خرداد ماه مساوی است با امتحانات پایان سال تحصیلی جاری. عدهای از داوطلبان تصور میکنند که این امتحانات، ترمزی برای برنامه مطالعاتی آنهاست و در این دوران مجبورند که به جای تست زنی، به مطالعه برای یک آزمون تشریحی بپردازند. باید به این دوستان گفت که در چند سال اخیر، سؤالهای آزمون سراسری بیشتر از پیش فرا دانشی شده است و نمیتوان با روشهای عجیب تستی یا رد گزینه از پس این آزمون برآمد؛ بلکه برای موفقیت باید دانشی عمیق داشت؛ چیزی که شما به یاری آزمون تشریحی بهتر به آن خواهید رسید، پس نگران از دست دادن زمان نباشید و دروس امتحانی خود را با دقت و عمیق بخوانید.
البته ما هم بارها گفتهایم که برای موفقیت در این آزمون، شما باید سرعت و دقت لازم را برای یک آزمون تستی مثل کنکور داشته باشید؛ برای همین در این ماه وقت بیشتری را به تست زدن اختصاص دهید. شما حداقل یک ماه تا زمان برگزاری آزمون سراسری وقت دارید و میتوانید در این مدت، تست زماندار بزنید (تست هر درس را با توجه به زمان موجود برای آن تست در آزمون سراسری پاسخ دهید).
برای مثال، اکنون زمان مناسبی برای پاسخگویی به تستهای دروس عمومی سایر گروههای آزمایشی (به غیر از گروه آزمایشی خودتان) است؛ اگر شما داوطلب گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی هستید، میتوانید آزمون عمومی گروههای آزمایشی علوم تجربی، هنر، زبانهای خارجی یا حتی علوم انسانی را پاسخ دهید (البته بعضی از سؤالهای ادبیات عمومی انسانی در حیطه کتب درسی شما نیست). آزمون عمومی مرتبط با رشته خودتان را در خرداد ماه و همزمان با دروس اختصاصی پاسخ دهید (معادل سازی جلسه آزمون سراسری). همان طور که گفتیم، حتماً هر آزمون عمومی را با توجه به زمان مصوّب یعنی 75 دقیقه پاسخ دهید؛ حتی خوب است که اندکی از زمان مصوب، کمتر به خود وقت بدهید؛ چون در آزمون سراسری امکان دارد که بخشی از زمان را به دلیل اضطراب ناشی از آزمون و عدم تمرکز اولیه از دست بدهید.
از تستهای دروس اختصاصی نیز غافل نشوید؛ بخصوص در ایام امتحانات میتوانید پس از مطالعه درس مربوط، زمانی را به پاسخگویی تستهای همان درس اختصاص بدهید (بخصوص تستهای مرتبط با ترم دوم سال چهارم را که شما به احتمال زیاد کمتر وقت تست زدن برای آنها را داشتهاید). زمانی را هم برای مطالعه دروس ترم اول سال چهارم و دروس پایه بگذارید؛ اما دیگر باید به فکر جمع کردن کتابها باشید. اگر مبحثی از دروس پایه را تاکنون نخواندهاید یا با وجود مطالعه مکرر در آن ضعف جدی دارید، خوب است که آن را کنار بگذارید و به مباحثی بپردازید که میدانید با توجه به زمان موجود میتوانید در آنها تسلّط لازم را کسب کنید.
یکی از بزرگترین اشتباهات داوطلبان در این دوران، این است که میخواهند همه عقب ماندگیهای خود را در این فرصت کوتاه جبران کنند؛ در نتیجه فقط درس میخوانند و زمان لازم را برای تست زدن و نهادینه شدن یک مطلب در ذهن خود اختصاص نمیدهند. مطمین باشید که برای قبولی در یک رشته و دانشگاه خوب، لازم نیست که همه مباحث درسی را بلد باشید، و به همه سؤالها پاسخ دهید؛ بلکه باید در مقایسه با سایر داوطلبان وضعیت بهتری داشته باشید، و این امکانپذیر نیست مگر اینکه روزهای باقی مانده تا آزمون سراسری را با برنامه پیش بروید؛ یعنی نقاط قوت خود را با تست زدن و مرور بموقع مطالب حفظ کنید، آنچه تاکنون نخواندهاید کنار بگذارید، و در مباحثی که کمی ضعف دارید، با مطالعه عمیق و دقیق و زدن تست، به تسلّط برسید؛ در این صورت، در جلسه آزمون متوجه میشوید که به کدام سؤالها میتوانید پاسخ دهید و کدام یک را باید بیپاسخ بگذارید تا نمره منفی نگیرید. بار دیگر میگوییم که تا در یک مبحث کاملاً مسلّط نشوید، نمیتوانید به ظرافتهای آن پی ببرید و امکان دارد که به دلیل ندانستن یک یا دو نکته ظریف در آزمون سراسری، به سؤال یا سؤالهای آن مبحث پاسخ اشتباه بدهید.
سخن دیگر اینکه عدهای از داوطلبان این روزها با توجه به نتایج آزمونهای آزمایشی، نا امید میشوند و دست از مطالعه برمیدارند و تصور میکنند که برای موفقیت دیر شده است و باید برای سال آینده برنامهریزی داشته باشند. به این دسته از عزیزان باید گفت که ناامیدی برای یک داوطلب، بدترین چیزی است که امکان دارد پیش آید؛ چون در نهایت بازدهی شان در حد خودشان نیز نخواهد بود. حتی اگر به سال آینده چشم دارید، درس خواندن را رها نکنید و همچنان با جدیت به جلو بروید و مطمین باشید که چیزی را از دست نخواهید داد. حداقل متوجه میشوید که اگر دو ماه را با دقت مطالعه کنید، بازدهی شما چقدر خواهد بود.
بار دیگر میگوییم که در این زمان، کسی به قله موفقیت خواهد رسید که قدر زمان را بداند، و نه خودش منفی ببافد و نه به دیگران اجازه دهد که به او انرژی منفی بدهند.