همه ما وقتی صحبت از امتحان میشه، دچار ترس و استرس می شیم که این اضطراب لازمه آماده شدن ما برای امتحان است. اما برخی از افراد به دلایل مختلفی نوعی از استرس و اضطراب رو تجربه می کنند که عملکرد اون ها رو مختل می کنه. این نوع استرس امتحان مرضی است و باید ریشه اون بررسی بشه.
استرس امتحان نوعی از اضطراب است که فرد نسبت به توانایی هایش دچار تردید میشه و توان یادآوری موارد درسی رو نداره. دانش آموزی که دچار استرس امتحان است، به منزله فردی است که مواد درسی رو می دونه؛ اما شدت استرس اون قدر بالاست که دانش آموز توان پاسخگویی به سوالات رو نداره. استرس امتحان می تونه دلایل مختلفی داشته باشه. مثل سختگیری والدین و توقعات بالای اون ها، عدم اعتماد به نفس، تفکر منفی نسبت به خود، رقابت ناسالم، عدم تمرکز والدین مضطرب و برخی از ویژگی های شخصیتی دانش آموزان مثل کمال گرایی ، اهمال کاری و.. که در این مقاله می خواهیم به تاثیر ویژگی های شخصیتی کمال گرایی و اهمال کاری بر استرس امتحان بپردازیم.
استرس امتحان و اهمال کاری
اهمال کاری به معنای ناتوانی فرد در انجام به موقع کارها و تکالیف مورد نظر است. این ویژگی در بسیاری از دانش آموزان دیده میشه که می تونه دلایل مختلفی داشته باشه. مثل توان دانش آموز، برداشت دانش آموز از تکالیف و بعضی از ویژگی های شخصیتی که یکی از اون ها کمال گرایی منفی است. یعنی کمال گرایی که همراه توقعات غیرواقع بینانه و در حد افراطی است. مثل افرادی که به صورت وسواس گونه برای اهداف ممکن تلاش می کنند. بسیاری از نظریه پردازان معتقد هستند بین اهمال کاری و کمال گرایی ارتباطی وجود داره. دانش آموزانی که دارای ویژگی های کمال گرایی هستند، یعنی توقعات غیرمنطقی و غیرواقع بینانه ای دارند، به علت داشتن توقعات غیرمنطقی و ترس و نگرانی از ارزشیابی، اهمال کاری می کنند.
طبق پژوهش های انجام شده، دانش آموزانی که اضطراب زیادی دارند، یعنی از وقایع موجود، تفسیرهای فاجعه آمیزی دارند و رویدادهای نه چندان مهم رو به شکل غیرمنطقی تفسیر می کنند، اگه این افراد دارای ویژگی کمال گرایی نیز باشند، به خاطر توقعات غیرمنطقی خود، ترس از انتقاد دیگران و نگرانی از ازرشیابی، اهمال کاری رو به عنوان روشی برای اجتنباب از موقعیت به کار می گیرند. در نتیجه دانش آموزانی که این ویژگی ها رو دارند، انجام تکالیف درسی رو آزاردهنده و استرس زا تلقی می کنند و نمی تونند تکالیف خودشون رو به خوبی انجام بدهند و در نتیجه آمادگی خوبی برای زمان امتحان ندارند و این باعث میشه دچار استرس امتحان بشوند.
راه های کاهش استرس امتحان
برای کاهش استرس امتحان باید ریشه های اون بررسی بشه تا دانش آموز بتونه با این استرس و اضطراب مقابله کنه. اگه دانش آموزی دارای ویژگی کمال گرایی منفی است، یعنی توقعات غیرواقع بینانه از خودش داره، باید نسبت به توانایی های خود آگاهی پیدا کنه. گاهی دانش آموزانی استعداد خودشون رو فقط در یک رشته خاص می بینند و می خواهند فقط در اون رشته موفق شوند. اما هرچه تلاش می کنند، نتیجه نمی گیرند. پس باید به دنبال استعداد واقعی خودشون بروند و توقع درستی از خودشون داشته باشند. یا بعضی از دانش آموزان اگه یک بار شکست بخورند دچار سردرگمی، نگرانی و اضطراب می شوند و فکر می کنند همواره باید پیروز شد.
