عمران کارتوگرافی(به انگلیسی:civil photography) یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه
برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های
آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت
عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند
با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی
کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با
سایر رشته ها استنباط نمایند.
کارتوگرافي به صورت سنتي بعنوان علم و هنر ترسيم نقشه تعريف شده است. نقشه ها بصورت سنتي بوسيله مداد و کاغذ ترسيم مي‌شدند ولي گسترش و مزاياي کامپيوترها، کارتوگرافي را متحول کرده است. بيشتر نقشه هاي کيفي _ تجاري هم اکنون توسط نرم‌افزارهاي نقشه کشي از انواع CAD,GIS و ديگر نرم افزارهاي خاص کارتوگرافي مي باشد، تهيه مي گردند که اين عمل خود باعث استفاده موثر از تصاوير دورسنجي و GIS )سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي) مي گردد.
نقشه ها ابزارهاي بصري(Visual) داده‌هاي مکاني هستند. داده‌هاي مکاني خود از اندازه گيري‌ها حاصل شده و در پايگاه‌هاي داده براي مقاصد متنوعي نگهداري مي‌شوند. امروزه روند تهيه نقشه‌ها به سمت کنار گذاشتن روش‌هاي آنالوگ تهيه نقشه و حرکت در جهت ايجاد و گسترش روش‌هاي ديناميکي مي‌باشد که مي‌توانند نقشه ها را بصورت رقومي درآورند.
کارتوگرافي را به صورت مختصر هنر، علم و تکنولوژي ساختن نقشه از زمين و يا ساير کرات آسماني تعريف مي‌نمايند. ولي معني واقعي کارتوگرافي چيزي بيش از اين بوده و شامل ساختن(ثبت داده‌هاي مکاني بر روي نقشه ها)، مطالعه و حتي روش‌هاي استفاده از نقشه هاست. در دنياي امروز کارتوگرافي بسيار گسترده‌تر از نمايش مرزهاي سياسي،خط سير ترابري و حمل و نقل مي باشد.
مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند. کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهایی تهیه نقشه دارد. نقشه های عمرانی در هر زمینه به یکی از سه طریق نقشه برداری زمینی، نقشه برداری هوایی و نقشه برداری تالیف می شود. فرم خروجی نهایی نقشه برداری زمینی و هوایی پیش نویسهای مدادی است که برای مصرف کنندگان براحتی قابل درک نبوده و باید با پروراندن و تفسیر مناسب اطلاعات با استفاده از علائم، رنگ و قوانین گرافیکی آنها را گویا نموده در نتیجه نقشه از طریق فتوگرامتری و یا نقشه برداری زمینی نیاز به تخصص و مهارت کارتوگراف دارد. از طرف دیگر نقشه های موضوعی از جمله ابزاری است که مورد نیاز متخصصین علوم مختلف می باشد که از آن برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده می شود. نهیه نقشه های موضعی با گردآوری و جفت و جور کردن اطلاعات مناسب و موجود تهیه می گردد. انجام چنین فعالیتهایی در حد تخصص و مهارت کارتوگراف است گذشته از اینها کارتوگراف می تواند بعنوان یک نقشه کش ورزیده به رشته های مختلف صنعت که بنحوی با ترسیم و نقشه کشی سر و کار دارند خدمات مفید عرضه نماید.
جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد. جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه:
برای موفقیت در این رشته لازم است دیدگاهی روشمند و منطقی داشته باشید. داشتن ذوق و استعداد هم از موارد مهم دیگر برای موفقیت در این رشته است.توان تحمل فشار کاری زیاد و توجه به دقت و جزئیات هم مواردی است که می توان به آن ها اشاره کرد.فرد متقاضی این رشته باید توان حل مسئله و خلاقیت هم داشته باشد.
فارغ التحصیلان این رشته به عنوان کاردان فنی ( تکنیسین ماهر ) کارآیی لازم و مهارت عملی را برای انجام فعالیتهای کارتوگرافی در مراحل مختلف از گردآوری اطلاعات و تالیف نقشه تا چاپ و تکثیر نقشه را بدست می آورند .
با توجه به تخصص و کارآئیهای بدست آمده می توانند بعنوان تکنیسین ماهر کارتوگراف برای انجام کارهای مختلف تهیه نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به بخش کارتوگرافی، نقشه کشی باشند مشاغلی را احراز نمایند.
نقش و توانایی فارغ التحصیلان
همکاری در عملیات نقشه برداری از قبیل مترگیری و ژالن گذاری، - مترکشی، ساختمان و نصب علائم و نشانه ها و علامت دادن
مستند سازی اکیپ های نقشه برداری
تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری
اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست
انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروفتوگرامتری
نظارت و سرپرستی کارگاههای نقشه برداری
استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری
مشاغل قابل احراز
نقشه بردار، مسر ( راه ، راه آبی ،کانال آب ، خطوط لوله های گاز، نفت، آب و مسیرهای انتقال نیرو و امثال آن )
کارتوگراف و رسام (روش های معمولی، اسکرایبینگ، اتوماسیون)
کاردان مترکشی، ترازیابی،تاکئومتری و نقشه برداریهای ساده
کاردان نقشه بردار مناطق محدود
کاردان دستگاههای فتوگرامتری ( آنالوگ، دیجیتال و ... ) و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
کاردان خدمات کارهای هیدروگرافی، عمق یابی،
اقیانوس شناسی و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
کاردان خدمات ژئودزی ( کلاسیک، فیزیکال، ماهواره ای و …)
حقوق و درآمد کارتوگراف:
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند.در این پژوهش حقوق و درآمد یک کارتوگراف به طور مستقل گفته نشده اما حقوق و درآمد یک نقشه کش که کارتوگراف می تواند در آن زمینه فعالیت داشته باشد بیان شده.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل نقشه کش، مهندس عمران، کارشناس ساختمان، کارشناس سازه، مهندس ناظر، سرپرست کارگاه، ناظر مقیم، مدیر فنی، مدیر کارگاه و … می باشند که یک مهندس عمران می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.
برای نقشه ش در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال نقشه کشی که در سمت مهندس ناظر در رده مدیر کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد 700000 تومان، حداکثر درآمد 2250000 تومان و متوسط درآمد ماهیانه 1200000تومان را داشته اند.
عمران کارتوگرافی
