اینکه با یک بار خواندن، هر آنچه در متن هست را فرا بگیریم یک دغدغه‌ی آشناست. باید بدانیم که درست همانند یک ورزش حرفه ای، مطالعه‌ی حرفه ای نیز، نیاز به تمرین دارد و اما سوال اینجاست که چه مقدار از محتوای کتابهایی را که تا به حال خوانده اید به خاطر دارید؟
بهبود مهارت های مطالعه، از زمان اضافی خواندن کاسته و فرد را قادر می‌سازد تا به روش گزینشی و تمرکزی مطالعه کند. بدین ترتیب، اصول یادگیری مهارت مطالعه صحیح فرد را به افزایش درک و تمرکز سوق می‌دهد
مانند هر مهارت دریافتی دیگر، برای پیشرفت در خواندن هیچ راهی جز خواندن بیشتر وجود ندارد. به عبارت دیگر، باید اشتهای خود را برای خواندن افزایش دهید و آن را به یکی از عادات روزانه خود بدل کنید. برخی محققان بر این باورند که باید «خواننده ای حریص» باشید.
مانند مهارت گوش دادن که در آن لازم نیست معنی تمام کلمات و عبارات را بدانید تا بتوانید پیام اصلی متن را درک کنید، در مورد خواندن نیز همین امر قابل اجرا است. اگر زبان آموزی در سطح ابتدایی یا متوسط هستید، قطعاً در متن به کلمات و عباراتی برمی خورید که تاکنون ندیده اید. با این حال، نباید به محض برخورد با کلمه ای ناشناخته خواندن را متوقف کنید و آن کلمه را در فرهنگ لغت جستجو کنید. در عوض، توصیه می شود تلاش کنید معنی آن را به کمک سایر واژگان، جملات و یا حتی پاراگراف های قبل یا بعد از آن حدس بزنید. به این کار ازنظر تکنیکی، ("contextualization"یافتن معنی یک لغت از زمینه متنی همان لغت) گفته می شود.
البته، شکی نیست هر چه کلمات و عبارات بیشتری را بدانید، بهتر و سریع تر می توانید بخوانید؛ بنابراین، برای آنکه بتوانید خیال خود را از بابت خواندن راحت کنید باید دامنه واژگان خود را به حد مطلوب برسانید.
با توجه به حجم وسیع اطلاعات ارائه شده در یک متن، لازم است سرعت خواندن خود را افزایش دهید. این امر «خواندن سرعتی» نامیده می شود. اولین و مهم ترین نکته در مورد خواندن سرعتی، این است که درنتیجه تمرین بسیار حاصل می شود. درنتیجه، مشخصاً در مراحل اولیه خواندن، می توانید از انگشت خود یا هر جسم نوک تیز دیگر برای دنبال کردن خطوط استفاده کنید تا تمرکز بیشتری داشته باشید.
همچنین می توانید سرعت خواندن خود را از طریق خواندن بی صدا افزایش دهید. به عبارت دقیق تر، از زبان خود برای خواندن استفاده نکنید و فقط چشم خود را بر روی خطوط حرکت دهید. عملاً بهتر است کلمات را ادا نکنید، چراکه تلفظ کلمه به کلمه متن می تواند سرعت خواندن شما را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
روش دیگری که برای تمرین خواندن سرعتی وجود دارد، خواندن رمان و یا یک داستان طولانی است. به این کار «خواندن گسترده» گفته می شود که در آن لازم نیست هر کلمه ناشناخته ای را با فرهنگ لغت معنی کنید، چراکه زنجیره حوادث داستان می تواند به شما کمک کند معنای کلمات ناشناخته را حدس بزنید. علاوه بر این، با این روش، می توانید از خواندن رمانی که واقعاً دوستش دارید، لذت فراوان ببرید.
یک راه دیگر برای رسیدن به درک مطلب دلخواه این است که خواننده فعالی باشید. این بدان معنی است که در زمان خواندن، باید خودتان را به جای نویسنده بگذارید تا بتوانید در مورد متنی که می خوانید حدس بزنید و یا هوشمندانه ادامه آن را پیش بینی کنید. می توانید برای افزایش سطح دقت و حساسیت خود، زیر برخی قسمت ها خط بکشید یا آن را های لایت کنید، حاشیه نویسی کنید، یادداشت های کوتاه به کتاب یا متن اضافه کنید، جملاتی را با کلمات متفاوت بنویسید و یا سعی کنید همان جمله (ها) را با کلمات خود، اما این بار با فرمی متفاوت و با معنی یکسان بازنویسی کنید. در آخر باید گفت اعتقاد بر این است که «خواندن بدون فکر کردن مانند غذا خوردن است بدون هضم کردن ».
روشی دیگر برای خواندن سرعتی ("scanning " خواندن دقیق متن) است. هنگامی که متنی را اسکن می کنید، سعی کنید برخی اطلاعات خاص را به شکل کلمه، عبارت و غیره در آن پیدا کنید. به محض یافتن اطلاعات مورد نظر خود، از ادامه خواندن دست بکشید.
برخلاف" scanning"، گاهی اوقات لازم است متن را تا جایی که ممکن است سریع بخوانید تا ایده اصلی متن یا جان کلام را دریافت کنید. این تکنیک ("skimming" نگاه اجمالی و مختصر) نامیده می شود. فراموش نکنید که هم در scanning و هم درskimming ، باید متن را تا آنجا که ممکن است سریع بخوانید.
در مراحل پیشرفته تر، باید بتوانید «بین خطوط» را بخوانید. بدان معنی که باید از متن استنتاج داشته باشید. گاهی اوقات، پیام به طور مستقیم در متن ذکر نشده بلکه به طور ضمنی یا غیرمستقیم بیان شده است. یک خواننده خوب باید بتواند بر معنای آنچه می خواند تمرکز کند و این امر بدون تمرین کافی در خواندن امکان پذیر نیست.
به یاد داشته باشید هنگام خواندن یک کتاب، لازم نیست آن را از اول تا آخر بخوانید. بهتر است ابتدا نگاهی به بخش «محتوای مطالب» در آغاز کتاب و نیز بخش «فهرست» (در صورت وجود) در پایان آن بیندازید. توجه کنید در بیشتر موارد، اولین و آخرین پاراگراف هر فصل دربردارنده پیام اصلی کل آن فصل است.
