درس ادبیات و زبان فارسی در کنکور سراسری اولین درس دفترچه عمومی است. این درس در کنکور ۲۵ تست را به خودش اختصاص داده است. همچنین ضریب 4 را در کنکور سراسری به خود اختصاص داده است. مدت زمان پاسخ گویی به سوالات این درس ۱۸ دقیقه است. علت اهمیت این درس به غیر از ضریب بالا در میان دروس عمومی، جایگاه پاسخگویی آن به عنوان اولین درس کنکور است که می تواند در صورت پیشروی موفق انرژی زیاد برای پیشروی در دروس دیگر به شما بدهد . متاسفانه بیش از 80 درصد داوطلبان در کنکورهای گذشته درصد زیر پنجاه از این درس کسب کرده اند، پس بدانید که ادبیات یک فرصت طلایی برای سبقت گرفتن شماست. جالب است بدانید بر اساس آمار اگر صرفا به تست های املا و واژگان پاسخ درست بدهید از حدود 60درصد داوطلبان پیشی می گیرید!
روش مطالعه ادبیات کنکور
با توجه به مدل طراحی تست در این درس مهم، معمولا پیشنهاد می شود بر خلاف دین و زندگی یا زبان در کنکور، ادبیات را به صورت مبحثی مطالعه کنید . در واقع وقتی در آزمون کنکور ادبیات را به صورت مبحثی آزمون می دهیم، بهتر است خودمان را به صورت مبحثی آماده کنیم!
املا و واژگان
این بخش به تنهایی با اختصاص دادن حدود شش سوال به خود، 24 درصد ادبیات شما را تضمین میکند . از محاسن این مبحث عدم نیاز به تدریس معلم است. در بیانی دیگر شما می توانید خودتان صرفا با مطالعه منبع مناسب از عهده این بخش برآیید. پس یادگیری لغات بسیار کلیدی و مهم است. پیش از این برای یادگیری لغات جعبههای لایتنر را توصیه کرده بودم و البته هنوز نیز تأکید بر این داریم که این دو از قدرتمندترین ابزارهای یادگیری لغات هستند. همچنین میتوانید با مطالعهی روزانهی لغت با آنها مأنوس شوید. دقت کنید از شنبه تا پنجشنبه ۶ روز فرصت است. اگر آن را به دو بازهی سهروزه تقسیم کنید میتوانید با یک برنامهریزی ساده هر سه درس ادبیات، عربی و زبان انگلیسی را مطالعه کنید و در بازهی سهروزهی دیگر نیز آنها را مرور یا تکمیل کنید. روز جمعه میتواند فرصتی برای جبران باشد و به بررسی بیشتر در درسی که مشکل دارید بپردازید و لغات آن را بیشتر بخوانید. نیاز نیست یک زمان مشخص و یا طولانی را به آن اختصاص دهید. زنگ های تفریح، مسیرهای تردد و یا زمان های استراحت بین دروس فرموله می تواند برای شما کارگشا باشد.
اگر می خواهیدسوالات کنکور این بخش را که از سطر به سطر کتاب درسی طرح می شود به راحتی پاسخ دهید لقمه لغت و املای فارسی را به شما پیشنهاد می کنم.
اگر روزانه حداقل نیمساعت را به یادگیری لغات اختصاص دهید بهتدریج نقاط ضعف و قوتتان در درسها مشخص میشود. همچنین دیگر هراسی از لغات نخواهید داشت و میتوانید بهراحتی سؤالهای لغت را پاسخ دهید.
آرایه های ادبی
آرایههای ادبی همان زیباییهای ادبی هستند که یک نویسنده یا شاعر برای آراستن متن خود از آن استفاده میکند. شناخت (و نه فقط حفظ کردن) این آرایهها به ما کمک میکند تا این زیباییها را کشف کنیم و از مطالعهی خود لذت ببریم. به همین ترتیب وقتی سؤالی از این مبحث در آزمونها از متنی خارج از کتاب درسی آورده میشود، بهراحتی میتوانیم به آن پاسخ دهیم. پس باید تک تک آرایهها را خوب یاد بگیریم و با کمک کتاب آنها را تمرین کنیم. سعی کنیم خودمان آرایهها را کشف کنیم. وقتی خوب یاد گرفتیم، حفظ کردن ابیات و جملات آرایهدار متن کتاب نیز برایمان راحتتر میشود.
پس بعد از مطالعه، بررسی و آموزش اصطلاحات ادبی و یادگیری آرایههای ادبی به همراه نمونه تست های کنکور، تحلیل و تشریح مثالهای مهم کتب درسی بهترین پیشنهاد محسوب می شود.
اگر می خواهیدسوالات کنکور این بخش را که از سطر به سطر کتاب درسی طرح می شود به راحتی پاسخ دهید لقمه آرایه های ادبی را به شما پیشنهاد می کنم.
زبان فارسی
این بخش بیست درصدی ادبیات کنکور را میتوان از جهتی آسان ترین بخش تفسیر کرد. چرا که فرموله بودن این بخش ادبیات، به نوعی برای داوطلبان با حوصله و دقیق کار را راحت می کند . اسم، فعل، جمله، نقش دستوری، حذف و واج ، شش مبحث موجود در این بخش هستند که در لقمه دستورزبان فارسی میتونید توی کمتر از 10 ساعت به تسلط صد در صدی برسید .
مفهوم و قرابت معنایی
و اما قرابت معنایی 9 تستی و 36 درصد کنکور که عمده مشکل اغلب داوطلبان این است که ذهن خود را عادت نداده اند که رابطه ی منطقی بین کلمات بیت برقرار کنند در حالی که ممکن است معنی تمام کلمات را بدانند.
پس توصیه می شود که داوطلبان معانی اشعار را حفظ نکنند بلکه تمرین کنند تا بتوانند، درک درستی از ابیات داشته باشند.لازمه ی این که دانش آموزان به این مهم دست یابند این است که در این زمینه تست های فراوانی بزنند و حتی اگر می توانند هر شب ۱۵ دقیقه به خواندن شعر و تمرین درک آن یا تست زنی بپردازند. این تمرین سبب می شود که ذهن ایشان به این کار عادت کند.
برای پیدا کردن مفهوم کلی یک بیت راه های مختلفی وجود دارد که به چند مورد آن اشاره می شود
الف) مشخص کردن یک یا چند کلمه ی اصلی و کلیدی بیت مثال: گر در خلد را کلیدی هست/ پیش بخشیدن و کم آزاری است
کلمات کلیدی: کلید خلد- بخشیدن- کم آزاری
مفهوم: بخشیدن و کم آزاری کلید بهشت است
ب) تقسیم کردن بیت به چند قسمت و دریافت مفهوم هر قسمت و ترکیب کلی آن ها
مثال: «من/ خفته بدو/ به ناز/ درکتم عدم حسن تو/ به دست خویش/ بیدارم کرد
الگوهای یادگیری و تسلط به این بخش مهم با مثالهای کافی و حجم منطقی در لقمه مفهوم و قرابت معنایی برای شما به راحتی در دسترس است.
رتبه های برتر چگونه ادبیات را می خواندند ؟
مهدی طالبی، رتبهی 2 منطقهی 3 تجربی: ادبیات را به صورت موضوعی و یک شب در میان میخواندم و 15 دقیقه هم آرایه و قرابت کار میکردم. هفته ای 2 ساعت هم زبان فارسی کار میکردم.
صدرا بهروزیه، رتبهی 6 منطقهی 1 تجربی: ادبیات 86 درصد: ابتدا کتاب درسی را به دقت می خواندم، سپس از تستهای استاندارد کنکور به صورت موضوعی استفاده می کردم.
پیام جنت دوست، رتبهی 8 منطقهی 1 تجربی: ادبیات 90 درصد: من در ادبیات هم مانند زیست به کتاب متکی بودم به طوری که نکات مختلف اعم از آرایه و مفهوم را در کتاب نوشته بودم در کنار آن از تست های موضوعی استفاده کردم.
ساجد شیری طرزم، رتبهی 10 منطقهی 2 تجربی: ادبیات: ابتدا توضیحات درس را از کتاب می خواندم و پس از تسلط، تست های درس به درس را مطابق برنامه راهبردی میزدم. هر هفته تعدادی تست موضوعی نیز کار میکردم.
سید محمد صادق کشاورزی، رتبهی 2 کشوری ریاضی: یادگیری روش درست تست زدن از معلم و تمرین روزانه و کندوکاو کردن تست ها و مطالعه کتاب درسی برای تاریخ ادبیات از عوامل موفقیت من در درس ادبیات هستند.
محمد رضا اسکندری، رتبهی 4 کشوری ریاضی: ادبیات در ابتدا نقطه ضعف من بود که با تغییر روش مطالعه به مطالعه مبحثی و موضوعی درصدم در این درس افزایش پیدا کرد.
نویسنده : علی نظیف