مهروماه

کنترل استرس برای افرادی که در پشت کنکور هستند بسیار مهم است. خیلی از افراد به دلیل داشتن استرس نتیجه مطلوبشان را به دست نمی آورند. می‌بینیم که همین مقوله کوچک می‌تواند زحمات بسیاری که در طی چند ماه درس خواندن به دست آورده‌ایم را از ما بگیرد. گاهی نیز این استرس به صورت طولانی مدت حتی بعد از زمان امتحان نیز در شخص باقی می‌ماند.
 برای رفع اضطراب کنکور ابتدا دانش آموز باید علل اساسی اضطراب و استرس درونی خود را بیابد. این علل برای افراد مختلف متفاوتند اما بطور کلی و فراگیر می توانیم آنها را به شرح ذیل دسته بندی کنیم:
- سردر گمی و عدم وجود برنامه ریزی مناسب
- نداشتن شناخت نسبت به نقاط ضعف و قدرت
- اعتماد به نفس خیلی پایین یا خیلی بالا
- رقابت های ناسالم و نابه جا

سردرگمی و عدم وجود برنامه ریزی مناسب
دانش آموزانی که برای هر آزمونی در طی سال کنکور مطالعه ی مبحثی نداشته و به صورت دلخواه یا با برنامه ریزی های عجیب و غریب درس می خوانند و به نوعی سر در گم هستند همیشه به نوعی اضطراب عجیب دچار می شدند. بهترین و ساده ترین و فراگیر ترین راه موفقیت در سال کنکور مطالعه ی مباحث مطابق با سرفصل های آزمون مورد نظر ( قلمچی ، گزینه دو،سنجش و…) می باشد.

 یعنی دانش آموز باید مباحث مربوطه را در قالب درس نامه های مناسب و مطابق با سطح علمی خود سازمان دهی کند و بعد به حل تست های استاندارد (ابتدا تست های کنکور و سپس تألیفی) اقدام کند و در واقع برنامه مبحثی آزمون مورد نظر را شخصی سازی کند و سعی کند سرفصل های آزمون را طوری مطالعه کند که بتواند در عین تسلط یافتن بر مطالب مدت زمانی را در پایان کار به مرور کردن اختصاص دهد. اگر برنامه ریزی مطابق با سر فصل های هر آزمون صورت گیرد و اصول لازمه در آن رعایت شود در کاهش استرس دانش آموز تأثیر بسزایی دارد.

عدم شناخت نسبت به نقاط ضعف یا قوت
دانش آموزانی که شناخت کافی نسبت به نقاط قوت و یا ضعف خود در دروس مختلف ندارندمیزان اضطراب بالاتری دارند چون این دانش آموزان به طور دقیق نمی دانند کدام درس را باید بیشتر مطالعه کنند و یا از کدام درس باید تست بیشتری بزنند یا اینکه نمی توانند تششخیص دهند در فلان درس به طور پایه ای ضعیفند و مفاهیم اصولی را نیاموخته اید یا در حل تست و اجرای تکنیک ها و مدیریت زمان مشکل دارند.
این دانش آموزان ابتدا باید برآورد کنند در کدام دروس بطور کلی قوی یا ضعیفند و در مرحله بعد در هر کدام از دروس بر چه مباحثی بیشتر تسلط دارند و بعد تشخیص دهند ایا در حل تست ها با ضعف علمی روبرو شوند یا کمبود زمان این گونه میزان اضطراب بطور طبیعی کاهش می یابد.

 اعتماد بنفس خیلی پایین یا خیلی بالا
دانش آموزانی که علی رغم برنامه ریزی مناسب و داشتن نظم ذهنی در اجرای دقیق برنامه و مطالعه کافی اعتماد بنفس خیلی پایینی دارند و توانایی ها و استعداد ها و اطلاعات بالای خود را باور ندارند بطور طبیعی دچار استرس شدیدی شدند.
در مقابل آنها دسته ی دیگری از دانش آموزان وجود دارند که بدلیل اعتماد بنفس خیلی بالا و کاذب از شناسایی نقاط ضعف خود بازمی مانند و با دو سه بار نتیجه گیری مطلوب در آزمون ها میزان مطالعه ی آن ها شدیدا کاهش می یابد. اگر داوطلبان در سال کنکور اعتماد بنفس لازم و منطقی و متعادل داشته باششند بهتر به نتیجه گیری مطلوب دست می یابند.

رقابت های ناسالم و نابه جا
برخی از داوطلبان به جای هدف گذاری و برنامه ریزی و تلاش مداوم، در طی سال کنکور دائما به مقایسه خود با اشخاص دیگری پردازند که این عمل باعث تشدید اضطراب و کاهش اعتماد بنفس می شود اگر دانش آموزان درک کنند که استعدادها، ضریب هوشی، پایه ی علمی و میزان پشتکار در افراد مختلف متفاوت است و داوطلبان مختلف در شرایط علمی، روانی و حتی خانوادگی متفاوتی قرار دارند و دانش آموز باید صرف نظر از این موارد از حداکثر توانایی، استعداد، پشتکار و امکانات خود استفاده کند و بهترین جایگاه ممکن برای خود را بدست آورد و تنها به رقابت سالم با تمام داوطلبان دیگر و نه شخص معینی در مدرسه ، آموزشگاه و یا شهر خود بپردازد ارامش و یکپارچگی و انسجام ذهنی بالاتری می یابد.

بعد از بررسی علل و ریشه های اضطراب و رفع آنها تا حد ممکن به بررسی فاکتور های دیگر مرتبط با اضطراب مانند فشار خانواذه و معلمان و مدرسه بر روی دانش آموزان بالاخص دانش آموزان قوی می پردازیم. به طور کلی انتظار می رود میزان اضطراب در بین دانش آموزان متوسط و ضعیف بالاتر باشد اما تجربه نشان میدهد که میزان استرس حتی در بین داوطلبینی که با رتبه های دو رقمی و سه رقمی دست می یابند نیز نسبتا بالاست که راه رفع اضطراب برای این دستهاز داوطلبین کمی با سایرین متفاوت است.
این سری از رتبه های برتر آزمون ها به علت برتر بودن و انتظار بالایی که خانواده ها و معلمان و سایر دانش آموزان در آموزشگاه، مدرسه و در سطح شهر از آنها دارند معمولا بیشتر از اشتباه اجتناب می کنند و حتی با اشتباهات کوچک نیز ممکن است خود را شدیدا سرزنش کنند.
طبیعی است که این دانش آموزان نیز با وجود برتر بودن به نوعی دیگر از استرس و اضطراب رنج می برند.این دسته از افراد باید توجه کنند که برای موفقیت و رسیدن به هدف خود تلاش کنند و قضاوت دیگران سهمی در سطح نهایی موفقیت آنها ندارد.

همچنین باید توجه داشته باشند که در کنار آنها دانش آموزان برتر دیگری نیز وجود دارند که آنها نیز برای دستیابی به رتبه های هرچه بالاتر و بالاتر تلاش می کنند و دیگران که ضریب هوشی علمی و میزانمطالعه و پشتکار در میان این طبقه از دانش آموزان از فردی به فرد دیگر چندان متفاوت نیست و بالا و پایین شدن چندین رتبه در بین آنها در آزمون نهایی بیشتر به حفظ خونسردی توانایی مدیریت آزمون و تا حدودی شانس بستگی دارد.
اگر به این موارد توجه کنند و نیز بدانند که کمی بالا و پایین شدن رتبه و یا عوض شدن دانشگاه قبولی تأثیر بسزایی در موفقیت غایی آنها پس از کنکور ندارد. خود بخود با استرس کمتری دست و پنجه نرم میکنند. آیتم های مهم تأثیر گذار دیگر در رفع اضطراب دانش آموزان، تغذیه مناسب و تنوع تفریحاتی لازم در سال کنکور است.
دانش آموزان باید تغذیه مناسب و مطابق با استاندارد های موجود داشته باشند. از خوردن مواد غذایی مانند فست فود ، شکلات ، کاکائو و.. پرهیز کنند و سعی کنند بجای آنها از دمنوش های گیاهی آرام کننده اعصاب مانند گل گاو زبان استفاده کنند.
 آیتم مهم دیگر همانطور که گفته شد تنوع تفریحاتی لازم در سال کنکور است. دانش آموزان باید از مطالعه بی وقفه و بدون استراحت و تنوع به شدت دوری کنند و حتما در برهه های خاصی مثلا بین دو ترم و مدت کوتاهی در اوایل عید همراه خانواده یا دوستان به گردش بروند این کار به کاهش تشویش و اضطراب آنها کمک شایانی میکند و باعث می شوند بتوانند تجدید قوای ذهنی و روانی کنند .

برای کاهش استرس امتحان و کنکور این کارها را انجام ندهید:
۱) در سر جلسه به دیگر افرادی که در سر جلسه آزمون و امتحان حضور دارند نگاه نکنید.
۲) از نگاه کردن به سوالات پاسخ نداده و خانه‌های سفید پاسخ برگ خودتان در سر جلسه آزمون و امتحان لطفاً خودداری کنید!
۳) مدام با موبایل خود سرگرم نشوید و وقت نگذرانید.
۴) از مدام درس خواندن بپرهیزید. همه شما نیاز دارید روزهایی را استراحت مطلق کنید.
۵) از این شاخه به آن شاخه نپرید. به زبان ساده‌تر در هنگام درس خواندن فقط درس بخوانید و در هنگام استراحت فقط استراحت کنید.

والدین عزیز اگر می خواهید فرزندتان در کنکور موفق شود ، لطفا از انجام کارهای زیر به شدت خودداری کنید :
– از توصیه های دلسوزانه نظیر : عزیزم مراقب باش ! سوالی را جا نگذاری ! مداد و قلم برداشته ای؟ و … جداً خودداری کنید.
– به فرزندتان نگویید که پشت درب آزمون نشسته اید و برای موفقیت او دعا می کنید زیرا این استرس او را چندین برابر می کنید. بهتر است به او بگویید عزیزم ما می رویم به کارهایمان برسیم و بعد از اتمام آزمون برای بردن تو برمی گردیم. اینکار ذهن فرزندتان را به آرامش رسانده و از استرس دور می کند.
– از انتظارات خود از فرزندتان حرفی نزنید. متأسفانه برخی ها درست پشت درب کنکور به فرزندشان، چنین جملاتی را می گویند که به شدت استرس آور و کشنده است:
من مطمئن هستم تو موفق می شوی ، من به تو ایمان دارم عزیزم! همه ما توقع داریم تو در فلان رشته و فلان دانشگاه قبول بشوی! امید همه ما به توست. من می دانم تو ما را نزد دوستان و آشنایان رو سفید خواهی کرد! و …

پیشنهاد میکنم راه های مقابله با استرس کنکور که گفته شد را در نظر داشته باشید.

قرباني اتفاقات نشين
قرباني گذشته نشين
به حركت و تلاش ادامه بدين ميون شما و هدفتون فقط يه تصميم واقعي فاصله ست