رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش، یادگیری و فهم دانش‌آموز را مبنای سوال و ارزشیابی در آزمون نهایی برشمرد و گفت: قطعا خارج از کتاب درسی، هیچ سوالی طرح نخواهد شد.
به گزارش از وزارت آموزش و پرورش؛ محسن زارعی با تاکید بر اینکه فقط آزمون خردادماه در ایجاد «سابقه تحصیلی» دانش‌آموزان ملاک عمل قرار می‌گیرد، گفت: همه تلاش دانش‌آموزان باید این باشد که در آزمون خردادماه توفیق داشته و نمره لازم را کسب کنند اما در عین حال نگران نباشند چرا که دانش‌آموزان پایه‌های دهم و یازدهم اگر بیمار شده یا به هر دلیلی نتوانند در آزمون شرکت کنند، فرصت «ترمیم نمره» برای آن‌ها وجود دارد و می‌توانند در نوبت‌های خردادماه سال‌های بعد در قالب ترمیم، درس خود را دوباره امتحان دهند.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش ادامه داد: اما دانش‌آموزان پایه دوازدهم، توجه داشته باشند نمره‌ای که در هر درس در خردادماه تولید می‌کنند، ملاک ایجاد «سابقه تحصیلی» آن‌ها خواهد بود لذا حتی اگر «غیبت» آن‌ها موجه هم باشد فرصت را از دست داده و از آن درس نمره «صفر» می‌گیرند و وقتی این صفر به تراز تبدیل می‌شود، تراز آن‌ها منفی شده و دانش‌آموز ضرر می‌کند.
زارعی در ادامه با تاکید بر اینکه دانش‌آموزان در همه دروس ایجاد سابقه را داشته باشند به‌ویژه دروسی که دارای سهم و ضرایب بیشتری در کنکور هستند، اظهار کرد: دروس عمومی صرفا در آزمون نهایی سابقه تولید می‌کند، بنابراین دانش‌آموزان به دروس عمومی برای ایجاد سابقه بیشتر توجه داشته باشند.
وی در این برنامه گفت: برای آزمون سراسری ۱۴۰۳ نیز مبنای ۵۰ درصد تاثیر قطعی معدل فقط برای پایه دوازدهم است و دهم و یازدهم برای سال‌های بعدی است؛ یعنی نیازی نیست دهمی‌ها و یازدهمی‌ها امسال ایجاد سابقه کنند؛ فقط دوازدهمی‌ها باید سابقه را داشته باشند اما دهم و یازدهمی‌ها همزمان می‌توانند برای سال‌های بعد خود ایجاد سابقه تحصیلی کنند.
عضو شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش با اشاره به سختی یا آسانی امتحانات نهایی، تصریح کرد: اینکه دانش‌آموزان الزاما در محل تحصیل و مدرسه خودشان آزمون را نمی‌دهند، ممکن است شبهه سختی امتحان را به ذهن متبادر کند اما مدرسه‌ای که امتحانات نهایی برپا خواهد شد، همانند سایر مدارس است و کادر و عوامل اجرایی نیز معلمان هستند لذا تغییر فضا و کادر مدرسه ممکن است رخ دهد اما سعی بر این است که محل آزمون، محلی باشد که علاوه بر ایجاد آرامش برای دانش‌آموزان، فضای استاندارد لازم از لحاظ نور کافی، تهویه گرما و سرمایش مناسب، صندلی مناسب و غیره تعبیه شود تا دانش‌آموزان در کمال آرامش آزمون دهند.
وی با تاکید بر اینکه طراحی آزمون به صورت هماهنگ کشوری خواهد بود یادآور شد: در آزمون‌های داخلی معلمان طراحی سوالات امتحانی را بر عهده دارند که دانش‌آموزان با این شیوه طراحی آشنا هستند و از این نظر که با این شیوه طراحی سوال انس گرفته‌اند احساس راحت‌تری دارند لذا مشخص است که امتحان نهایی به‌دلیل آن‌که برای‌شان ناشناخته است، بپرسند چه نوع سوالی در امتحان خواهد آمد و این خود ایجاد استرس و نگرانی می‌کند که بخشی از این نگرانی طبیعی است.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش در ادامه گفت: این تضمین را می‌دهم که مبنای طراحی سوالات آزمون، کتاب درسی است. طراحان آزمون‌ها مکلفند در چارچوب کتاب درسی سوال طراحی کنند و خارج از کتاب‌ها سوالی طرح نخواهد شد؛ چرا که کتاب درسی در سراسر کشور مبنای تدریس معلمان است لذا نیازی نیست دانش‌آموزان به کتاب‌های کمک آموزشی یا موسسات کمک آموزشی و غیر کلاس درسی خود مراجعه کرده یا معلم خصوصی بگیرند.
وی افزود: همچنین به طراحان سوالات تاکید می‌کنیم از طراحی سوالات پرتکرار سال‌های قبل، جزوات و کتب کمک درسی پرهیز کنند و این امر رصد می‌شود تا به هیچ عنوان مشابهت سوال با کتب کمک آموزشی و جزوات نداشته باشیم.
زارعی در ادامه به دانش‌آموزان توصیه کرد به جای آن‌که صرفا به کلیدواژه‌های مهم و نکات مهم کتاب پرداخته و تنها آن‌ها را بخوانند، مفاهیم کتاب را یاد بگیرند چرا که در آزمون نهایی یادگیری و فهم دانش‌آموز مبنای سوال و ارزشیابی است؛ به عبارت دیگر اگر دانش‌آموزی مطالب کتاب را خوب بیاموزد، به راحتی از پس سوالات نهایی برخواهد آمد.
وی با اشاره به سطح سوالات آزمون‌های نهایی، گفت: این در حالیست که سوالات در سطح کتاب درسی و رده سنی دانش‌آموزان طراحی می‌شود. همچنین دانش‌آموزان هیچ بخشی از کتاب را حذف نکنند برای خواندن، چرا که از تمام کتاب‌های درسی سوال طرح می‌شود.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش همچنین از معلمان خواست تا حتما در تدریس خود یادگیری را مبنای عمل قرار دهند و در آزمون‌های داخلی نیز صرفا به سطح دانش بسنده نکرده و تنها کلیدواژه‌ها را نپرسند بلکه سطحی بالاتر که همانا یادگیری و فهم است را ملاک پرسش‌های خود قرار دهند؛ رعایت این نکات می‌تواند موفقیت در آزمون‌های نهایی را برای دانش‌آموزان در پی داشته باشد.
وی در ادامه درخصوص تضمین امنیت آزمون‌های نهایی و شایعات لو رفتن سوالات نیز اظهار داشت: آزمون طی سه مرحله طراحی، اجرا و تصحیح و نمره‌گذاری برگزار می‌شود. در مرحله طراحی؛ طراحان سوال در فضای قرنطینه کار طراحی آزمون را انجام می‌دهند یعنی از ابتدای طراحی تا پایان ساعت آزمون در فضای قرنطینه به سر می‌برند و این برای اولین بار در کشور اجرا شده است.
عضو شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: پس از اتمام طراحی سوالات، فایل سوالات به صورت رمزنگاری شده به روسای اجرایی سراسر کشور ارسال می‌شود و کد و رمز سوالات دقایقی قبل از آغاز امتحان به روسای حوزه اجرا ارسال و تا زمان تکثیر سوالات نیز برای جلوگیری از لو رفتن، اتاقی تعبیه شده تحت عنوان قرنطینه آزمون که آن‌جا یکی از همکاران نیم تا یک‌ساعت باز هم قرنطینه شده و در این مدت دسترسی به هیچ وسیله ارتباطی نخواهد داشت.
وی با تاکید بر امنیت کامل برگزاری آزمون‌های نهایی گفت: فایلی که رییس حوزه دریافت و بارگذاری کرده در سیستمی که آفلاین و وصل به اینترنت نیست، در اختیار همکار قرنطینه شده قرار می‌گیرد و بعد رمز در قالب فرمی به اتاق منتقل و سپس می‌توانند سوالات را تکثیر کند.
زارعی، افزود: سوالات دوباره بسته‌بندی و پلمب و در نهایت در انظار عمومی و با تایید دانش‌آموزان درب‌های پاکت‌ها باز و سوالات پخش می‌شود لذا تا لحظه‌ای که پاکت باز نشود، به جز افرادی که در قرنطینه هستند، هیج کسی از آن باخبر نیست. به هیچ وجه امکان ندارد کسی بتواند قبل از آغاز امتحان به سوالات دسترسی داشته باشد.
وی با بیان اینکه به دانش‌آموزان موکدا گفته می‌شود هیچ وسیله ارتباطی با خود به جلسه امتحان نیاورند اظهار کرد: در صورت کشف وسیله ارتباطی به شدت با فرد برخورد می‌شود و برابر قانون نیز هیات‌های بدوی و تجدید نظر تشکیل و دانش‌آموز از یک تا چند آزمون و حتی تا چند نوبت از حضور در آزمون محروم می‌شود.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با اشاره به اغواگری برخی کلاهبرداران گفت: قرار نیست هیچ سوالی قبل از امتحان لو برود لذا مراقب کلاهبرداران باشید چرا که سوالات تا ساعت برگزاری آزمون، به دست هیچ کسی نمی‌رسد.
وی با بیان اینکه پاسخ‌برگ‌ها برای هر فردی شخصی‌سازی شده است گفت: بعد از اتمام آزمون بارگذاری در سامانه انجام و پاسخ‌برگ‌ها برای توزیع در بین دبیران سراسر کشور به صورت تصادفی توزیع می‌شود. هر برگه دو بار کامل تصحیح می‌شود به طوری که دو مصحح در دو مکان مختلف کشور این کار را انجام می‌دهند و نمرات توسط سامانه جمع می‌شود تا خطای انسانی کاهش یابد.
زارعی در این برنامه، گفت: اگر مغایرتی بین نمرات دو مصحح دیده شود، برگه به مصحح سوم ارجاع داده می‌شود و اگر باز هم مغایرت وجود داشته باشد برگه به چرخه تصحیح بازمی‌گردد لذا حقی از دانش‌آموزان تضییع نمی‌شود و ما این را ضمانت می‌کنیم.
وی ادامه داد: ممکن است در محل آزمون فردی وسیله‌ای را بدون اینکه کشفی صورت گرفته باشد سر جلسه برده و توسط آن تصویری از برگه سوالات تهیه و برای شبکه‌های سودجو ارسال کند که احتمال این کار صفر نیست و این تقلب است و هر کسی این کار را کرده بلافاصله شناسایی می‌شود چرا که پاسخ‌برگ‌ها شخصی‌سازی شده است و بلافاصله حوزه شناسایی و با دوربین‌ها و عوامل حوزه نیز متخلف شناسایی می‌شود، همچنین باید گفت که از هر پیشنهادی که ضریب امنیت را بالا ببرد استقبال می‌کنیم.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با اشاره به آخرین مصوبات ستاد آزمون گفت: در جلسه برگزار شده دستور جلساتی داشتیم از جمله دستگاه‌های امنیتی با محوریت وزارت کشور کار تامین امنیت آزمون‌ها را دنبال خواهند کرد و در استان‌ها و شهرستان‌ها نیز با تشکیل شورای تامین این امر دنبال می‌شود.
وی افزود: مقرر شد پایداری اینترنت برای حوزه‌های تصحیح در دستور کار قرار گیرد. قرار است این آزمون تمام الکترونیک برگزار شود یعنی دیگر کاغذی در کار نباشد و برای این امر از مرحله احراز الکترونیکی تا پاسخگویی و تصحیح و اعلام نتیجه الکترونیکی شود. احراز هویت هم اکنون به صورت الکترونیکی انجام می‌شود ولی تصحیح نیمه الکترونیک است.
عضو شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش، ادامه داد: کاغذ کماکان در جریان و نیروی انسانی نیز دخیل است اما در تمام الکترونیک همه این‌ها حذف می‌شود. لازمه این کار ایجاد حوزه‌های استانداردی است که یکی از مصوبات این بود که تا سال ۱۴۰۷ مراکز آزمون استاندارد تمام الکترونیک در کشور برای تمام مناطق راه‌اندازی شود تا تمامی آزمون‌ها از جمله آزمون نهایی را پشتیبانی کند.
وی با اشاره به فضاهای برگزاری آزمون‌های نهایی گفت: مقرر شد فضاهای موجود برای اینکار متناسب‌سازی شود و جاهایی که فضا نیست، کار احداث و راه‌اندازی آن آنجام شود.
زارعی در پایان از خانواده‌ها خواست استرسی به فرزندان وارد نکنند و در عین حال گفت: دانش‌آموزان تا پایان سال تحصیلی در کلاس‌ها حضور یابند و حتی یک روز را از دست ندهند.
