وای نه... بازم امتحان...! این کلمات را بارها و بارها، نه تنها از دانش آموزان بلکه از والدین آنان نیز شنیده ایم.کلماتی که باری از دلهره و نگرانی را حتی برای اطرافیان به همراه دارد. ولی چرا؟ نه تنها بچه‌های ضعیف و تنبل کلاس بلکه شاگردان خوب و زرنگ نیز این‌گونه‌اند.
منزوی کجیدی، روانشناس می‌گوید: والدین و اطرافیان در مواقع امتحان شروع به نصیحت و سرکوفت زدن می‌کنند که چرا ازاول سال درس نخواندی ؟ چرا درس‌ها را تلنبار کردی که حال این گونه آشفته باشی؟ باید از اول سال با کلاس پیش می‌رفتی و درس‌ها را در زمان خودش می‌خواندی و یاد می‌گرفتی که در ایام امتحان فقط نیاز به مرور داشته باشی و...
با اینکه اصل مطلب درست است و با انجام آن، بیشتر از نیمی از مشکلات حل می‌شود ولی این حرف ها چاره اکنون نیست. حال چه باید کرد؟ اغلب دانش آموزان یا حتی دانشجویان، در این مواقع دچار اضطراب زیادی می‌شوند که نشانه‌های جسمی مانند حالت تهوع، دل درد، دل پیچه، سر درد را از خود نشان می‌دهند. این اضطراب به علت نداشتن اعتماد به نفس، فشار والدین و معلمان، رقابت ناسالم، نوع سؤالات امتحانی، شرایط جلسه امتحان، تمرکز نداشتن در هنگام درس خواندن و درگیری‌های ذهنی است که بدنبال آن کاهش عملکرد تحصیلی را در پی دارد.
به گفته منزوی کجیدی،در این زمان اندک که به شروع امتحانات باقی مانده است، انجام توصیه‌های زیر می‌تواند برای دانش آموزان و والدین راهگشا باشد:
در مرحله اول باید یک برنامه ریزی دقیق و منظم برای مطالعه درس ها به طوری که حداقل دوسوم کتاب قبل از شروع امتحان مطالعه شده باشد، انجام داد. این برنامه را در جایی که قابل رؤیت باشد، نصب کنید. یادتان باشد که از این به بعد استفاده از جملات و کلماتی که بار منفی دارند، ممنوع است. فقط از جملات مثبت استفاده کنید، مانند تو می‌توانی یا تو موفق می‌شوی.
این روانشناس در ادامه با اشاره به اینکه قدم بعدی دوری از تنبلی و وقت کشی و خیالپردازی است، می‌افزاید: باید برای تمام اوقات روز دقیقاً طبق برنامه عمل کنید، مطالعه زیاد درباره موضوعات درسی به اضافه استفاده از روش‌های کاهش اضطراب و آرام‌سازی بسیار مهم هستند. اگر دانش آموزی درسخوان هستید ولی با حضور در جلسه امتحان مضطرب می‌شوید و نمره خوبی به‌دست نمی‌آورید، باید شرایط جلسه امتحان را در خانه ایجاد کنید تا با استفاده از روش حساسیت زدایی منظم در ذهن خود، شرایط را همانند‌سازی کنید و قدم به قدم از اضطراب دور شوید.
حتماً در بازسازی صحنه امتحان به زمان توجه داشته باشید و نگذارید فشار زمان نیز به اضطراب شما اضافه کند، یعنی حتماً در زمان مربوطه به سؤالات جواب دهید و به محض پایان زمان توقف کنید تا کم کم به‌سرعت مناسب دست یابید.
آرامش: کلید موفقیت در آزمون ها
منزوی کجیدی با تأکید بر اینکه رعایت آرامش در محیط خانواده در زمان امتحانات امری ضروری است، بیان می‌کند: پرهیز از عواملی که باعث حواس پرتی می‌شوند، ایجاد فضای مناسب مطالعه که حداقل تحریکات محیطی را داشته باشد، درگیرنکردن والدین و فضای روانی سالم و همچنین خودداری از برگزاری یا شرکت در میهمانی می‌تواند یک محیط مناسب را فراهم کند.
به اعتقاد او، برقراری و حفظ آرامش درونی و همچنین محیط خانه، کلید موفقیت در امتحانات دانش آموزان و دانشجویان است، در روزهای امتحان دانش آموزی که دو سوم درس را با برنامه ریزی دقیق و تلاش زیاد مطالعه کرده، یک سوم باقیمانده را با آرامش مطالعه می‌کند و خود را برای امتحان فردا آماده می‌کند، در روز امتحان نیز، صبح زود بیدار می‌شود و زود از منزل خارج می‌شود، نگرانی دیر رسیدن به جلسه امتحان را هم نخواهد داشت.
این روانشناس در پایان به دانش آموزان توصیه می‌کند: صبحانه سبک و مقوی بخورید، در مدرسه یا مسیر رفتن به مدرسه، با افرادی که نگران و مضطرب هستند، معاشرت نکنید چون روی شما تأثیر منفی دارد، در جلسه امتحان سعی کنید در جایی که تمرکز بیشتری دارید بنشینید، مانند کنار دیوار یا ردیف جلو و اصلاً نگران نباشید چون نگرانی کمکی به شما نمی‌کند، با رعایت موارد یاد شده بدون شک در امتحانات موفق خواهید شد.
