامين نيازهاي غذايي است. به گونه اي که امنيت غذايي به عنوان يکي از اهداف مهم، سرلوحه برنامه هاي دولتها قرار گرفته است. بدون شک به منظور نيل از منابع کافي، بايد توليد کشاورزي به گونه اي باشد که تمامي نيازهاي غذايي جامعه را برآورده کند. از سوي ديگر توليد کشاورزي خود نيازمند دو گروه عوامل توليدي مي باشد، گروه اول عوامل فيزيکي توليد از قبيل: زمين، بذر، آب، نيروي کار و غيره که وجود آنها از نظر کمي و کيفي شرط لازم توليد است و گروه دوم عوامل غيرفيزيکي توليد که ريشه در مديريت و اقتصاد کشاورزي دارند. با توجه به اهميت و ضرورت مديريت و اقتصاد کشاورزي، اين عامل به عنوان شرط کافي توليد تلقي مي گردد. بنابراين به منظور توليد کشاورزي مطلوب و بهينه، وجود عوامل فيزيکي و غيرفيزيکي توليد در کنار يکديگر لازم و ملزوم هم مي باشند. 1- مهندسي اقتصاد کشاورزي 1-1) تعريف و هدف اقتصاد کشاورزي به مجموعه اي از علوم و روشها اطلاق مي شود که عوامل اقتصادي موثر در امور کشاورزي، روابط اقتصادي موجود بين عوامل توليد کشاورزي و کاربرد اصول اقتصادي را در توليد و توسعه کشاورزي مورد بحث و بررسي قرار مي دهد. به بيان ديگر اقتصاد کشاورزي عبارت از کاربرد اصول و نظريه هاي اقتصاد عمومي در فرايند توليد، مبادله و توزيع و مصرف موادغذايي و مواد خام اوليه مورد نياز ساير بخشهاست. بر اين اساس مي توان نتيجه گرفت که اقتصاد کشاورزي، روشهاي چگونگي استفاده مطلوب بهينه از منابع طبيعي در بخش کشاورزي را از طريق شيوه ها و ابزار کارآمد خود مئرد مطالعه قرار مي دهد. هدف از ايجاد اين رشته، تربيت نيروهاي متخصص و کارآمدي است که بتواند با تکيه بر دانش و اندوخته هاي علمي و تجارب عملي خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزي به تهيه و تدوين طرحهاي توسعه کشاورزي و ارزيابي اقتصادي آنها در سطوح مختلف منطقه اي و يا ملي بپردازند و همچنين از طريق به کارگيري روشهاي تجزيه و تحليل کمي و ارائه مدلهاي رياضي در حل مسائل و مشکلات توليد، توزيع و يا معرف مواد غذايي و مواد خام، راهکارهاي مناسبي را ارائه نمايند. متخصصان اقتصاد کشاورزي در فعاليتهاي آموزشي و تحقيقاتي مرتبط با مسائل اقتصادي بخش کشاورزي نيز مي توانند همکاري نمايند. 1-2) اهميت و جايگاه در جامعه با عنايت به اهميت توليد کشاورزي در امنيت غذايي جامعه و نيز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادي توليد، اقتصاد کشاورزي به عنوان يکي از شاخه هاي علوم کشاورزي، از حدود يک قرن پيش در کنار ساير رشته هاي کشاورزي بتدريج مطرح شد و با سير تکاملي اش امروزه بشکل يک دانش منسجم و مدون در مراکز آموزش عالي و تحقيقاتي در اختيار مشتاقان علم و جامعه کشاورزي قرار گرفته است. در عرصه فعاليتهاي زراعي، حضور متخصصاني که علاوه بر دانش کشاورزي، اصول علم اقتصاد را نيز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربيات و دانش خود، در زمينه برنامه ريزي و تهيه طرحهاي توليدي محصولات کشاورزي به طور اقتصادي فعاليت کنند از ضروريات تحول کشاورزي کشور است و اين امر، جايگاه و اهميت رشته مهندسي اقتصاد کشاورزي را بخوبي مشخص مي کند.
| رديف | نام دانشگاه | کارداني | کارشناسي | ارشد | دکترا |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | آزاد- ارسنجان | ||||
| 2 | آزاد- اهواز | ||||
| 3 | آزاد- بابل | ||||
| 4 | آزاد- بیرجند | ||||
| 5 | آزاد- تهران | ||||
| 6 | آزاد- چناران | ||||
| 7 | آزاد- داراب | ||||
| 8 | آزاد- دزفول | ||||
| 9 | آزاد- سیرجان | ||||
| 10 | آزاد- شهرکرد | ||||
| 11 | آزاد- علوم و تحقیقات اهواز | ||||
| 12 | آزاد- علوم و تحقیقات تهران | ||||
| 13 | آزاد- فیروزآباد | ||||
| 14 | آزاد- قایم شهر | ||||
| 15 | آزاد- گرگان | ||||
| 16 | آزاد- گنبدکاووس | ||||
| 17 | آزاد- مشهد | ||||
| 18 | آزاد- کرج | ||||
| 19 | آزاد- یاسوج | ||||
| 20 | تبریز | ||||
| 21 | تربیت مدرس | ||||
| 22 | تهران | ||||
| 23 | زابل | ||||
| 24 | زاهدان | ||||
| 25 | شیراز | ||||
| 26 | علامه طباطبائی | ||||
| 27 | فردوسي مشهد |
| رديف | نام درس |
|---|---|
| 1 | آبياري عمومي |
| 2 | آمار و احتمالات |
| 3 | اصول تبديل و نگهداري فرآورده‌هاي کشاورزي |
| 4 | اصول ترويج و آموزش كشاورزي |
| 5 | اقتصاد ايران |
| 6 | اقتصاد توسعه و سیاست کشاورزی |
| 7 | اقتصاد تولید |
| 8 | اقتصاد خرد 1 |
| 9 | اقتصاد رياضي |
| 10 | اقتصاد سنجي |
| 11 | اقتصاد منابع طبيعي |
| 12 | اقتصاد کشاورزي |
| 13 | اقتصاد کلان 1 |
| 14 | اقتصاد کلان 2 |
| 15 | اکولوژي |
| 16 | بازاریابی محصولات کشاورزی |
| 17 | باغباني عمومي |
| 18 | برنامه نويسي کامپيوتر |
| 19 | بيماريهاي گياهي |
| 20 | بيوشيمي عمومي |
| 21 | پول و بانکداري |
| 22 | تهیه و ارزیابی طرحهای کشاورزی |
| 23 | جامعه شناسي روستايي |
| 24 | حسابداري 1 |
| 25 | حسابداري 2 |
| 26 | حشره‌شناسي و دفع آفات |
| 27 | خاک‌شناسي عمومي |
| 28 | دامپروري عمومي |
| 29 | ديم‌کاري |
| 30 | روش تحقيق |
| 31 | رياضيات 1 |
| 32 | رياضيات 2 |
| 33 | رياضيات عمومي |
| 34 | زراعت عمومي |
| 35 | زراعت غلات |
| 36 | سمينار |
| 37 | شيمي آلي |
| 38 | شيمي عمومي |
| 39 | طرح آزمايشهاي كشاورزي1 |
| 40 | عمليات کشاورزي |
| 41 | فيزيک عمومي |
| 42 | گیاه شناسی1 |
| 43 | ماشين‌هاي کشاورزي |
| 44 | ماشینهای برداشت |
| 45 | متون اقتصادی به زبان خارجی |
| 46 | مدیریت مزرعه |
| 47 | مسئله مخصوص |
| 48 | مساحی و نقشه برداری |
| 49 | مکانیزاسیون کشاورزی |
| 50 | هوا و اقليم شناسي |
| 51 | کارآموزي |
تواناييهاي لازم براي داوطلبان اين رشته و ادامه تحصيل در آن با توجه به کميت و کيفيت درسهايي که در اين رشته تدريس مي شود، براي ادامه تحصيل در رشته مهندسي اقتصاد کشاورزي داوطلبان بايد علاوه بر زمينه هاي عمومي مورد نياز در آزمون سراسري، از قدرت و توان نسبتاً بالايي در زمينه رياضي برخوردار باشند. علاوه بر اين مشتاقان اين رشته بايد داراي قوه ادراک بسيار بالا و قدرت تجزيه و تحليل و تصميم گيري صحيح و اصولي باشند. گذشته از همه اينها، علاقه و شوق شخصي افراد از عوامل تعيين کننده در ميزان موفقيت در اين رشته است و شايد شرط لازم ادامه تحصيل در اين رشته همين امر باشد. تواناييهاي فارغ التحصيلان همان طور که بيان شد، دانش آموختگان مهندسي اقتصاد کشاورزي پس از پايان تحصيلات و دوره آموزشي خود، مي توانند در زمينه هاي مختلف توليد، توزيع و مصرف مواد غذايي و مواد خام مورد نياز ساير بخشها مسؤوليتهايي را بپذيرند که برخي از موارد مهم اين مسؤوليتها به شرح زير است. 1- تهيه و تدوين طرحهاي کشاورزي و ارزيابي اقتصادي آنها. 2- توجيه يک طرح کشاورزي از نظر اقتصادي و يا مقايسه چند طرح. 3- بررسي و مطالعه اقتصادي طرحهاي عظيم مرتبط با بخش کشاورزي مانند سدها، سردخانه ها و..... 4- تهيه الگوي کشت و يا توليدي براي واحدهاي کوچک و بزرگ کشاورزي از ابعاد اقتصادي. 5- بررسي هزينه ها و درآمدهاي توليدات کشاورزي. 6- مدل سازي رياضي براي تعيين ضرايب فني عوامل توليد، ميزان کارايي آنها و يا تخصيص زمينه منابع توليد. 7- بازاريابي و بازاررساني محصولات کشاورزي در داخل و خارج از کشور. 8- همکاري با مهندسان مشاور طرحهاي کشاورزي منطقه اي و يا ملي در ارتباط با توجيه اقتصادي آنها. 9- ارائه طرحهاي تحقيقاتي در ارتباط با مسائل مختلف اقتصاد کشاورزي. 10- آموزش نظريه هاي علمي اقتصاد کشاورزي.
