در حدود 3 درصد افراد هر جامعه مبتلا به نوعي عقب ماندگي ذهني مي باشد ،
شناسايي اين قبيل كودكان و آموزش و پرورش آنان از ابعاد مختلف حائز كمال
اهميت مي باشد.
در دين مبين اسلام افراد با هر نوع توان و استعداد حق برخورداري از موهبت
الهي و حقوق اجتماعي را دارند و استعداد و توان آنها در هر حد و اندازه
قابل پرورش و تربيت است بنابر اين بايد در حكومت جمهوري اسلامي امكانات
بهره وري از مواهب الهي را براي همه افراد در سايه تعليم و تربيت صحيح
فراهم نمود.
مسئله ديگري كه در رابطه با تعليم و تربيت اين گروه مطرح است اين است كه
عدم توجه به تعليم و تربيت آنان موجب زيانهاي اجتماعي و اقتصادي براي جامعه
و در واقع هدر رفتن تعداد زيادي از افراد خواهد شد .مضافا باينكه با عنايت
به شرايط جسمي و رواني اين گروه اگر عدم توجه به آنان باعث انحرافات و
اشكالات اجتماعي شود اثر مستقيم آن بر جامعه مترتب خواهد شد كه در نزد
خداوند مسئول خواهيم بود.
تعريف و هدف
كودكان و دانش آموزان استثنايي در پنج گروه مختلف تقسيم مي شوند و در هر
گروه تحت شرايطي خاص تحت تعليم قرار مي گيرند اين پنج گروه عبارتند از :
1-عقب مانده ذهني و معلول جسمي
2-ناشنوا و نيمه شنوا
3-نابينا و نيمه بينا
4-ناسازگار
5-تيزهوش
هدف از آموزش و پرورش كودكان و دانش آموزان استثنايي فراهم آوردن فرصتهاي
مناسب و امكانات آموزشي و يژه بمنظور استفاده از حداكثر توانائيهاي ذهني و
جسمي كودكان با توجه به ويژگي هاي عقلاني و جسماني آنان مي باشد.
ضرورت و اهمّيت
با توجه به اينكه بطور متوسط 3 درصد افراد هر جامعه مبتلا به نوعي عقب
ماندگي ذهني مي باشد شناسايي اين قبيل كودكان از اهميت ويژه اي برخوردار
است . لذا هدف اين دوره تربيت افرادي است كه بتوانند آموزش و پرورش كودكان
استثنايي را عهده دار گردند.
طول دوره و شكل نظام
متوسط طول دوره كارشناسي آموزش و پرورش كودكان استثنايي 5 سال مي باشد
(حداقل 4و حداكثر 6 سال )و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه مصوب ستاد
انقلاب فرهنگي است .
كليه دروس در هشت ترم برنامه ريزي شده و طول هر ترم 18 هفته در هر نيمسال
تحصيلي است . زمان تدريس هر واحد از نوع نظري 18 ساعت ، از نوع عملي 36
ساعت و كارورزي 72 ساعت است.
رديف
نام دانشگاه
کارداني
کارشناسي
ارشد
دکترا
1
آزاد- بیرجند
2
آزاد- تهران مرکزی
3
آزاد- دزفول
4
آزاد- فسا
5
آزاد-همدان
6
الزهرا تهران
7
شهيد بهشتي
8
علامه طباطبائی
9
فردوسي مشهد
رديف
نام درس
1
آزمون های تشخیص عقب مانده ذهنی
2
آشنايي با کتابخانه و اصول کتابداري
3
آموزش بزرگسالان
4
آموزش و پرورش ابتدايي- راهنمايي- متوسطه
5
آموزش و پرورش تطبيقي
6
آموزش و پرورش کودکان استثنائي
7
آموزش و پرورش کودکان استثنایی 1
8
آموزش و پرورش کودکان استثنایی 2
9
اختلالهای رفتاری- عاطفی
10
اختلالهای روانی- حرکتی
11
اختلالهای گویایی
12
اختلالهای یادگیری ویژه
13
اصول مددکاری اجتماعی
14
اصول و مباني آموزش و پرورش
15
اقتصاد آموزش و پرورش
16
انسان شناسي در اسلام
17
بازي و حرکت درماني
18
بهداشت و کمکهاي اوليه
19
تاریخ آموزش و پرورش در اسلام و ایران
20
تهیه مواد و وسائل آموزشی وکمک آموزشی
21
جامعه شناسي آموزش و پرورش
22
جامعه شناسي عمومي
23
روان شناسي اجتماعي
24
روانشناسي شخصيت
25
روانشناسي تربيتي
26
روانشناسي تفاوتهاي فردي
27
روانشناسي رشد نوجواني 2
28
روانشناسي رشد کودکي 1
29
روانشناسي عمومي
30
روانشناسی عقب ماندگی ذهنی
31
روانشناسی و آموزش کودکان تیزهوش
32
روانشناسی و آموزش کودکان نابینا
33
روانشناسی و آموزش کودکان ناشنوا
34
روش تدريس علوم اجتماعي و تجربي
35
روش تدریس ریاضی
36
روش تدریس زبان فارسی
37
روش هاي آماري در علوم تربيتي
38
روشها و فنون تدريس
39
روشهای بازپروری حرفه ای
40
روشهای تغییر رفتار
41
روشهای مشاوره و مصاحبه
42
سنجش اندازه گیری در علوم تربیتی
43
فلسفه آموزش و پرورش
44
فيزيولوژي اعصاب
45
گفتار درمانی
46
متون تخصصی به زبانهای خارجی
47
مقدمات برنامه ریزی آموزشی و درسی
48
مقدمات تکنولوژي آموزشي
49
مقدمات روش تحقيق در علوم تربيتي
50
مقدمات مديريت آموزشي
51
مقدمات مشاوره و راهنمایی
52
کارورزی در روشهای تدریس
53
کليات اقتصاد
54
کليات فلسفه
1-دبير مدارس دانش آموزان استثنايي (عقب مانده ذهني)
2-مربي مراكز نگهداري كودكان عقب مانده ذهني
3-مدير مراكز كودكان و دانش آموزان عقب مانده ذهني
4-كارشناس گزينش و تشخيص كودكان عقب مانده ذهني
5-كارشناس آموزش و پرورش كودكان و دانش آموزان عقب مانده ذهني در موسسات
گوناگون از قبيل : وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزيستي كشور.