آیا تا به حال توجه کردهاید که در روز چند بار عذرخواهی میکنید؟ ممکن است از اینکه چقدر کلمه «ببخشید» و «متاسفم» بر لبانتان جاری میشود متعجب شوید.
البته در مورد عذرخواهیهای ضروری صحبت نمیکنیم - مانند زمانی که به طور تصادفی با کسی برخورد کردهاید یا چیزی ناراحت کننده گفته اید. بلکه به آن «متاسفم» گفتنهای غیرضروری و تقریباً بازتابی اشاره میکنم که تمایل داریم در طول روز مدام بگوییم. منظور زمانی است که برای پرسیدن یک سوال، برای ابراز نظر یا حتی برای حضور ساده در یک فضای مشترک عذرخواهی میکنید.
عذرخواهی در بعضی مواقع لازم نیست و فقط شما را به یک ببخشیدگوی سریالی تبدیل میکند.
۱) عذرخواهی برای احساسات خود
آیا تا به حال متوجه شده اید که هنگام ابراز احساسات خود بگویید "متاسفم"؟ این یک مورد رایج است. ممکن است برای احساس ناراحتی، اضطراب یا حتی هیجان عذرخواهی کنید. مثل این است که از دیگران اجازه میخواهید تا احساسی داشته باشید.
احساسات شما مال شماست؛ آنها معتبر هستند و شما حق دارید بدون عذرخواهی آنها را تجربه کنید. به یاد داشته باشید، نباید احساساتتان را سرکوب کنید، بلکه باید آنها را بدون احساس گناه یا پشیمانی بپذیرید.
دفعه بعد که میبینید برای احساساتتان عذرخواهی میکنید، نفس عمیقی بکشید و به خود یادآوری کنید - احساس کردن اشکالی ندارد.
۲) گفتن «ببخشید» زمانی که شخص دیگری با شما برخورد میکند
این یک رفتار ناخودآگاه است که بسیاری از ما در خود ریشه دواندهایم -، اما نیاز به عذرخواهی نیست، آن هم زمانی که ما مقصر نیستیم. این عادتی است که باید آن را ترک کنیم.
۳) عذرخواهی بیش از حد زمانی که دیر کردید
مطمئناً دیر رسیدن خوب نیست و یک عذرخواهی صادقانه لازم است. اما تکرار "ببخشید" باعث میشود به نظر برسد که کار وحشتناکی انجام دادهاید.
در حالی که مهم است که لغزشهای خود را بپذیرید، اجازه ندهید که بقیه تعاملات شما را تحت الشعاع قرار دهند. شما انسان هستید و گاهی اوقات بعضی چیزها در زندگی اتفاق میافتد.
۴) عذرخواهی برای سوال پرسیدن
آیا تا به حال سؤالات خود را با گفتن «ببخشید» شروع کردهاید؟ این چیزی است که من متوجه شده ام بسیاری از ما انجام میدهیم، به ویژه در محیطهای یادگیری یا کاری. انگار به خاطر ندانستن چیزی یا اینکه وقت کسی را گرفته ایم عذرخواهی میکنیم.
اما آیا واقعاً برای اینکه میخواهیم یاد بگیریم یا به دنبال توضیح هستیم باید عذرخواهی کنیم؟ قطعا نه.
سوال کردن برای این است که رشد کنیم. این نحوه تعامل ما با دنیای اطرافمان است و باعث میشود درک خود را عمیقتر کنیم. بنابراین، نیازی به عذرخواهی برای آن نیست.
۵) گفتن «ببخشید» وقتی که نیاز به کمک دارید
در این مورد اطلاعات جالبی وجود دارد؛ طبق یک مطالعه در مجله شخصیت و روانشناسی اجتماعی، احتمال کمک کردن افراد در صورت درخواست شما دو برابر بیشتر از عدم کمک است. این گواهی بر تمایل ذاتی ما برای کمک به دیگران است.
با این حال، ما اغلب زمانی که به دنبال کمک هستیم، احساس نیاز به عذرخواهی میکنیم، گویی که این نوعی تحمیل یا پذیرش ضعف است. نیاز به کمک نقطه ضعف نیست. بخشی از انسان بودن است همه ما گاهی نیاز به کمک داریم و هیچ دلیلی برای عذرخواهی برای آن وجود ندارد.
۶) عذرخواهی به خاطر وجودتان
این مهم است، پس دقت کنید. اگر متوجه شدید که میگویید «متاسفم» به خاطر حضور در یک فضا یا بیان افکارتان، زمان تغییر فرا رسیده است.
شما حق دارید اینجا باشید و نظرات خود را بیان کنید. صدای شما مهم است، افکار شما ارزشمند است و قطعاً نیازی به عذرخواهی برای وجود خود ندارید.
سخن پایانی
حرکت به سمت ترک این عادت با آگاهی شروع میشود. به لحظاتی که بیجهت میگویید «متاسفم» توجه کنید. به این فکر کنید که چرا احساس نیاز به عذرخواهی کردید.
منظور این نیست که هرگز نگویید «متاسفم»، بلکه باید یاد بگیرید که عذرخواهی باید واقعاً موجه باشد. به عنوان مثال، زمانی که شما واقعاً به کسی صدمه زده اید یا اشتباهی کرده اید.
سعی کنید «متاسفانه»های غیرضروری را با ابراز قدردانی جایگزین کنید؛ بنابراین به جای گفتن «ببخشید دیر آمدم»، «متشکرم که منتظر ماندید» را امتحان کنید. این تغییر کوچک میتواند تفاوت بزرگی در نحوه درک شما از خود و درک دیگران از شما ایجاد کند.
این یک تحول یک شبه نخواهد بود، اما هر مرحله مهم است؛ و به یاد داشته باشید، شما کاملاً حق دارید که فضا را اشغال کنید و احساسات خود را ابراز کنید بدون اینکه متاسف باشید.