کنکور یک مرحله مهم در دوران تحصیل است که در حال حاضر مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است. کنکوری‌ها برای موفق شدن در این آزمون باید همه نکات را در کنار هم رعایت کنند. به دلیل شرایط خاص کنکور مانند زمان کوتاه آن و تعداد زیاد شرکت‌کنندگان، برای رسیدن به اهداف و آرزوها، از نکات مهمی مانند بهترین روش مطالعه برای کنکور و افزایش سرعت یادگیری غافل نشوید. سوال خیلی از کنکوری‌ها این است که چگونه سریع مطالعه کنیم؟ در این مقاله ۵ روش افزایش سرعت مطالعه کنکور و افزایش سرعت یادگیری را برای شما آماده کرده‌ایم تا باعث افزایش کیفیت مطالعه شما شود.
افزایش سرعت مطالعه برای کنکور
هنگامی که شما تکنیک‌های تندخوانی را بلد باشید، می‌توانید سرعت مطالعه خود را تا ۶ برابر افزایش دهید. با تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه، اطلاعات بیشتری به دست خواهید آورد.
طبق تحقیقی که برای محاسبه سرعت مطالعه صورت گرفته است، یک فرد جوان به‌طور متوسط توانایی ۳۰۰ کلمه خواندن در یک دقیقه را دارد؛ اما در کسانی که تکنیک‌های تندخوانی را به‌طور حرفه‌ای بلد باشند، قادر به مطالعه ۱۵۰۰ کلمه در دقیقه هستند. یعنی در زمان کمتر مباحث بیشتری را مطالعه می‌کنند.
در ادامه به آموزش افزایش سرعت مطالعه و افزایش سرعت یادگیری می‌پردازیم.
افزایش ساعت مطالعه با استراحت کافی و تمرکز بالا
از اولین نکاتی که باید در نظر بگیرید، افزایش زمان برای مطالعه است؛ زیرا هرچه ساعات بیشتری را برای مطالعه صرف کنید، سرعت مطالعه شما نیز بیشتر خواهد شد.
قبل از این که شروع به خواندن کنید، هدف خود را مشخص کنید. برای مثال باید در ۲ ساعت فصل ۵ را بخوانید. البته برای مشخص کردن زمان باید به میزان راحتی، حجم و علاقه خود نیز توجه کنید. این کار موجب می‌شود که ذهن شما به‌طور خودکار برای این عمل آماده شود و سرعت و هدفش را برای این که این مطلب در ۲ ساعت تمام شود بالا ببرد.
از این نکته نیز غافل نشوید که برای داشتن تمرکز بالا در مطالعه نیاز به استراحت دارید. مطالعه به‌همراه کمی استراحت، گیرایی بیشتری نسبت به مطالعه بدون استراحت دارد. پس در هنگام مطالعه به ذهن خود نفس تازه‌ای بدهید و دوباره شروع کنید و باعث افزایش سرعت یادگیری خود شوید. زمان طولانی مطالعه هیچ‌وقت به اندازه زمان کوتاه، متمرکز و مداوم تاثیرگذار نخواهد بود.
زمان‌های مطالعه را کمتر کنید؛ اما میزان تمرکز خود را زیاد کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که استراحت به میزان کافی، افزایش عملکرد مغز را به دنبال دارد. استراحت بین مطالعه، باعث افزایش انرژی و توان ذهن می‌شود و تمرکز برای یادگیری مطلب را بالا می‌برد و بعضی معتقدند که بهترین روش مطالعه برای کنکور محسوب می‌شود.
اگر این کار را نکنید فرآیند یادگیری برایتان خسته‌کننده می‌شود و حوصله شما سر می‌رود و ناخودآگاه تمرکزتان سمت چیزهای دیگری می‌رود.
البته از عوامل بیرونی مانند مکان مطالعه و همچنین شرایط شخصی خود، برای افزایش تمرکز خود غافل نشوید و هر آنچه را که باعث پرت شدن حواس شما می‌شود حذف کنید.
یادتان نرود که با تمرین‌های کوتاه اما شدید، می‌توانید به موفقیت برسید. زمان استراحت در افراد مختلف است؛ ولی متوسط آن ۷۵ الی ۹۰ دقیقه درس خواندن و ۱۵ تا ۳۰ دقیقه استراحت مابین آن است.
توجه داشته باشید که در زمان استراحت سراغ تلویزیون و سریال نروید و خود را با موسیقی، خوردن آبمیوه، بستن پلک‌هایتان و … سرگرم کنید.
نگاه کلی به عناوین و متن
یکی از تکنیک‌های تندخوانی که تاکید زیادی بر آن می‌شود و درک مطلب را افزایش می‌دهد، استفاده از نقشه ذهنی و نگاه اجمالی فهرست، عناوین و متن است. یعنی قبل از خواندن مبحث، ابتدا یک تا چند دقیقه زمان برای خواندن موارد زیر بگذارید:
عنوان متن
سرفصل‌ها و پاراگراف‌ها
شکل‌ها و نمودارها
لغات پر رنگ شده
جمله‌های اول و آخر هر پاراگراف
بعد از این کار از خودتان سوال بپرسید که موضوع و هدف اصلی مبحث چه بود؟
این روش تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه، دقایقی از وقت شما را می‌گیرد؛ اما درک شما از مبحث را بالا می‌برد. جالب است بدانید این روش مانند نقشه عمل می‌کند، زیرا شما را با مبحث به‌طور کلی آشنا می‌کند و باعث می‌شود که آمادگی لازم را برای شروع مطالعه پیدا کنید. همچنین افکارتان با اطلاعات مهم و نکات اصلی شکل می‌گیرد و راحت‌تر آن‌ها را ارزیابی می‌کنید؛ در‌نتیجه سرعت یادگیری شما افزایش خواهد یافت.
از فن دیدزنی با حرکات ریتم‌دار و منظم چشم برای مرور مطالب استفاده کنید که باعث حرکات درست چشم و جریان‌های فکری خواهد شد و از تکان خوردن سر شما جلوگیری می‌کند. همین امر باعث کاهش مکث‌ها می‌شود. یادتان باشد با انجام دادن تمرین های لازم، سرعت حرکات چشم خود را افزایش دهید؛ زیرا سبب تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه خواهد شد. در انگلیسی حرکت سریع چشم به Skimming و scanning ترجمه شده است.
تبدیل کردن متن به قسمت‌های کوچکتر
هنگامی که مبحث بلند را به چند متن کوتاه تبدیل کنید، خواندن را سریع‌تر و فهم مطلب را بالاتر می‌برید. یعنی به جای خواندن یک متن بلند که در ذهنتان نمی‌ماند، متن‌های کوتاه تر بخوانید و تمرکزتان را بالا ببرید.
این نکته قابل‌تامل است که کوتاه کردن زیاد متن، سرعت را پایین می‌آورد. به‌طور درست حجم مطالب را به قسمت‌های کوچکتر تقسیم و تفکیک کنید تا با دیدن حجم زیاد مطالب مایوس نشوید، بخش به بخش آن‌ها را بیاموزید، برای بخش بعدی ترغیب شوید و تا آخر ادامه دهید که این روش افزایش سرعت یادگیری شما را به همراه دارد.
در آخر مطالعه، محاسبه سرعت مطالعه خود را فراموش نکنید؛ زیرا باعث می‌شود که برنامه‌ریزی بهتری داشته باشید.
عدم تکرار جمله و جلوگیری از بازگشت به عقب
از دیگر روش‌های تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه، ترک کردن عادت بد چند باره خواندن مطالب است. کسانی که سرعت مطالعه آن‌ها پایین است، یک کلمه یا جمله را چند بار برای خود تکرار می‌کنند. این افراد عادت کرده‌اند که هنگام مطالعه به عقب برگردند و متن را بازخوانی کنند.
بهتر است بدانید این روند تاثیر زیادی بر درک مطلب ندارد و تنها سرعت خواندن شما را کاهش می‌دهد و وقت بیشتری را می‌گیرد؛ زیرا یک بار مطالعه مطالب، تاثیر بیشتری نسبت به چند بار مطالعه آن دارد و ذهن شما را کمتر خسته می‌کند. در صورتی که چند بار مطالعه، گیرایی مغز شما به دلیل کم شدن سرعت و تکرار پایین می‌آید. همچنین سرعت عمل نیز به شدت کاهش می‌یابد.
شاید بپرسید چگونه سریع مطالعه کنیم و به عقب برنگردیم، در صورتی که قسمتی از متن را متوجه نشده‌ایم؟ به خاطر بسپارید که شما می‌توانید در مطالعه تکمیلی که در آخر انجام می‌دهید، قسمت‌هایی را که به‌درستی متوجه نشده‌اید، به‌طور کامل‌تری یاد بگیرید.
با توجه به تست سرعت مطالعه در دانشجویان ژاپنی، میزان متوسط سرعت مطالعه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ کلمه در دقیقه بود؛ که این میزان در دانشجویان آمریکایی متوسط ۸۰۰ کلمه در دقیقه بود.
سین آدام در آمریکا رکورددار سرعت مطالعه جهان است که سرعت مطالعه‌اش ۳۸۵۰ کلمه در دقیقه ثبت شده است.
بلندخوانی نکنید
از بدترین روش‌های مطالعه برای کنکور، می‌توان به بلندخوانی اشاره کرد. زمانی که شما با صدای بلند می‌خوانید انرژی و سرعت شما به‌شدت کاهش پیدا می‌کند. در مطالعه تنها باید چشم‌ها و مغز درگیر باشند.
بهترین روش مطالعه برای کنکور، خواندن مطالب در ذهن است که باعث می‌شود سرعت شما ۳ تا ۴ برابر افزایش یابد؛ زیرا سرعت بینایی شما خیلی بیشتر از سرعت تکلم شما است.
حذف کامل این روش شاید غیرممکن باشد، اما می‌توانید آن را به‌حداقل برسانید.
برای رفع بلندخوانی می‌توانید زبان خود را به دندان‌ها بچسبانید تا مطلب را نخوانید و کم کم به این روش عادت کنید.
بعضی از داوطلبان هستند که مطالب را به آرامی زمزمه می‌کنند، طوری که فقط خودشان متوجه می‌شوند. این روش خیلی بهتر از تندخوانی است اما باز هم سرعت ذهن را پایین می‌آورد.
این افراد می‌توانند هنگام مطالعه یک خودکار را بین دو لب خود قرار دهند تا از حرکت آن جلوگیری کنند.
مزایای تندخوانی
زمانی که حرکت نکنید، زمین هم نمی‌خورید؛ اما این زمین نخوردن به دلیل ساکن بودن شما است نه مهارت. شاید روش‌هایی که گفته شد به نظر شما دشوار باشد؛ اما با کمال آرامش می‌توانید آن‌ها را اجرا کنید و نتیجه تلاش خود را ببینید. در بالا گفتیم که چگونه سریع مطالعه کنیم، حال به بررسی مزایای تندخوانی می‌پردازیم:
صرفه‌جویی در وقت
افزایش سرعت عملکرد مغز و تمرکز
افزایش درک مطلب
بالا رفتن اعتمادبه‌نفس
افزایش انگیزه برای یادگیری و مطالعه بیشتر
افزایش سرعت یادگیری
روش‌هایی که برای افزایش سرعت مطالعه کنکور گفته شد، در افزایش سرعت یادگیری نیز موثر خواهند بود. یعنی همان تندخوانی، نگاه کلی متن، تبدیل متن به قسمت‌های کوچکتر و وصل کردن آن‌ها به یکدیگر، عدم بازگشت به عقب و بلندخوانی نکردن؛ اما نکات بیشتری برای افزایش سرعت یادگیری به آن‌ها اضافه می‌شود:
نکته برداری
نوشتن مطالب مهمی که یاد گرفته‌اید، آن‌ها را در ذهن شما بهتر حک می‌کند.
پژوهش‌ها نشان دادند که افرادی که با استفاده از قلم و کاغذ نکات مهم را یادداشت می‌کنند، مطالب را بهتر درک می‌کنند و به یادسپاری را سرعت می‌بخشند.
همچنین در ماه آخر می‌توانید از خلاصه‌نویسی‌های خود استفاده کنید و مطالب را در زمانی کوتاه مرور کنید.
مرور مطالب
فاصله زمانی درست برای مرور مطالب، تاثیر زیادی بر افزایش سرعت یادگیری دارد.
اگر مطلبی را الان بخوانید، ۲۴ ساعت دیگر شاید حدود ۷۰ درصد آن را فراموش کنید؛ اما اگر ۲۴ ساعت دیگر همین مطلب را مرور کنید، تا ۱۰ روز آن را فراموش نخواهید کرد.
مرورها به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت هستند. سعی کنید بعد از ۲ ساعتی که برای یک مبحث قرار دادید، به مدت چند دقیقه آن را مرور کوتاهی کنید و در ذهن خود جمع‌بندی کنید.
با داشتن برنامه درست برای مرور درس‌ها و آزمون دادن می‌توانید یادگیری بهتری داشته‌باشید و مطالب را بهتر به خاطر بسپارید.
به این نکته توجه کنید که قبل از هر بار خواندن مطلب جدید درباه یک مبحث، در یک ربع اول می‌توانید مطلب قبل را مرور کنید و بعد شروع به خواندن مطلب جدید کنید.
افزایش تست زنی
تست‌زنی بعد از خواندن مطالب نیز می‌توانید باعث افزایش سرعت یادگیری شود.
حواستان باشد که همه تست‌ها را بلافاصله با هم نزنید و حداقل یک روز بعد نیز کار کنید و در چند روز آن‌ها را تقسیم کنید. تست‌زنی از روش‌های مرور و یادگیری است.
می‌توانید هر دو هفته یک بار، از خود آزمون بگیرید.
سبک زندگی سالم و کیفیت زندگی مناسب
در آخر فراموش نکنید که سبک زندگی و کیفیت زندگی شما نیز در موفقیت شما تاثیرگذار است.
خواب کافی، ورزش منظم و رژیم غذایی صحیح از‌جمله مواردی هستند که در پژوهش‌های زیادی ثابت شده است که این مواد تاثیر فراوانی بر یادگیری دارند.
کنکور، آزمون بزرگی است که با روش‌های درست مطالعه می‌توانید در آن موفق شوید. همچنین شناخت و آگاهی از نکات مهم در این مسیر شما را یاری خواهند کرد.
