محمدرضا پوردستمالچی، مشاور تحصیلی در گفت‌وگویی اظهار کرد: برنامه‌ریزی در هر مرحله از زندگی نیاز اصلی برای کسب موفقیت است. برنامه‌ریزی در دوره‌هایی که حجم کار بسیار زیاد است اهمیت بیشتری دارد. مرحله تخمین تعداد واحد مطالعاتی روزانه است؛ در اولین قدم به طور تقریبی محاسبه کنید که در هر هفته چند واحد مطالعه حدودا ۷۵ دقیقه‌ای خواهید داشت. برای این کار باید خود را در نظر گرفته که می‌توانید چند واحد مطالعه کنید.
او ادامه داد: مرحله دوم در نظر گرفتن واحد‌های تفریح و جبرانی است؛ تعدادی واحد بابت تفریح (۳ واحد) و جبرانی (۱۰ درصد کل برنامه) از تعداد کل واحد‌ها کسر کنید.
این مشاور تحصیلی بیان کرد: تفریح‌ها می‌توانند در هفته پخش و یا یک جا قرار بگیرند، اما واحد‌های جبرانی باید در برنامه پخش باشند.
بیشتر بخوانید: برای کنکور کارشناسی ارشد از کجا شروع کنیم؟
پوردستمالچی گفت: مرحله سوم تعیین میزان مطالعه هر درس در هفته است؛ یک بخش از زمان را (حدود ۶ ساعت ) بابت اختصاص به نقاط ضعف از زمان باقی‌مانده کشف کنید، سپس بخش باقی‌مانده را بر اساس ضرایب بین دروس تقسیم کنید و مقداری از ساعت کسر شده را به زمان دروس ضعیف اضافه کنید و به این ترتیب زمان مطالعه هر درس مشخص می‌شود.
او تصریح کرد: مرحله چهارم نوشتن نام درس هر روز که مخصوص افراد مشغول به تحصیل است، برای مثال نام درسی که هر روز برنامه‌ریزی درسی مدرسه آموزشگاه خود دارند را همان روز یادداشت کنند. برنامه‌ریزی روزانه، بعد از اینکه جدول برنامه‌ریزی روزانه تنظیم شد، باید هر روز متناسب با شرایط زمانی برنامه‌ای هماهنگ با برنامه هفتگی خود تنظیم کنند که نیازمند ۴ مورد است.
پوردستمالچی ادامه داد: ابتدا ساعت‌هایی را که می‌خواهید مطالعه کنید به طور دقیق مشخص و سپس ترتیب مطالعه دروس را تعیین کنید، بر اساس برنامه‌ای که تنظیم کرده‌ایم مبحث و منابع خود را به طور دقیق معین کنید.
این مشاور تحصیلی اصول برنامه‌ریزی را به ۱۰ عنوان تقسیم‌بندی کرد که به شرح زیر است:
اصل اول، ساعت مطالعه روزانه
شاید سوال خیلی از افراد در ابتدای سال این باشد که روزانه چقدر درس بخوانیم؟. در جواب باید برای رسیدن به بیشترین مقدار ممکن در طول یک روز تعطیل، ۸ ساعت را به خواب و ۴ تا ۶ ساعت را به امور متفرقه دیگر مانند استراحت، ناهار و شام و ... اختصاص داده و ۱۰ تا ۱۲ ساعت را به مطالعه بپردازید و همچنین در روز‌هایی که دانش‌آموزان به مدرسه می‌روند ۸ ساعت را به خواب، ۸ ساعت را به مدرسه، ۲ ساعت را به امور متفرقه دیگر و ۵ تا ۶ ساعت را مطالعه کنند.
اصل دوم، واحد مطالعاتی
برخی از افراد عادت دارند ساعت‌ها مطالعه کنند و برخی دیگر نمی‌توانند حتی چند دقیقه به صورت متوالی این کار را انجام دهند؛ بهترین زمان برای واحد مطالعاتی بین ۷۵ تا ۹۰ دقیقه است که به ازای هر ۷۵ تا ۹۰ دقیقه بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه استراحت لازم است.
اصل سوم، واحد جبرانی
یکی از اصول مهم در برنامه‌ریزی واحد جبرانی است که برای مثال اگر کار خاصی پیش بیاید، زمانی برای جبران عقب افتادن از قسمت اصلی برنامه را داشته باشید به همین منظور برای این موضوع ۱۰ درصد از واحد‌های مطالعاتی برنامه را باید به واحد‌های جبرانی اختصاص دهید. در صورتی که طبق برنامه پیش رفتید واحد جبرانی را برای دروسی که در آن‌ها ضعف آموزشی دارید استفاده کنید.
اصل چهارم، استراحت و تفریح
فرد برای برقراری یک تعادل رفتاری نیاز به یک نیم روز (۶ ساعت) در هفته برای تفریح برنامه‌ریزی کند که این تفریح لازمه هر برنامه‌ای است تا از ایجاد خستگی روحی و جسمی جلوگیری کند.
اصل پنجم، خواب
خواب مورد نیاز برای افراد ۱۵ تا ۲۵ سال در حدود ۶ الی ۸ ساعت در شبانه‌روز است، یعنی اگر فردی کمتر از ۶ ساعت در شبانه‌روز بخوابد عوارض جبران‌ناپذیری برای او دارد. به طور کلی کم‌خوابی علاوه‌بر کاهش میزان تمرکز، پرش ذهن و افزایش بی‌دقتی، کاهش سرعت مطالعه و ضعف در حافظه نیز می‌گردد.
اصل ششم، تنوع مطالعاتی
یکی از مهارت‌های لازم برای مطالعه، توانایی انتقال ذهنی است؛ یکی از راه‌هایی که فرد می‌تواند این مهارت را در خود ایجاد کند، تنوع مطالعاتی است که بتواند چندین درس را در کنار یادآوری کند و با هم هماهنگ کند. برای رعایت این اصل در برنامه‌ریزی، خوب است که در روز‌های تعطیل بین ۴ تا ۶ درس و در روز‌های مدرسه ۲ تا ۴ درس مطالعه داشته باشید.
اصل هفتم، تعادل مطالعاتی
در این اصل باید توجه داشته باشید که درس‌ها را بر اساس دو معیار مطالعه کنید، ۱ - ضرایب دروس، ۲ - نقاط قوت و ضعف خودتان. برای مثال دانش‌آموز رشته ریاضی باید زمان مطالعه بیشتری برای دروس اختصاصی که ضریب بالاتری نسبت به دروس عمومی دارند را متعادل کند.
اصل هشتم، ترتیب مطالعه دروس
ترتیب مطالعه دروس شامل دو نکته مهم است؛ اول اینکه بهتر است حداکثر دو درس اختصاصی به صورت متوالی مطالعه شود یعنی بعد از مطالعه دو درس اختصاصی، یک درس عمومی خوانده شود و دوم اینکه درس‌هایی که علاقه بیشتری به آن‌ها دارند در ابتدا و انتهای برنامه و برای درس‌های دشوار در اواسط برنامه مطالعه شود.
اصل نهم، برنامه‌ریزی واقعی
این اصل به این موضوع اشاره دارد که برنامه‌ریزی باید واقع بینانه و عملیاتی باشد به این معنا که نیاز‌ها و فعالیت‌های روزانه خود را در نظر گرفته تا بتوانید به هدف اصلی خود در مطالعه برسید.
اصل دهم، ورزش روزانه
روزانه ۱۵ تا ۳۰ دقیقه ورزش لازم است تا استرس کاهش و شادابی و تمرکز افزایش یابد؛ ورزش‌هایی مانند ورزش‌های هوازی مثل دویدن، طناب‌زدن و یا ورزش‌هایی که باعث ایجاد ضربان قلب و تنفس می‌شود
