دارن هاردی در کتاب اثر مرکب می‌گوید هیچ چیزی به اندازه موفقیت زود نابود نمی شود. این جمله را می توانیم از چندین نظر مورد بررسی قرار دهیم. فرد بی پولی را در نظر بگیرید که هیچ چیزی ندارد. نه خانه‌ای، نه خودرویی، نه امکاناتی و نه هیچ چیز دیگری. حتی موقعیت اجتماعی یا شغل جالبی هم ندارد و فرد دیگری را در نظر بگیرید که با تلاش و کوشش طی مدت های زیادی توانسته است ثروت و موقعیت اجتماعی بالایی کسب کند و برای خود و خانواده اش خانه خوب، خودروی مناسب و امکانات رفاهی خوبی فراهم آورد.درباره فرد اول آیا ترسی وجود دارد که این وضعیت از بین برود؟ به عبارت دیگر مگر از این بدتر هم می شود؟ اما فرد دوم بخش قابل توجهی از انرژی و تمرکزش را باید معطوف این کند که موفقیت های شغلی و اجتماعی و امکاناتی که توانسته است ایجاد کند را حفظ کند و مراقب از دست نرفتن آن باشد. این مثال ساده صحت مطلبی را آشکار می‌سازد که “دارن هاردی” در “اثر مرکب” آورده است. مطلبی که ما در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان
احتمالا شما متعلق به یکی از دسته های زیر هستید: خیلی درس خوان هستید و کلاس های مدرسه را با تمرکز و توجه زیاد شرکت می کنید یا به علل مختلف تمرکزتان را سر کلاس های درس از دست می دهید، ولی با این وجود می کوشید تا این خلأ را با درس خواندن و مطالعه در منزل جبران کنید و پیشرفت تحصیلی داشته باشید. شاید هم از آن دانش آموزانی هستید که بعضی وقت ها هیجانی می شوید و درس می خوانید و سر کلاس ها دقیق هستید؛ و یا شاید هم متعلق به دسته دانش آموزان اشتباهی هستید که فقط مثل یک کارمند صبح ها با یک کیف به مدرسه می روید و عصرها به منزل باز می گردید. هیچ توجهی به مباحث کلاس ها ندارید و حتی تفاوت هندسه تحلیلی و ادبیات را نمی دانید.
اگر از دسته آخر هستید که کاملا راحت باشید و خواندن ادامه این مطلب را بی خیال شوید. روی صحبتم در این مطلب ابدا با شما نیست. حتما در زمان دیگری برای شما و درباره زمان طلایی که دارید از دست می دهید صحبت خواهم کرد. اگر شما جزء این دسته آخر هستید هیچ نگران نباشید. چون موفقیتی وجود ندارد که بخواهد از دست برود. بیشتر روی صحبت من با دانش آموزانی است که برای درس خواندن و پیشرفت تحصیلی خود ارزش قائل هستند. این افراد، دانش آموزانی هستند که در زمان درست سعی می کنند در موقعیت درست خود قرار بگیرند و نقش خودشان را در زندگی یافته اند. شما اگر متعلق به دسته اول یا دوم هستید، تبریک من را پذیرا باشید. شما نصف بیشتر راه را رفته اید و راه موفقیت را برای خود هموار کرده‌اید. فقط مانده که خودتان را در این راه به مقصد برسانید. اما همیشه یادتان باشد که هیچ چیز موفقیت نابود نمی شود.
نابود کننده های موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
مقایسه: تنها کسی که شما باید خودتان را با او مقایسه کنید، خودتان هستید. هیچ کس قابلیت این را ندارد که با شما مقایسه شود. می دانید چرا؟ چون کسی دقیقا شرایط، اهداف، برنامه و توانایی های شما را ندارد. مقایسه دامی است که خودتان بعضی وقت ها برای خودتان پهن می کنید. دامی که مانع پیشرفت تحصیلی شما خواهد شد. اگر خواستید به این فکر کنید که چه مقدار موفق تر از همسالان و دانش آموزان دیگر هستید، حتما بدانید وارد دام مقایسه شده اید. شما باید بهترین خودتان باشید و همیشه خود فعلی تان را با بهترین وضعیت خودتان مقایسه کنید.
احساس رضایت مطلق: یکی دیگر از نابود کننده های موفقیت این است که دانش آموزان از پیشرفت تحصیلی خود احساس رضایت مطلق داشته باشند. تا به حال فکر کرده اید روزی که کریستیانو رونالدو برای اولین بار لباس تیم ملی کشورش را پوشید، اگر از خودش مطلقا راضی می شد و هدف دیگری نداشت و هیچ رویایی را در سر نمی پروراند، امروز کریستیانو رونالدو نبود؟ هیچ وقت با کسب یک موفقیت مثل شاگرد اول شدن، نفر اول کنکور آزمایشی شدن، موفقیت در یک آزمون یا تمجید یک معلم سیر نشوید. موفقیت، دشمن شماست. همیشه یک گام جلوتر از موفقیت باشید.
توهم موفقیت:اگر فکر کنید که با هر میزان تلاشی، موفقیتی که قبلا به بانک ارزشتان واریز شده حفظ می شود، سخت در اشتباه هستید. بگذارید اینجا شما را با بانک تلاش آشنا کنم. هر چه شما کوشش می کنید صرف نظر از این که نتیجه دلخواه را می گیرید و باعث پیشرفت تحصیلی شما می شود یا نه، به حسابتان در بانک تلاش واریز می شود و بدین ترتیب شما هر مقداری تلاش کنید حساب بانکی تلاشتان پر و پیمان تر است. در نقطه مقابل اگر دلتان خوش باشد که حسابتان پر است و دست از تلاش بکشید، حسابتان رفته رفته خالی می شود و در نتیجه چیزی از پیشرفت تحصیلی و موفقیتی که داشته اید باقی نمی ماند.
دوستان ناامید: من که می خواهم در دانشگاه مهندسی برق بخوانم، عربی به چه دردم می خورد؟ این حرفی است که در فضای دانش آموزان مکرر شنیده ام. اما درست یا غلط عربی جزء دروسی است که ما باید آن را بخوانیم و برای فهمیدن و کسب نمره مطلوب برای آن تلاش کنیم. فامیل ما فوق لیسانس حقوق از دانشگاه تهران دارد و بی کار است. ما خیلی هم خوب درس بخوانیم شبیه او می شویم. ممکن است، واقعا هیچ چیزی بعید نیست. ولی اگر درس بخوانیم احتمال این وجود دارد بی کار بمانیم. ولی اگر درس نخوانیم حتما بی کار می مانیم. این ها نمونه هایی از حرف های ناامیدکننده دوستان و هم کلاسی های شماست. ذهن انسان همیشه در پی آن است که فرافکنی کند و عذر و بهانه ای برای تلاش نکردن بیابد. از دانش آموزانی با این طرز فکر و این چشم انداز دوری کنید. زیرا آن ها مانع پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دیگر می شوند.
باورهای فردی: برای رسیدن به موفقیت باید تا آخر مسیر با همان میزان باور نسبت به خودتان پیش بروید. اگر در زمان تحصیل خود جایی دچار شکست شدید و احساس ناامیدی پیدا کردید، تنها با باور و اعتماد به خودتان می توانید راه را ادامه دهید. باورهای فردی از مهم ترین عوامل پیشرفت تحصیلی دانش آموزان محسوب می شوند و عدم باور به خود و اعتماد به نفس پایین مانند سایر عوامل بالا نابود کننده موفقیت شماست. در مقاله اعتماد به نفس دانش آموزان بیشتر درباره اهمیت اعتماد به نفس و راه های افزایش آن نوشته ایم، حتما آن را مطالعه کنید.
راهکارهای موثر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و کسب موفقیت
هدف داشته باشیدوقتی صحبت از انسان های موفق می شود، همه آن ها جایی که امروزه هستند را سال ها پیش در دفتر خاطرات خودشان نوشته بودند. برای مثال احسان قائم مقامی استاد بزرگ شطرنج ایران در یکی از مصاحبه هایش گفته بود مقامی که توانستم در 18 سالگی بدست بیارم را در 9 سالگی در دفتر خاطراتم نوشته بودم و بالاخره با سعی و تلاش فراوان توانستم به هدفم برسم. جمله معروفی از گالیله هست که می گوید: "دنیا به حرف کسی گوش می دهد که می داند به کجا می خواهد برود." پس از همین حالا که دانش آموز هستید و زمینه های رشد و پیشرفت تحصیلی شما فراهم است، بدانید تا 10 سال آینده می خواهید کجا باشید و چه کار کنید. این هدف گذاری بلند مدت به شما کمک می کند تا در مسیر موفقیت و پیشرفت تحصیلی دست از تلاش نکشید. برای مثال اگر هدف شما رسیدن به یک موفقیت علمی مانند کسب مقام اول فیزیک در المپیاد جهانی است، حتما آن را در گوشه ای از ذهن یا دفتر خاطراتتان ثبت کنید تا بدانید که چه هدفی دارید.
آرزومندانه زندگی کنیدتمام آدم ها به صورت بالقوه می توانند به 90 درصد آرزوهای واقع بینانه خودشان برسند. تمام پیشرفت های دنیا یک روزی آرزوی یک فرد بوده اند؛ مانند آرزوی پرواز برادران رایت. این دو برادر انگلیسی سال ها تلاش کردند تا به آرزوی خود که اختراع هواپیما بود برسند و اگر بار اول که شکست خوردند دست از کار می کشیدند، دیگر اختراعی را ثبت نمی کردند و نامشان در جهان ماندگار نمی شد. یا خیلی مثال های دیگر از مخترعین که آرزو داشتند که بتوانند چیزی را اختراع کنند. آرزو کردن حق شماست. پس سعی کنید آرزومندانه زندگی کنید و فراموش نکنید انسان با آرزوهای خود می تواند روزهای خوشی را داشته باشد. می توانید لیستی از آرزوهای خودتان درست کنید و هربار که ناامید شدید با نگاه کردن به آن ها انگیزه شما برای پیشرفت تحصیلی بیشتر می شود. البته اگر احساس می کنید انگیزه شما برای درس خواندن کاهش یافته و نیاز به انگیزه بیشتری دارید، مقاله انگیزه برای درس خوندن را که در موسسه آموزشی بارسا تهیه شده مطالعه کنید.
نیازمند تایید دیگران نباشیدنیاز به تایید دیگران یکی از ویژگی های مهم دوران نوجوانی است. خیلی وقت ها بعضی از دانش آموزان درس خوان برای اینکه در گروه های دوستی پذیرفته شوند سعی می کنند مانند بقیه که دانش آموزان معمولی هستند باشند. کمتر درس می خوانند یا اگر در کلاس درس مشکل و یا سوالی داشته باشند نمی پرسند و همین مورد باعث عدم پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود. سعی کنید نیازی به تایید دیگران نداشته باشید و خودتان باشید و به هدف هایتان فکر کنید. تایید دیگران اگر در راستای رساندن شما به اهدافتان باشد، خیلی خوب و عالی است. اما اگر شما را از موفقیت و پیشرفت تحصیلی و مسیرتان دور کند فایده ای برایتان ندارد.
در نهایت روی سخنم با همه دانش آموزان عزیزی است که در مسیر موفقیت تلاش می کنند. سعی کنید همیشه به دنبال بهترین بودن باشید و از روزهای طلایی زندگی تان بهترین استفاده را ببرید. دوارن دانش آموزی یکی از بهترین زمان های برای تعیین اهداف و رسیدن به آن هاست.
اگر سوالی درباره پیشرفت تحصیلی دارید یا اینکه تجربه ای از موانع و یا عوامل پیشرفت تحصیلی دارید، خوشحال می شیم در قسمت نظرات درباره اون ها صحبت کنید.
