بسياري از ما اين تجربه را داشته‌ايم که بعد از يادگيري یک مطلب و گذشت چند روز آن را فراموش کرده‌ايم. اين مشکل به‌خصوص در سر جلسه‌ی امتحان به سراغ آدم مي‌آيد و حسابي اعصاب خردکن مي‌شود!
اما براي حل اين مشکل چه کار بايد کرد؟
بهترين راه‌حل، اطلاع شما از روش شکل‌گيري حافظه و علل فراموشي است. دوستان عزيز دقت کنيد! در نوعی دسته‌بندی، حافظه را به دو بخش کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می‌کنند. هرگاه شما مطلبي را براي بار اوّل مطالعه کنيد، اين مطلب وارد حافظه‌ی کوتاه مدت شما مي‌شود. حافظه کوتاه مدت دوام زيادي ندارد و در بهترين شرايط، کم‌تر از يک ساعت پايدار مي‌ماند و پس از این مدت تقریباً چیزی از آن باقی نمی‌ماند. اين اتفاقي است که خيلي وقت‌ها براي درس‌هايي که آخر شب، روي تخت، در وضعيت دراز کشيده و با بي‌حوصلگي مطالعه مي‌کنيد، روي مي‌دهد. چه زحمت بي‌فايده‌اي! اما اگر يک مطلب را به طور دقيق مطالعه کنيد و آن را ياد بگيريد، اطلاعات پس از ورود به حافظه‌ی کوتاه‌مدت، وارد حافظه‌ی بلندمدت مي‌شود. نکته‌ی جالب اين‌جاست که هيچ مطلبي هرگز از حافظه‌ی بلند مدت پاک نمي‌شود! ممکن است سؤال کنيد که «من بارها مطالب مهمي را به دقت ياد گرفته‌ام اما پس از مدتي آن‌ها را فراموش کرده‌ام!» نه دوست من، اگر مطلبي به حافظه‌ی بلند مدت وارد شود، هرگز پاک نخواهد شد امّا ممکن است شما پس از مدتي ديگر نتوانيد آن را در حافظه‌ی خود پيدا کنيد و يا اصطلاحاً آن را به ياد آوريد. مطالب ثبت‌شده عموماً از حافظه‌ی بلندمدت پاک نمی‌شوند بلکه «بازخواني» آن‌ها دچار مشکل می‌شود. اگر بخواهيم این مطلب را جمع‌بندي کنيم، بايد بگوييم فراموشي‌هاي ما به دو دسته تقسيم مي‌شوند:
اوّل: فراموشي‌هايي که ناشي از عدم ورود مطالب به حافظه‌ی بلندمدت هستند.
دوم: فراموشي‌هايي که نتیجه‌ی از بين رفتن امکان يادآوري مطالب ثبت شده در حافظه‌ی بلندمدت مي‌باشند.
اما راه‌حل مقابله با اين دو نوع فراموشي چيست؟
فرض کنید براي وارد شدن هر بسته‌ی اطلاعاتي به حافظه‌ی بلندمدت، باید نيروي F به آن وارد شود تا در حافظه‌ی بلند مدت ثبت گردد. نيروي F توسط دو عامل تأمين مي‌شود:
1- تمرکز و توجه 2- تکرار
اگر دو عامل گفته شده نتوانند نيروي لازم را تأمين كنند، تلاش شما بیهوده خواهد بود.
تمرکز بالا و انگيزه‌ی خوب موجب موفقيّت شما خواهد شد.
پس براي ثبت کردن يک مطلب، يا باید آن‌قدر آن را تکرار کنيد که fهاي کوچکِ هر بار مطالعه‌ی شما کنار هم جمع شوند و F بزرگي که مورد نياز است تأمين شود و يا اين که مي‌توانيد با متمرکز کردن توجه و دقت، تنها با يک حرکت! بسته‌ی اطلاعاتي را وارد حافظه‌ی بلند مدت خود نماييد. شما کدام را انتخاب می‌کنید؟
خب تصمیم گرفتید؟ تکرار زیاد یا مطالعه با تمرکز و توجه را؟ دوستاني که در حين مطالعه به هزار جاي ديگر فکر مي‌کنند، موسيقي گوش مي‌کنند و يا راه مي‌روند، از نعمت اين حرکت يک ضرب! بي‌بهره‌اند و به ناچار باید دست به دامن تکرار شوند.
مقاله مطرح شده از کتاب همراه من است!
