مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی(به انگلیسی: Marine Electronics and Telecommunications engineering)یک رشته‌ی چندوجهی است که دانشجوی آن دوره های متعدد و مختلف دروس گرایش‌های چندگانه برق را طی می‌کند. هدف از برگزاری دوره الکترونیک و مخابرات دریایی تامین نیروی متخصص مورد نیاز ناوگان تجاری و نظامی کشور در ضمینه تحقیق و توسعه سامانه‌های مخابراتی و الکترونیکی دریایی است البته فارغ‌التحصیلان این رشته لازم است با مباحث گرایش قدرت و کنترل نیز آشنایی کامل داشته باشند.
تمام زمينه هايی که وسيله ای نقليه در آن نقش اساسی دارد، بحث مخابرات در آن زمينه يک فوريت و ضروت انکارناپذير است. کشتی ها و ناوبرها و به طور کل وسايل دريايی نيازمند سيستم مخابراتی قوی برای ارسال يا دريافت پيام جهت کارهای ضروری يا مواقع اضطراری هستند. مدارها و سيستم های مخابراتی سيستم های پيچيده ای هستند که هر روز نياز بيشتری را از بشر مرتفع می سازند.
با توجه به طولانی بودن سفرهای دریایی و نیاز به پایداری بالای شناورهای تجاری در محیط دریا طبق قوانین بین‌المللی لازم است هر شناور مجهز به تجهیزات ویژه ی برد بلند مخابراتی، سامانه‌های سنجش الکترونیکی و سیستمهای الکتریکی باشد. علاوه بر الزام قانونی وجود سامانه‌های ارتباط ماهواره‌ای، فرستنده گیرنده‌های رادیویی، رادارهای ناوبری، سامانه سونار جهت عمق‌یابی(اکوساندر)، ژنراتورها، سامانه‌های هدایت خودکار شناور (اتوپایلوت)، سیستم های کنترل هیدرولیکی (دریچه‌ها، سکان و...)، سامانه‌های مکان‌یابی و... بر روی یک شناور اقیانوس پیما حیاتی است و این امر ضمینه‌ی کاری مناسبی را برای فارغ‌التحصیلان این رشته فراهم می کند. لازم به ذکر است در شناورهای نظامی توجه ویژه‌ای به تجهیزات الکترونیکی می‌شود و علاوه بر موارد فوق‌الذکر رادار، سامانه‌های ارتباطی UHF/VHF، سامانه‌های کنترلی نیمه فعال، سامانه‌های کنترل آتش، سامانه های پیش‌اخطار، IFF و... در یک شناور نظامی مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع به علت ماهیت سفرهای دریایی یک کشتی مانند یک کشور مستقل است و فارغ‌التحصیل این رشته می‌بایست مسولیت عیب‌یابی و تعمیر کلیه‌ی قطعات الکترونیکی و الکتریکی این کشور مستقل را به عهده بگیرد.
وظایف مهندس الکترونیک و مخابرات در کشتی:
تعمیر و نگهداری و نظارت بر عملکرد سیستمهای کنترلی کشتی, تجهیزات برقی و الکترونیکی , اتوماسیون , الکترو هیدرولیک و نیوماتیک و سیستمهای مخابراتی
تعمیر ونگهداری و نظارت بر عملکرد ژنراتور های اصلی و ژنراتور اظطراری وشبکهء توزیع برق کشتی .
تعمیر و نگهداری و نظارت بر عملکرد ماشین آلات عرشه از جمله جرثقیلها , دربهای هیدرولیکی انبارها , تجهیزات لنگر و طناب کشی.
تعمیر و نگهداری و نظارت بر عملکرد تجهیزات ناوبری و شبکهء کامپیوتری کشتی.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه:
به خاطر وجود دروس رشته برق و مخابرات و تلفیق آن با رشته های دریایی توانایی های مختلفی در این رشته لازم است. قوی بودن در دروس ریاضیات و فیزیک از الزامات این رشته است. هم چنین توان بدنی برای انجام کارهای سخت هم مورد نیاز است به این علت که در طول کار باید در کشتی و در حال سفر باشید . تحمل دور بودن از خانواده و داشتن روحیه ی قوی از دیگر الزامات این رشته است.
فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارتها و آمادگیهای زیر می باشند:
- مهارت کافی در بهره برداری نگهداری و تعميرات سيستمهای خارجی و فراهم نمودن زمينه طراحی اين سيستمها و اجرا ی آنها
- شناسايی تکنولوژی جديد و ارزيابی آنها و دارا بودن زمينه لازم برای نوآوری
- سرپرستی و نظارت بر فعاليت کاردانها و تنظيم برنامه های آموزشی کاردانی در زمينه های فوق الذکر
- شرکت در پروژه های تحقيقاتی صنعتی و بررسيهای فنی در زمينه مخابرات
- برنامه ريزی و سرپرستی فعاليتهای مربوطه
- تهيه گزارشهای فنی و ارائه پيشنهادهای اصلاحی به منظور بهبود کار
بازار کار این رشته در حال حاضر در کشور چندان مناسب نیست و فارغ التحصیلان این رشته از بازار کار این رشته در کشور راضی نیستند.
توجه به علوم مخابراتی و الکترونیکی دریایی
با توجه به اهمیت استراتژیک آن به ویژه در ابعاد اقتصادی و امنیتی سبب شده
کشورهایی مانند ایالات متحده، روسیه، چین، انگلستان، فرانسه، ایتالیا و...
سرمایه‌گذاری وسیعی روی این بخش انجام دهند به طوری که بسیاری از اولین‌های
علمی جهان در نیروی دریایی کشورهای فوق‌الذکر به وقوع پیوسته‌اند.
در کشور ما نیز به این مساله توجه خاصی شده اما در بعد تجاری مشکلات عدیده‌ای وجود دارند که مانع از توسعه‌ی آن شده است. واقع شدن دانشگاه‌های دریایی ضمینه‌ی تجاری در مناطق محروم و به تبع آن کمبود امکانات آموزشی، عدم وجود اساتید مجرب ویژه‌ی این رشته، عدم توجه و پاسخگویی شرکتهای دریایی از جمله سازمان بنادر و کشتیرانی و نیز شرکت ملی نفت کش به فارغ‌التحصیلان و نیروهای داخلی به بهانه تحریم‌ها، عدم سرمایه‌گذاری شرکتهای دریایی بر روی مباحث تحقیق و توسعه و قطع بودن ارتباط مراکز علمی الکترونیک دریایی با صنایع دریایی تنها بخشی از مشکلاتی که دانشجویان رشته‌ی الکترونیک و مخابرات دریایی با ان دست‌وپنجه نرم می کنند. موارد یاد شده سبب شده فارغ‌التحصلیان این رشته اقدام به تغییر رشته نمایند و به بازار کار غیرمرتبط با تخصص خود وارد شوند.
اما اگر بخواهیم شرکت هایی که اقدام به استخدام در این رشته می کنند:شرکتهای خصوصی مختلفی هستند که اقدام به جذب نیرو در این رشته می کنند.
وشرکتهای مانند شرکت نفتکش و شرکت کشتیرانی اقدام به جذب نیرو در این رشته می کنند.
حقوق و درآمد مهندسین الکترونیک و مخابرات دریایی:
در صورت استخدام در شرکت های خصوصی حقوق متفاوتی برای این رشته در نظر گرفته شده است. در صورت استخدام در یکی از شرکت های دولتی به علت شرایط کاری این رشته حقوق بالاتری نسبت به سایر رشته ها دریافت می کنند.
مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی
