کاردان الکترونیک هواپیما(به انگلیسی:Aviation Electronics Technician)یکی از مجموعه های آموزش عالی در دانشکده هواپیمایی کشوری می باشد که هدف آن تربیت افراد کاردان در زمینه های الکترونیک، مخابرات، کمک ناوبری و ... است.
هواپیماهای پیشرفته کنونی از فناوری های جدید بهره می گیرند و دستگاههای ناوبری که در کابین روبه روی خلبان قرار دارد ، موقعیت باند فرودگاه را نشان می دهد و می گوید که آیا هواپیما در راستای باند است یا به چپ و راست منحرف شده است. به همین دلیل ، امروزه یک خلبان ماهر فردی است که بیشترین آگاهی و مهارت را در استفاده ازآلات دقیق الکترونیکی و کامپیوتری موجود در کابین دارد . وسایلی که ایمنی یک پرواز در گرو سلامتی و دقت عمل آنها است و باز به همین دلیل در سازمان هواپیمایی هر کشوری نصب ، راه اندازی ، نگهداری و تعمیر سیستم های الکترونیکی و کمک ناوبری و مخابراتی موجود در هواپیما از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است .
در تدوین برنامه درسی رعایت موارد زیر در نظر گرفته شده است:
الف- رعایت دستورالعملها و مقررات سازمانها بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) در امور هوانوردی.
ب- برنامه های آموزشی گروه فنی مهندسی (کمیته تخصصی برق) شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری.
ج- تجربیات کشورهای پیشرفته در صنعت هواپیمایی.
د- نیاز سازمان هواپیمایی کشوری.
بخش عمده‌ای از سیستمهای زمینی که سلامت و ایمنی یک پرواز را تضمین می‌کنند، تجهیزات الکترونیکی هستند. افرادی که با این تجهیزات کار کرده و آنها را تعمیر می‌کنند باید علاوه بر آشنایی با الکترونیک عمومی، با الکترونیک تخصصی هواپیما نیز آشنا باشند؛
یعنی در سازمان هواپیمایی کشوری نیاز به تلفیقی از یک دوره الکترونیک عمومی با الکترونیک تخصصی است. در ضمن، این دوره آن‌قدر کوتاه نیست که بتوان به عنوان یک دوره کوتاه مدت، به فارغ‌التحصیلان کاردانی یا کارشناسی برق آموزش داد. از این رو، دوره تخصصی الکترونیک هواپیمایی در مقطع کاردانی و کارشناسی در وزارت علوم ارائه شده است و فارغ‌التحصیلان این رشته، با توجه به توان و تخصص خود، در سازمان هواپیمایی کشوری به کار گمارده می‌شوند.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه:
در صنعت هواپیمایی توانمندی در دروس ریاضی و فیزیک بسیار مهم است به این علت که دروس اصلی این رشته الکترونیک می باشد تونایی در درس فیزیک و ریاضی برای موفقیت در این رشته لازم است.به علت انجام کارهای عملی و دروس آزمایشگاهی در این رشته،توانایی انجام کار هایی عملی هم مورد نیاز می باشد.
گرایش های مقطع کاردانی
این رشته در ۴ گرایش : کاردانی الکترونیک هواپیما ، کاردانی تعمیر و نگهداری هواپیما ، کاردانی اویونیک هواپیما و کاردانی مخابرات هواپیمایی ارائه می گردد .
اویونیک هواپیما :
اویونیک ، الکترونیک هواپیمایی به معنای تخصصی آن است . یعنی متخصص این رشته اطلاعات لازم را در زمینه دوره های ILS ، VOR ، DME و دوره های تخصصی دیگر به دست می آورد . برای مثال تعمیر و نگهداری سیستم ILS که کمک می کند تا هواپیما ، مسیر باند را تشخیص داده و برروی آن بنشیند، در رشته تخصصی اویونیک هواپیما آموزش داده می شود .
الکترونیک هواپیما :
دروس رشته الکترونیک هواپیما بویژه در مقطع کارشناسی شباهت بسیاری به دروس رشته مهندسی برق گرایش مخابرات دارد . یعنی حدود ۹۰درصد دروس این دو رشته مشابه می باشد و ۱۰ یا حداکثر ۱۵درصد از دروس نیز دروس تخصصی الکترونیک هواپیما مثل دوره های تخصصی ILS ، VOR یا دوره های مقررات ناوبری است . به همین دلیل فارغ التحصیل این رشته به غیر از صنعت هواپیمایی می تواند در صنعت مخابرات نیز مشغول به فعالیت شود .
مخابرات هواپیما :
کاردانی مخابرات هواپیما ، بیشتر اپراتوری هواپیما است و فارغ التحصیلان این رشته ، اطلاعات و توانایی لازم را برای مبادله پیام و اطلاعات هوانوردی ، استفاده از سیستم های سوئیچینگ ، مدارهای رادیوتله تاپ ، S.S.B ، میکروویو و ماهواره بین دو مرکز هواپیمایی یا بین مرکز سوئیچینگ که در تهران است و فرودگاه شهرستان های مختلف پیدا می کنند . تخصصی که در حد کاردانی است .
تعمیر و نگهداری هواپیما:
متخصص این رشته توانایی های ذیل را دارا می باشد :
داشتن مهارت لازم جهت کار در صنعت هوانوردی و استفاده از رهنمودهایی که کارشناسان این رشته ارائه خواهند کرد .
انجام امور محوله در سطح استانداردهای بین المللی توصیه شده از طرف ایکائو .
تشخیص عیوب و تعمیر سیستمها ، ساختمان موتور ، آلات دقیق و غیره .
سرویس و نگهداری سیستمها ، ساختمان ، موتور ، آلات دقیق و غیره .
بازرسی فنی هواپیما بر طبق دستوالعمل صادره از سوی استاندارد پرواز .
ساخت قطعات ، مونتاژ و آزمایش هواپیما و هلیکوپتر.
شرکت در گروههای طراحی و ساخت قسمت هایی از صنایع هوایی و هواپیمایی .
انجام چکهای برنامه ای هواپیما ( از انواع مختلف A ، B ، C ، D ) و تعمیرات و بازرسی فنی هواپیماها بر طبق دستورالعمل های صادره از کارخانه سازنده هواپیما مورد تائید هواپیمایی کشوری ( استاندارد پرواز ) .
تهیه گزارش های فنی .
دروس رشته الکترونیک هواپیما بویژه در مقطع کارشناسی شباهت بسیاری به دروس رشته مهندسی برق گرایش مخابرات دارد . یعنی حدود ۹۰درصد دروس این دو رشته مشابه می باشد و ۱۰ یا حداکثر ۱۵درصد از دروس نیز دروس تخصصی الکترونیک هواپیما مثل دوره های تخصصی ILS ، VOR یا دوره های مقررات ناوبری است . به همین دلیل فارغ التحصیل این رشته به غیر از صنعت هواپیمایی می تواند در صنعت مخابرات نیز مشغول به فعالیت شود .
سازمان هواپیمایی کشوری برای سیستم های زمینی که در فرودگاهها نصب می شود یا نقاط کور داخل کشور مثل کویر که هواپیما از آنجا عبور می کند و باید بتواند موقعیت خود را در این مناطق نیز به فرودگاه گزارش کند ، نیاز به متخصصان الکترونیک هواپیما دارد . افرادی که تعمیر، نگهداری و سرویس سیستمهای الکترونیکی موجود می پردازند .
البته دانشجویان این رشته نباید تصور کنند که سفر به تمام نقاط ایران برای آنها رایگان وآزاد است.
حقوق و درآمد کاردان الکترونیک هواپیما:
درآمد مشخصی برای کارکنان این رشته اعلام نشده. اما می توان گفت درآمد کارکنان سازمان هواپیمایی کشوری از متوسط جامعه صنعتی ما بالاتر است .
آینده شغلی و بازار کار
آیا می دانید که ۶۸% حوادث هوایی به هنگام بر خاستن و فرود هواپیما رخ می دهد ؟ و آیا می دانید که برخاستن و فرود آمدن ، تنها ۶% از عملیات هوایی را تشکیل می دهد ؟
آمار فوق بیانگر آن است که تخصص های اویونیک ، الکترونیک و مخابرات هواپیمایی در سازمان هواپیمایی هر کشوری اهمیت فوق العاده ای دارد و جذب نیروی کارآمد و توانمند در زمینه های یاد شده یک ضرورت اجتناب نا پذیر است . سازمان هواپیمایی کشوری ایران نیز برای تامین نیروی ماهر و توانمند در تخصص های مورد نیاز ، هر ساله تعدادی دانشجو در رشته های تعمیر و نگهداری هواپیما ، مراقبت پرواز ، الکترونیک هواپیمایی ، اویونیک هواپیما و مخابرات هواپیمایی جذب می کند که تعداد قابل توجهی از این دانشجویان ، بویژه در رشته های مراقبت پرواز ، الکترونیک هواپیمایی ، اویونیک هواپیما ، مخابرات هواپیمایی ، در صورت داشتن توانایی و دانش لازم ، جذب سازمان هاپیمایی کشوری می شوند . برای مثال ، سازمان هواپیمایی کشوری برای سیستم های زمینی که در فرودگاهها نصب می شود یا نقاط کور داخل کشور مثل کویر که هواپیما از آنجا عبور می کند و باید بتواند موقعیت خود را در این مناطق نیز به فرودگاه گزارش کند ، نیاز به متخصصان الکترونیک هواپیما دارد . افرادی که تعمیر، نگهداری و سرویس سیستمهای الکترونیکی موجود می پردازند .
فارغ التحصیلان رشته های اویونیک ، الکترونیک و مخابرات هواپیمایی نیز نباید تصور کنند که چون در سازمان هواپیمایی کشوری فعالیت می کنند ایران ایر زیر نظر آنهاست و بلیط رایگان برای سفر به داخل یا خارج از کشور خواهند داشت یا درآمد بسیار بالایی کسب خواهند کرد . البته باید گفت که درآمد کارکنان سازمان هواپیمایی کشوری از متوسط جامعه صنعتی ما بالاتر است . اما حقوق بسیاری بالایی ندارند.
کاردان الکترونیک هواپیما
