زیست شناسی یکی از دروس تخصصی رشته تجربی می باشد که تاثیر بسزایی در موفقیت دانش آموزان این رشته برای شرکت در امتحانات نهایی و داوطلبان کنکور سراسری دارد. تصور عموم بر آن است که زیست شناسی درسی کاملا حفظی می باشد اما موضوع به صورت مطلق برقرار نبوده و این درس از جمله دروس مفهومی به شمار می رود . بنابراین نه تنها لازم است برای مطالعه آن زمان بیشتری صرف شود بلکه می بایست روش صحیحی برای مطالعه اتخاذ گردد تا در کسب نتیجه مطلوب به دانش آموزان کمک کننده باشد.
مطالعه کردن مانند هر امر دیگری مستلزم دست یابی به روش های صحیح و اثر بخش آن می باشد تا به این وسیله بتوان از کوتاه ترین راه و کم ترین زمان ممکن نتیجه دلخواه را کسب کرد. البته بحث مطالعه و درس خواندن را نمی توان به یک یا چند روش محدود نمود چرا که ممکن است هر شخص بر مبنای اصول شخصی خود، یک روش خاص را در پیش بگیرد. اما به طور کلی برای این که مطالعه در جهت صحیح خود پیش برود و از اتلاف زمان جلوگیری شود، شیوه هایی توسط کارشناسان، مشاوران و افراد موفق در این زمینه ارئه شده است که می توان با الگو قرار دادن آن ها، به یک روش مفید و اصولی و مختص هر شخص دست یافت. علاوه بر این، شیوه مطالعه درس زیست شناسی برای امتحانات و کنکور با یکدیگر متفاوت می باشد.
مطالعه و روخوانی اولیه
ابتدا تمام مطالب را در یک روخوانی سریع مورد مطالعه قرار دهید تا یک دید کلی نسبت به هر مبحث به دست بیاورید. اگر در این حین نکته ای توجه شما را جلب نمود، آن را علامت گذاری کنید تا در مراحل بعدی مطالعه خود به این موضوع بیشتر بپردازید. در واقع در این مرحله نیاز به صرف زمان زیاد و مرور هر مطلب به دفعات نمی باشد بلکه صرفا آشنایی با هر عنوان درسی برای فهم آن در فرصت های مجدد مطالعه کافی است.
دقیق خوانی و توجه به تصاویر و شکل ها
پس از این که یک دور مطالب را به صورت کلی مطالعه کردید، در گام بعدی می بایست سطر به سطر مطالب کتاب درسی را به دقت بخوانید و سپس، زیر نکات مهم آن خط بکشید یا آن ها را رنگی کنید. از آن جایی که نمونه سوالات کنکور سال های گذشته نشان داده است که سالانه تعدادی از سوالات به طور مستقیم یا غیر مستقیم از
اشکال و تصاویر کتاب طرح می شود، لازم است توجه ویژه ای به این بخش ها داشته باشید. سعی کنید بین مطالبی که مطالعه کرده اید و شکل ها ارتباط برقرار نموده و مفهوم مشترک آن ها را استخراج نمایید.
توجه به قیدها
در سال های اخیر، طراحان سوالات زیست شناسی کنکور توجه ویژه ای به قیدها دارند، بنابراین هنگام مطالعه به نوع استفاده از این قیود در هر بخش توجه داشته باشید. هر چند تعداد این قیدها زیاد بوده و ممکن است باعث سردرگمی داوطلب شود اما فراگیری آن ها همانند سایر قسمت های زیست شناسی مستلزم مفهومی خواندن بوده تا جایی که هر کدام از آن ها در ذهن تثبیت شوند. یکی از راهکار ها برای درک هر قید بررسی علت استفاده از آن می باشد. به عنوان مثال از خودتان سوال کنید چرا در این بخش از واژه اغلب به جای همه استفاده شده است؟
پرسشگر بودن در زمان مطالعه
در هنگام مطالعه صرفا به خواندن هر مبحث و عبور از آن بسنده نکنید، بلکه سعی کنید ذهن خود را با طرح پرسش های مرتبط فعال نگه دارید. به این ترتیب، مطالب خوانده شده را بازنگری و بررسی مجدد کرده اید. از هر بخش که مطالعه می کنید، سوال طرح کنید و با پاسخ دادن به پرسش ها درک عمیقی از آن موضوع برای خودتان ایجاد نمایید. گاهی ممکن است خودتان قادر به پاسخ دادن به این سوال ها نباشید یا جواب خود را در کتاب در کتاب درسی نیابید. در چنین حالتی می توانید از معلم خود یا سایر منابعی که در اختیار دارید کمک بگیرید.
استفاده از کتاب ها جزوات و منابع کمک آموزشی
در مطالعه برای کنکور، مهم ترین و اصلی ترین منبع، کتاب درسی می باشد. اما بدیهی است که تنها استفاده از کتاب درسی برای این که درصد مناسبی را کسب نمایید، کافی نیست. داوطلبان می بایست جهت تکمیل مطالعه خود از معتبرترین و
بهترین منابع کنکور تجربی بهره بگیرند. کتاب های کمک آموزشی در دو دسته کلی آموزشی – تشریحی و آموزشی – تستی جای می گیرند. متقاضیان شرکت در کنکور سراسری می توانند بر اساس نیاز خود هر کدام از این دسته منابع را تهیه نموده و مورد مطالعه قرار دهید.
تست زنی
تست زنی پراهمیت ترین مرحله مطالعه زیست شناسی برای کنکور می باشد. برای اقدام به حل تست های هر بحث توجه به چند نکته ضروری می باشد. نخست این که تست های مربوط به هر مبحث می بایست حتما پس از پایان مطالعه آن زده شود. دومین نکته، مطالعه درسنامه خلاصه و جامعی است که معمولا در کتاب های تستی و پیش از شروع پرسش ها ارائه می شود. سوم این که تست زنی فرآیندی تکنیکی بوده و داوطلبان باید علاوه بر آن که به طور دقیق مطالب را می خوانند، روش ها و تکنیک های صحیح تست زنی را نیز فرا بگیرند تا بتوانند در زمان تعیین شده به تست ها پاسخ دهند.