اگر وقتی راه رفتن آموخت و سرک کشیدن به تمام خانه را شروع کرد، مشکل ما جمع کردن خانه و مراقبت از او برای نیفتادن و آسیب ندیدن بود، این روزها نگرانیم که در مدرسه با چه کسی دوست میشود؟ وقتی به اینترنت دسترسی دارد،کجاها میرود؟ در گوشی موبایلش چه چیزهایی دارد؟ چرا گاهی اینقدر زود از کوره در میرود؟ از دنیای جنس مخالف چه میداند؟
فرزند ما وقتی کودکی را پشت سر میگذارد، وارد دنیای ناشناختهای میشود که باید از آن عبور کند. به روزهای گذار از کودکی به دنیای جوانی و بزرگسالی ایام بلوغ میگویند. روزهایی که فرزندمان هنوز آنقدر بزرگ نشده که بتوانیم برخی حرفها را به او بگوییم و هنوز آنقدر کوچک نیست که مطمئن باشیم در دنیایش خبری از حرفهای بزرگسالی نیست. تجربه سختی است. هم برای ما و هم برای فرزندانمان. اگرندانیم چگونه عمل کنیم، میتواند سختتر هم باشد. اما این دوره برزخی مشخصات و ویژگیهایی دارد که اگر بدانیم، یک تجربه شیرین با فرزندمان خواهیم داشت. ما در این مقاله کمی ذهن نوجوان شما را میخوانیم و برخی حرفهای درگوشی او را به شما میگوییم تا بهتر فرزند خود را بشناسید.
یک آکتور خیالی
در این سن، فرزند شما گمان میکند، مرکز دنیاست و دیگران توجه ویژهای به او دارند. حس میکند زیر ذرهبین است. شاید گاهی از تذکرهای فرزندتان تعجب کرده باشید. مثلاً وقتی با هم به رستوران میروید بیش از حد به نحوه نشستن، نوع غذا خوردن و حتی لباس شما اهمیت میدهد. او گمان میکند افراد دیگر در رستوران در حال تماشا و نمرده دادن به او هستند. او حس کسی را دارد که در صحنه نمایش ایستاده و تعدادی تماشاگر خیالی او را نگاه میکنند.
زیبا یا زشت؛ مسئله این است؟!
در روزهایی که نوجوان فکر میکند در کانون توجه همه قرار دارد، طبیعی است که بر چهره ی خود و مقبولیت ظاهری اش حساس باشد.درست در همین ایام،تغییرات در بدن او شروع می شود.سرعت این تغییرات و وجود برخی مشکلات طبیعی مثل جوشهای بلوغ باعث می شود خود پنداره ی نوجوان دچار اشکال شود. جذابیت بدنی بر رشد هویت و شخصیت، ارتباطات اجتماعی و رفتار اجتماعی نوجوانان و جوانان تأثیر میگذارد. منظور از این حرف این نیست که او باید زیبا باشد تا ارتباطات خوبی بر قرار کند بلکه باید خود پنداره ی مثبت از ظاهر خود داشته باشد .
تغییرات همراه با خجالت
این دوره با تغییرات هورمونی و ظهور صفات ثانویه جنسی همراه است .کودک دیروز، قدم به قدم تا یک بزرگسال کامل پیش می رود.اندامش شبیه والد همجنسش می شود و در درونش نیازهایی شروع به آشکار شدن می کنند که تا دیروز ناآشنا بودند.تمام اینها خلوت نوجوان شما را به هم می ریزد.او احساسهای متفاوت و شدیدی را تجربه می کند.اگر ظاهرش آرام است، گول این آرامش را نخورید.
عصبانیت کمی بیشتر از مقدار لازم
هر کدام از دلایل بالا می تواند باعث پرخاشگری نوجوان شود .او تغییرات هورمونی را تجربه می کند و استرسهای خاص این سن را باید تحمل کند، پس اگر زودتر از قبل عصبانی میشود و از کوره در میرود، صبوری کنید. دوره گذار است و این حالت ماندگار نخواهد بود.
حریم خصوصی در اطاق کناری
فرزندتان با شما زندگی میکند اما ممکن است تمایل داشته باشد بیشتر در اطاقش تنها باشد. گاهی حتی دلش میخواهد در اطاق را هم ببندد. خیلی از نوجوان تقویم شخصی دارند که نوشتههای خصوصی خود را در آن مینویسند و دوست ندارند کسی آن را مطالعه کند. به هم ریختگی اطاقش بهانه خوبی نیست برای سرک کشیدن به وسایلی که میدانید بر روی آنها حساس است. او نیاز دارد تا به شما اعتماد کند وگرنه ارتباطتان خدشهدار خواهد شد. البته نظارت باید همیشه وجود داشته باشد ولی نامحسوس.
رفاقتهای دو آتیشه
این روزها فرزندتان بر روی دوستیهایش حساب ویژهای باز میکند. گروه همسالان برای نوجوانان اهمیت ویژهای دارند. پذیرفته شدن و تعلق داشتن به همسالان خود، همنوایی و شبیه شدن با آنها را انتخاب میکند، به طوری که بودن در میان همسالان و تشابه با آنان به یک نیاز اساسی در دوران نوجوانی تبدیل میشود.او هر اظهار نظری بر دوستانش را تحمل نمیکند. دوست دارد خودش آنها را انتخاب کند و معیارهایی که برای این انتخاب دارد برایش مهم هستند. مهارتهای والدینی برای روزهایترش و شیرین حال که میدانید در پشت صحنه فرزندتان چه احساساتی نهفته است، نوبت شماست که وارد میدان شوید.
برایتان دو کلید طلایی داریم:
1- طعم خوب پذیرفته شدن فرزندتان را بپذیرید
پذیرش او میتواند بسیار به شما کمک کند. تصور رویایی که از فرزندتان در ذهن دارید را فراموش کنید. دختر و پسری که امروز مقابل شما ایستاده، فرزندتان است و پذیرش او با تمام خصوصیاتش هم آرامش شما را بیشتر میکند و هم در او احساس خوب عشق بی قید و شرط را بوجود میآورد. البته منظور ما این نیست که هر رفتار غلطی را تأیید کنید و به دنبال تغییرات مثبت نباشید بلکه کاری کنید تا او احساس کند مثلاً ممکن است مدل موهایش را نپسندید اما این لطمهای به دوست داشتن او نمیزند.
2- ارتباط کلامی و غیر کلامی را فراموش نکنید
وقتی فرزندتان کوچک است با او بازی میکنید، او را در آغوش میکشید .با هم به پارک میروید، شبها برایش قصه میگویید و وقتی خوابد، صورتش را میبوسید اما وقتی بزرگتر میشود، این رفتارها کمرنگ شده و تعاملتان به بکن، نکنهای خسته کننده و مسائلی پیرامون درس و مدرسه محدود میشود. بوسیدنش سختتر شده و حرفها نگفتهتان بیشتر میشود. نگذارید بلوغ با آمدنش بین شما فاصله بیاندازد.
پدر و پسری که هفتهای یکبار با هم به پیاده روی میروند، مادر و دختری که گاهی به بهانه خرید یا درست کردن کیک و یا هر بهانه دیگری با هم خلوت میکنند و حرف میزنند، از این روزها به سادگی عبور خواهند کرد.
فضایی ایجاد کنید که فرزندتان بتواند با شما حرف بزند. محبتتان را مثل روزهای کودکی به او نشان دهید. نوجوانی مرحله ایست که میگذرد اما مهم این است که کنار فرزندتان باشید تا به خوبی از آن عبور کند. شما به عنوان والدین او باید در شکلگیری هویت مستقل به او کمک کنید. باید مسائل جنسی، خودداری و مراقبت از حریم شخصی را به او بیاموزید.