برنامه ریزی در هر فرآیندی به ویژه در زمان تحصیل و آن هم در ایام کنکور تاثیر بسزایی در موفقیت دانش اموزان و داوطلبان کنکور دارد و عبور از مسیر پر فراز و نشیب کنکور جز با ارائه برنامه ای حساب شده و متناسب با شرایط فردی داوطلبان محقق نمی شود.
در این راستا پیش از این به ارائه روش های کلی در خصوص برنامه ریزی درسی پرداخته شد اما این امر جوانب متعددی داشته که برای دستیابی به برنامه ای مناسب رعایت چنین اصولی ضروری و 11 اصل تاثیر گذار به تفصیل ارایه شده است.
تعادل در مطالعات را رعایت کنید!
محمدرضا پوردستمالچی مشاور تحصیلی در خصوص توجه به تعادل مطالعاتی برای دانش آموزان و داوطلبان کنکور به رعایت اصول مهم در امر برنامه ریزی پرداخت و بیان کرد: اولین اصل توجه به تعادل مطالعاتی است که باید در دروس مختلف مرد توجه قرار گیرد.
وی به مقایسه و بررسی کارنامه دو داوطلب کنکور اشاره کرد و گفت: داوطلب "الف" تنها به دلیل اینکه در 2 درس، درصد بسیار پایینی را کسب کرده وعلی‌رغم اینکه در پنج درس از داوطلب "ب" درصد بالاتری دارد، رتبه و نتیجه بدتری را کسب کرده و این موضوع ارتباطی به نوع درس‌ها ندارد بلکه نوسان درصدها بوده که باعث بروز چنین مسائل می شود.
این مشاور تحصیلی عنوان کرد: هرقدر درصدها (با یک میانگین ثابت) دارای پراکندگی کمتری باشند رتبه بهتری کسب می شود به همین دلیل باید در مطالعه خود تعادل را رعایت کنیم، به‌بیان‌دیگر داوطلب الف یا در مطالعه متعادل عمل‌نکرده است و یا در آزمون فرصت پاسخگویی به سؤالات را نداشته است اما در اصل تعادل باید توجه کنیم که درس‌ها را به‌اندازه اهمیت آنها مطالعه کنیم.
پوردستمالچی افزود: به‌طور مثال فرض کنید داوطلبی در گروه آزمایشی ریاضی، یکی از رشته‌های زیرگروه یک را به‌عنوان رشته موردعلاقه خود انتخاب کرده است. همان‌طور که می‌دانید در آزمون سراسری ضریب درس اختصاصی 3 برابر ضریب دروس عمومی است، بنابراین ضرایب هر یک از دروس به شرح زیر است:
مجموع این ضرایب برابر 38 است. حال اگر داوطلب موردنظر در هفته 45 ساعت مطالعه میکند، برای یافتن ساعت مطالعه مطلوب در هر درس باید از تناسب زیر استفاده کند.
مثلاً در درس ادبیات که ضریب 4 دارد:
البته پس از محاسبه این ساعتها باید به نقاط ضعف فردی نیز توجه کنید و بر اساس تواناییهای خود و مشورت با یک فرد متخصص، ساعت مطالعه مطلوب هر درس را استخراج‌کنید.
بازه زمانی مجاز مطالعه را جدی بگیرید!
برخی از داوطلبان عادت دارند ساعتها مطالعه کنند و برخی دیگر نمیتوانند حتی چند دقیقه به‌صورت متوالی این کار را انجام دهند. نمودار زیر نشان‌دهنده میزان یادآوری مطالب در یک واحد زمانی مطالعه است.
پوردستمالچی با اشاره به اینکه همان‌طور که قبلاً تأکید کردیم، آزمون سراسری به دلیل تفاوتهایی که با پایه دارد، نیازمند تغییر روش مطالعه و برنامهریزی است، گفت: طبق تحقیقات صورت گرفته، مطالبی که در ابتدا وانتهای واحد زمانی مطالعه میشوند، دارای حداکثر یادآوری است. (طبق نمودار)
بنابراین اگر داوطلبی بدون وقفه بیش از 2 ساعت، مطلبی را مطالعه کند، دارای دو زمان حداکثر یادآوری است؛ درحالی‌که اگر همین حجم در 2 زمان یک ساعته مطالعه شود، دارای چهار زمان حداکثر یادآوری بوده و با توجه به آهنگ زمانی مطالعه، بهترین واحد زمانی بین 60 تا 90 دقیقه است.
وی توصیه کرد: به ازای هر 75 دقیقه مطالعه، 15 دقیقه استراحت کنید و در بخشی از زمان استراحت خود(حدود 5 دقیقه)، بهتر است به فعالیت‌هایی پرداخت که سبب استراحت چشم و ذهن شود.
پوردستمالچی با بیان اینکه یکی از مهارتهای لازم برای داوطلبان آزمون سراسری، توانایی انتقال یا شیفت (Shift) ذهنی است، عنوان کرد: در آزمون سراسری شما باید چندین درس را در کنار هم پاسخ دهید، لذا باید این توانایی را داشته باشید همچنین یکی از راههایی که میتوانید این مهارت را در خود ایجاد کنید، تنوع مطالعاتی است؛ در ضمن اگر شما درسی را در طول هفته چند بار مطالعه کنید، به دلیل دفعات مرور بیشتر آن را بهتر یادآوری دارید.
وی تاکید کرد: با توجه به این اصل شما باید در روزهای تعطیل 6-4 درس و در روزهای مدرسه 4-2 درس را مطالعه نمایید.
مطالعه با کیفیت در طول ساعت درس خواندن
پوردستمالچی با بیان اینکه یک داوطلب حرفه‌ای باید با بالاترین میزان کیفیت و کمیت در طول روز مطالعه نماید، گفت: یعنی برای دستیابی به نتیجه عالی باید حرفه‌ای عمل کردو کلیه کلاس‌های غیردرسی خود را حذف نموده و یادتان باشد "یک ورزشکار فقط در یک‌رشته ورزشی می‌تواند قهرمان باشد."
