علی محمدرضایی کارشناس آموزشی درباره باید‌ها و نباید‌های انتخاب رشته اظهار کرد: انتخاب رشته تحصیلی در واقع انتخاب حوزه شغلی آینده است و یکی از علل اصلی که بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها در حوزه‌های غیر تخصصی خود مشغول به کار می‌شوند این است که در رشته‌ای تحصیل کرده‌اند که اصلا برای آن رشته خلق نشده‌اند.
وی ادامه داد: یعنی یک رشته تحصیلی در یک دانشگاه مشخص برای همه داوطلبان نمی‌تواند انتخاب خوبی باشد به عبارت دیگر، ممکن است انتخاب یک رشته برای یک داوطلب خوب و انتخاب همان رشته برای داوطلب دیگر بد باشد و به صرف توجه به عنوان رشته و دانشگاه محل تحصیل نمی‌توان صفت خوب و بد را برای یک رشته انتخابی بکار برد.
این مشاور تحصیلی با اشاره به نکات ضروری در فرایند انتخاب رشته گفت: اولین و مهمترین اصل در انتخاب رشته این است که نباید در انتخاب رشته تحصیلی زیاد به جایگاه اجتماعی و میزان درآمد آن رشته در آینده توجه کرد بلکه لازم است رشته تحصیلی انتخابی به تیپ شخصیتی و ویژگی‌های روانی داوطلب نزدیک باشد.
محمدرضایی بیان کرد: هر داوطلب قبل از انتخاب رشته باید بداند برای چه کاری خلق شده است چرا که ویژگی‌های شخصیتی و روانی داوطلب همچون استعداد، علاقه، انگیز، روحیه، احساسات، عواطف و عوامل دیگری در پیشرفت تحصیلی و به تبع آن در موفقیت شغلی فرد موثر است بنابراین داوطلبان و خانواده آنان در انتخاب رشته تحصیلی، باید فارغ از موقعیت اجتماعی و درآمد رشته‌ها و با این تصور که همه رشته‌ها از یک میزان موقعیت اجتماعی و درآمد برخوردار هستند، اقدام به انتخاب رشته کنند.
وی افزود: دلیل مدعا این است که آمار به ما می‌گوید که عده قابل توجهی از دواطلبان پس از پذیرفته شدن در یک رشته به اصطلاح خوب یا انصراف می‌دهند یا اینکه پس از فارغ التحصیلی در حوزه‌های غیرتخصصی خود مشغول به کار می‌شوند یعنی اینکه آنان رشته‌ای را انتخاب کرده‌اند که برای آن ساخته نشده‌اند.
اسم دانشگاه فدای انتخاب رشته نشود
این مشاور تحصیلی ادامه داد: داوطلبان و خانواده آنان باید بدانند که اسم دانشگاه نباید مهمتر از رشته انتخابی باشد بلکه باید هدف و علائق خود را مشخص کنند و براساس آن و واقعیت‌های موجود اقدام به انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاه مدنظر کنند چرا که به صرف اینکه داوطلبی در یکی از دانشگاه‌های برتر پذیرفته شود، تضمین کننده موفقیت تحصیلی و شغلی وی نیست.
محمدرضایی با اشاره به اینکه موارد بسیاری داریم که داوطلب یا خانواده وی اصرار دارند در یک دانشگاه مشخص پذیرفته شود، گفت: بر این اساس تمام رشته‌های آن دانشگاه را بدون توجه به اصل اول انتخاب می‌کند و پس از ورود به دانشگاه متوجه می‌شود که دست به انتخاب اشتباه زده است.
این مشاور تحصیلی گفت: دانشگاه خوب در پیشرفت تحصیلی فرد موثر است، اما به شرطی که وی در رشته مورد علاقه و استعداد خود مشغول به تحصیل شود؛ دانشجو می‌تواند رشته متناسب با تیپ شخصیتی و علاقه و استعداد خود را در یک دانشگاه سطوح پایین‌تر با اندکی تحمل سختی با موفقیت بگذراند، اما نمی‌تواند رشته‌ای که اصلا به آن علاقه ندارد و انگیزه و استعداد کافی برای ادامه تحصیل در آن را نیز ندارد، در یک دانشگاه خوب طی کند چرا که امکانات دانشگاه تا اندازه‌ای می‌تواند علاقه و انگیزه فرد را بهبود ببخشد.
رشته خوب و بد نداریم
این مشاور تحصیلی گفت: سومین نکته این است که ما رشته خوب و بد نداریم بلکه دانشگاه خوب و بد داریم و این تصورات و ذهنیات ما از رشته‌هاست که آن‌ها را به خوب و بد تقسیم بندی می‌کنیم، بدون شک یک جامعه گسترده و در حال توسعه همچون ایران، به همه رشته‌ها و تخصص‌ها نیاز خواهد داشت و اگر شما در رشته‌ای که در نظر افکار عمومی رشته خوب و به اصطلاح رشته تاپی نیست، متخصص و متبحر شوید و مهارت‌های لازم آن رشته را کسب کنید، آن رشته برای شما بهترین رشته است و بدون تردید در آینده از موقعیت شغلی بسیار خوبی برخوردار خواهید شد.
محمدرضایی ادامه داد: از سویی دیگر اگر در رشته‌ای بسیار خوب از نظر تصورات و افکار عمومی، پذیرفته شوید و تخصص و مهارت کافی را کسب نکنید آن رشته برای شما رشته خوبی نخواهد بود و در آینده موفقیت شغلی نخواهید داشت بنابراین داوطلبان باید روی این نکته تمرکز کنند که علاقه، استعداد و توانایی تحصیل در چه رشته‌ای را دارند و آن را انتخاب کنند و نه اینکه کدام رشته بر اساس ذهنیات خود و مردم خوب است.
این مشاور تحصیلی اظهار کرد: چهارمین نکته برای یک انتخاب درست و اصولی این است که داوطلبان، دفترچه راهنمای انتخاب رشته سازمان سنجش را با دقت مطالعه کنند و با ضوابط، شرایط و وضعیت خوابگاه‌ها، امکانات رفاهی و نحوه ارائه خدمات دانشجویی هر دانشگاه یا موسسه اطلاع کسب کنند و پس از مشورت با خانواده و افراد خبره، اقدام به انتخاب رشته کنند.
