معمولاً روشی که توسط بیشتر مشاوران برای ماههای آخر کنکور در کشور توصیه میشود، این است که دیگر زمان مرور به پایان رسیده و زمان جمعبندی آغاز شده است.
در این تفکر غالب به داوطلبان توصیه میشود که مرور را کنار گذاشته و هر ۲ روز یکبار به زدن تستهای یکی از آزمونهای سراسری سالهای قبل بپردازند به این صورت که یک نصف روز از خود آزمون گرفته و دو و نیم روز باقیمانده را به تحلیل آزمون، بررسی نقاط ضعف و کار کردن روی آنها بپردازند. استدلالی که میشود این است که با انجام این کار اولا در هر آزمون یک سری مباحث دوره میشود، بنابراین در توالی آزمونها و افزایش تعداد آنها کل مباحث برای داوطلبان دوره خواهد شد. ثانیا با شبیهسازی کنکور، آمادگی بیشتری برای روز آزمون ایجاد خواهد شد.
این تئوری غالب ایرادها و اشکالاتی دارد. اولین ایراد این است که به دلیل ناکارآمد بودن منابعی که معمولا به داوطلبان توصیه میشود (آزمونهای سراسری سالهای قبل) تقریبا تمام تستهایی که داوطلب قرار است در آزمونهای شبیهسازی بزند، طی سال تحصیلی به صورت مبحثی از روی کتابهای تست زده شدهاند، بنابراین شبیهسازی واقعی نخواهد بود و داوطلب به راحتی و بدون کم آوردن زمان آزمون را پاسخ میدهد و عملا به طور کاذب حس میکند که وضعیتش خوب است؛ اما متاسفانه در روز کنکور وقت کمآورده و دچار مشکل میشود. برای برطرف کردن این مشکل خیلی از افراد به زدن تستهای تألیفی روی میآورند که امری نادرست است؛
زدن تستهای آزمونهای خارج از کشور ۲ مزیت عمده دارد. اول اینکه طراح سؤالات این آزمونها با طراح سؤالات کنکوریهای داخل یکی است و دوم اینکه همانند سؤالات کنکور سراسری داخل، برای داوطلب تکراری نیست. در نهایت شما میتوانید پس از زدن تستهای این آزمونها تعدادی از تستهای آخرین آزمونهای داخل کشور را هم بزنید.
نکات مهمی که شما باید در هنگام آزمونها رعایت کنید یکی شبیهسازی دقیق از شرایط آزمون سراسری است؛ بهاین صورتکه صبح زود بیدار میشوید، رأس ساعت، کنکور را شروع میکنید. (ناگفته نماند داوطلبان خانم با مانتو و مقنعه برای آزمون آماده میشوند.) مورد بعد پیادهسازی مهارتهای آزمون همچون مهارت مدیریت زمان، راهکارهای افزایش تمرکز، دقت و … است. با رعایت این مطالب شما چنان بر آزمون مسلط میشوید که دیگر میدانید در هر ساعت باید به کدامیک از درسها پاسخ دهید.
دومین ایراد تئوری غالب این است که اگرچه با زدن تستهای آزمونهای ۳ روز یکبار بسیاری از مباحث دوره میشود، اما قطعا مباحث زیادی هم دوره نخواهد شد. به طور مثال برای مبحث تاریخ ادبیات که در کنکور ۳ سؤال از آن طرح میشود، مرور کل تاریخ ادبیات در فرصت باقیمانده کمک بیشتری خواهد کرد تا اینکه با زدن ۱۰ آزمون تنها ۳۰ سؤال دوره شود و امیدوار باشیم که همه مباحث در این ۳۰ سؤال تکرار شده باشد. مسلماً راه اول قابل اعتمادتر است.
پس در اینجا اصل تئوری غالب زیر سؤال میرود زیرا میگوید ۲ ماه آخر تنها زمان جمعبندی از طریق آزمون است و زمان مرور نیست؛ در حالیکه باید بدانید که مرور، خود بخشی از جمعبندی است. توصیه ما به شما برای بازه زمانی ۲ ماه اردیبهشت و خرداد این است که جمعبندی را در ۳ مرحله انجام دهید.
1-در ابتدا آنچه را که از برنامه خودتان باقیمانده، (به طور مثال باقیمانده فصلهایی که دوره نشده و یا درسهایی که هنوز به طور کامل جمعبندی نشده، به زبان سادهتر تهمانده کارهایتان) انجام دهید. قطعا دانشآموزی که فرصت نکرده است تمام مباحث را به اتمام برساند، زدن تستهای آزمونهای جامع ۳ روز یکبار کمکی به مشخص کردن نقاط ضعف او نخواهد کرد. توجه داشته باشید که اگر این مرحله تا ۱۵ خرداد هم طول بکشد ایرادی ندارد و نیازی به عجله کردن برای آزمونهای جامع نیست، چون اگر نیت شبیهسازی باشد با ۳ آزمون هم میتوان آن را انجام داد.
2-مرور و آزمونهای ۳ روز یکبار؛ در این مرحله لازم است که ۳ روز متوالی را در نظر بگیرید و هر روز را به ۲ قسمت تقسیم کنید. بنابراین ماتریسی ایجاد میشود که دارای ۳ سطر و ۲ ستون است. صبح روز اول که خانه اول ماتریس میشود، آزمون داده و پس از آن آزمون را تحلیل کنید. این مرحله حدودا ۶ ساعت طول میکشد (۴ ساعت آزمون و ۲ ساعت تحلیل کلی و مقدماتی آن)؛ به این ترتیب ۵ خانه از ماتریس خالی میماند. برای رشتههای مختلف این ۵ خانه را به صورت زیر پر میکنیم.
برای رشته ریاضی
درس ریاضی را به ۴ بخش تقسیم میکنیم، این ۴ بخش شامل هندسه پایه، گسسته (گسسته و جبر)، هندسه تحلیلی و حساب (حسابان، دیفرانسیل، آمار و مدلسازی) میشود. ۲ درس اختصاصی شیمی و فیزیک نیز با ۴ درس عمومی روی هم ۱۰ درس میشود که اگر بخواهیم این درسها را در این ۵ خانه قرار دهیم، ۵ زوج مرتب ایجاد میشود که چون ۴ درس عمومی و ۶ درس اختصاصی داریم یک زوج مرتب دارای ۲ درس اختصاصی خواهد بود.
به دلیل اینکه میتوان ساعت مطالعه را در بعدازظهر آزمون کمی افزایش داد، پس این زوج مرتب را که دارای ۲ درس اختصاصی است در این روز قرار میدهیم.
حال این ۲ درس باید چه دروسی باشد؟ در این خانه درسی شیمی را با کم حجمترین بخش ریاضی که هندسه پایه است، قرار میدهیم زیرا این کار بهترین حالت مکن است. در روز بعد در خانه اول پرحجمترین درس اختصاصی را با کمحجمترین درس عمومی قرار داده و این ۲ درس را خط زده و کنار میگذاریم. سپس دوباره حجیمترین درس اختصاصی باقی مانده را با کم حجمترین درس عمومی باقی مانده با هم در نظر میگیریم. به این صورت عملا یک درس کم حجم و یک درس حجیم در تمام خانهها کنار هم قرار میگیرد و ۵ زوج مرتب متعادل خواهیم داشت. باید توجه داشته باشید که حجیم یا کم حجم بودن یک درس ارتباطی با ضعیف یا قوی بودن شما در آن درس و یا سخت و آسانی آن درس ندارد و هدف حجم مطالبی است که باید خوانده شود.
برای رشته تجربی
رشته تجربی چون عملا ۹ درس وجود دارد (۴ درس عمومی و ۵ درس اختصاصی) به علت اهمیت بالای درس زیست، این درس دوبار در زوج مرتبها تکرار میشود. همچنین در بعدازظهر آزمون درسهای شیمی و زمینشناسی قرار میگیرد. چون اغلب داوطلبان درس زمینشناسی را کمتر میخوانند و از آنجایی که درس شیمی یکی از درسهای مهم رشته تجربی است، اغلب با قرار گرفتن این درس در کنار زمینشناسی در عمل زمان بیشتری برای مطالعه خواهید داشت.
برای رشته انسانی
رشته انسانی نیز این ماتریس به شکل بالا خواهد بود. با این تفاوتکه به علت زیاد بودن تعداد درسهای این رشته، این بار به جای زوج مرتب، سهتاییهای مرتب خواهیم داشت. درسهای ادبیات و عربی که هم در درسهای اختصاصی و هم در درسهای عمومی وجود دارد، در قسمت درسهای عمومی یکبار و در قسمت درسهای اختصاصی به علت اهمیت بالای آنها دوبار تکرار میشود.
نکاتی که باید در اینجا رعایت کنید این استکه ۶ ساعت زمان آورده شده در ماتریسها، حداقل زمان مطالعه یعنی ۱۲ ساعت در روز است؛ پس اگر میخواهید زمان مطالعه بیشتری داشته باشید، میتوانید به طور مثال برای ۱۴ ساعت مطالعه در روز، دو بازه ۷ ساعته در نظر بگیرید. البته فراموش نکنید در روز اول برای آزمون و تحلیل آن، همان ۶ ساعت را اختصاص دهید و باقیمانده زمان را به نیمه دوم روز آزمون اضافه کنید.
نکته دوم اینکه این برنامه از انعطافپذیری بالاتری نسبت به برنامههای قبلی شما برخوردار است؛ زیرا ساعت مطالعه تک تک درسهای مشخص نشده، بلکه برای هر زوج مرتب و یا ۳ تایی مرتب این زمان مشخص شده و شما باتوجه به نیاز خود میتوانید این زمان را بین درسها تقسیم کنید.
در اینجا فقط یک مشکل وجود دارد و آن این است که اغلب دانشآموزان به زمان مطالعه درسهای عمومی تجاوز میکنند و روی درسهای اختصاصی بیشتر وقت میگذارند.
نکته بعد این است که در مرحله آزمونهای ۳ روز یکبار نباید فقط روی نقاط ضعفتان کار کنید، چون همانطور که پیشتر گفتیم بسیاری از نکات در آزمون مرور نمیشود؛ بابراین شما باید در روزهایی که آزمون میدهید، بار دیگر کل دروس را مرور کنید.
حال لازم است بدانید چه چیزهایی را باید مرور کنید. در این بازه زمانی باید خلاصهنویسیها، حاشیهنویسیها و تستها دو مارکه (اگر همچنان نتوانستید تستی را حل کنید، آن را سهمارکه کنید) را مرور کنید. این کار زمان زیادی از شما نخواهند گرفت. در کنار این مرور، روی نقاط ضعفتان در آزمونها نیز کار کنید.
وزن این ۲ مرحله باید به گونهای باشد که بیشتر زمان در درسهای اختصاصی برای نقاط ضعفتان در نظر گرفته شود و برای مرور، زمان کمتری بگذارید. اما در درسهای عمومی و زیستشناسی باید بیشتر زمان را به مرور اختصاص دهید و از نقاط ضعفتان با سرعت بیشتری عبور کنید؛ چون در درسهای عمومی و زیستشناسی، مرور اهمیت بیشتری دارد.
باید حواستان باشد در درسهای تخصصی رشته انسانی نیز دروسی که خواندنی هستند مانند عمومیها بیشتر مرور کرده و درسهایی مثل ادبیات و عربی اختصاصی را که ماهیت تحلیلی دارند به سبک درسهای اختصاصی، با تأکید بیشتر بر نقاط ضعف مطالعه کنید. بهاین ترتیب در پایان ۲ ماه اردیبهشت و خرداد شما با رعایت مراحل ۱ و ۲، مرور و جمعبندی کاملی از تمام درسها و مباحث خواهید داشت.