حالا ۹ سال است که مدرسه می‌روم؛
من ۱۰ سال است مدرسه می‌روم...
من 11 سال...
من 8 و....
مدرسه‌رفتن، کار دیروز و امروز نیست؛ اما سؤالم این است که چند نفر از ما حداقل در يكي از سال‌هاي تحصيل، از همان ابتدای سال برای درس‌هایمان برنامه‌ریزی داشتیم؟
علیرضا، 14 ساله: وای نه. از الآن به فکر درس‌خوندن باشیم؟
کیمیا، 16 ساله: برنامه‌ریزی که نه؛ اما هرسال تصمیم می‌گیرم همون روزای اول شروع کنم به درس‌خوندن، اما همیشه همه‌ی درس‌هام می‌مونه برای شب امتحان!
ساحل، 17 ساله: بله، من از دو سال قبل اين‌كار رو شروع کردم؛ چون هدف دارم و می‌خوام برای کنکور اضطراب نداشته باشم.
پویا، 15 ساله: نه هنوز؛ اما فکر کنم باید از امسال ديگه برنامه‌ریزی کنم.
باران، 13 ساله: نه، تا حالا نداشتم. فکر کنم الآن زوده! من از این که اوایل سال تحصیلی درسی برای خوندن ندارم خیلی خوشم می‌آد!
* * *
نه! نگوییم زود است؛ در واقع امروز، آغازی برای پایانِ سال تحصیلی است! اگر این‌طور فکر، برنامه‌ریزی و عمل کنیم سال تحصیلی‌اي پر از آرامش و همراه با موفقیت خواهیم داشت.
البته نمی‌خواهیم به شما دلشوره بدهیم و قرار است اضطراب‌ها را کم کنیم. چون اغلب کارشناسان و مشاوران معتقدند که برنامه‌ریزی درسی منظمی که از روزهای ابتدایی سال تحصیلی آغاز و اجرا می‌شود، تأثیر زیادی در کاهش اضطراب در روزهاي امتحان‌هاي کلاسی و آزمون‌هاي پایان سال دارد.
سعید سلطانی، کارشناس و مشاوره تحصیلی به هفته‌نامه‌ی دوچرخه می‌گوید:
«برنامه‌ریزی در روزهای آغازین سال تحصیلی خيلي ساده است؛ چون حجم درس‌ها كم است و خيلي راحت مي‌توانيم به آن عمل كنيم. اما همين اتفاق ساده باعث می‌شود در همان روزهاي اول، طعم موفقيت را بچشيم و اعتماد به نفسمان در درس‌خواندن بالا برود.
تازه، در روزهای پایانی سال تحصیلی هم با فشردگی و کمبود وقت روبه‌رو نشویم. برنامه‌ریزی صحیح باعث افزایش تمرکز و کاهش بی‌دقتی می‌شود.»
او به دانش‌آموزان پیشنهاد می‌دهد که حتماً از همان ابتداي سال با دبیران و مشاوران تحصیلی خودشان مشورت کرده و یک برنامه‌ریزی درسی مناسب با سال و رشته‌ی تحصیلی خود دریافت کنند.
سلطانی می‌گوید: «به‌طور عمومی مؤلفه‌هایی برای برنامه‌ریزی درسی وجود دارد که خودتان هم می‌توانید براساس آن یک برنامه‌ی کوتاه بنویسید و کار را آغاز کنید.
یعنی نبايد وقت را هدر بدهيد خیلی زود و هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی، برنامه‌تان را بنویسید و در همان هفته‌ی نخست، آن‌ر ا اجرا کنید. هرچه‌قدر زودتر شروع کنید این کار برای شما راحت‌تر می‌شود و به برنامه‌ریزی و مطالعه عادت می‌کنید.»
هفت فرمان برای برنامه‌ریزی
حالا اگر تصمیم گرفتید برای درس‌خواندن از همین ابتدای سال تحصيلي برنامه‌ریزی کنید تا اگر روزهای امتحان مصادف شد با عروسی دایی‌جان و... دیگر دلشوره‌ی شدید نداشته باشید و یا به صد دلیل دیگر می‌خواهید امسال را متفاوت از بقیه‌ی سال‌های تحصیلی آغاز کنید، حالا وقتش است؛ وقت برنامه‌ریزی و سپس اجرای صحیح برنامه‌های درسی.
سلطانی در ادامه به هفت نکته‌ی مهم در برنامه‌ریزی درسی که باید به آن‌ها توجه داشت اشاره می‌کند:
اول: هدف گذاری، اولین بخش این کار است؛ هدفتان را از درس‌خواندن مشخص کنید و روی کاغذ بنویسید و بعد به این هدف هر روز نگاه کنید تا یادتان بماند.
نگاه‌کردن به هدف، به شما انگیزه می‌دهد. می‌توانید از کاغذهای بیش‌تری استفاده کنید و به خودتان امتیاز بدهید و هربار که براساس برنامه پیش نرفتید یک امتیاز منفی بدهید که قابل جبران باشد تا در صورت انجام سریع آن مرحله از کار، بتوانید امتیاز منفی را پاک کنید.
دوم: با توجه به اهمیت درس‌ها و زمانی که برای مطالعه‌ی هردرس نیاز داريد، زمان مشخصي برای مطالعه‌ی روزانه‌ی هرکدام از درس‌ها تعيين کنید.
این مرحله بستگی به توانایی شما در یادگیری درس‌هاي مختلف هم دارد و بخشی از آن هم در طول سال ممکن است با توجه به نتيجه‌ی آزمون‌های دوره‌ای که در روزهای مختلف برگزار می‌شود، کمی تغییر کند و یا جابه‌جا شود.
سوم: این مرحله در کلاس درس اتفاق می‌افتد؛ با انگیزه و با دقت درس را گوش دهید و نکته‌برداری کنید. اگر سؤال یا ابهامی در درس دارید برای روزهای بعد نگذارید؛ بلکه همان روز از معلم بخواهید آن درس را دوباره توضيح بدهد تا ابهامتان برطرف شود.
چهارم: حالا که برنامه‌ریزی کردید درس هرروز را همان روز بخوانید. یعنی اگر معلم، امروز درس جديدی را در کلاس درس ریاضی به شما آموخت تا به خانه رسیدید آن مطلب را مرور و تکرار کنید.
البته بايد بخشی از ساعت تعيين‌شده را برای درس‌های روز بعد هم بگذارید. به این شکل هردرس به‌طور عادی دوبار برای شما تکرار می‌شود. یک‌بار در روزی که درس جدید را فراگرفتید و یک‌بار هم، روز قبل از جلسه‌ی بعدی آن درس. یادتان باشد تمرین و تکرار کمک می‌کنند مطالب در ذهن شما تثبیت شود.
پنجم: در طول هفته زمانی را برای جبران عقب‌افتادگی احتمالي از برنامه‌هاي درسيتان بگذارید و یادتان باشد همه‌ی درس‌هایتان باید در طول هفته مطالعه شود.
ششم: به خودتان استراحت بدهید و تغذیه درست را هم فراموش نکنید.
هفتم: اگر برنامه‌هاي درسيتان را خوب اجرا كرديد، خودتان را تشويق كنيد و براي خودتان جايزه بخريد!
