مهروماه

سوالات درس زبان و ادبیّات فارسی در آزمون 95 رشته‌ی ریاضی، از نظر ترتیب و چیدمان سؤالات، منطبق با آزمون‌های سال‌های گذشته است؛ چنان‌که در هر کدام از شش محور اصلی «واژگان، املا، تاریخ ادبیّات، آرایه‌های ادبی، زبان فارسی، قرابت معنایی» به ترتیب، 3، 2، 3، 3، 5 و9 سؤال طرح شده است.
از نظر تیپ‌بندی و گونه‌های سؤالی، در سؤالات این دوره کمی نوگرایی دیده می‌شود؛ چنان‌که در مبحث املای واژه - همانند آزمون ریاضی و تجربی 94- بررسی املای درست یا غلط در ابیات، نوعی تازگی در طرح سؤالات را نشان می‌دهد. علاوه بر این، در مبحث زبان فارسی نیز، توجّه به تیپّ الفبایی در طرح سؤال (سؤال 15) و نیز، توجّه به معنای ردیف در ابیات (سؤال 12)‌ جالب توجّه است. نکته‌ی تازه‌ای که در سؤالات آرایه در این دوره دیده می‌شود، طرح سؤال از مبحث «سجع» است که در طیّ چند سال اخیر، هیچ‌گاه مورد توجّه طرّاحان سؤال نبوده است. سؤالات مبحث قرابت معنایی نیز، بر همان سبک و سیاق معمول و تا حدّی ساده طرح شده و نکته‌ی نو و تازه‌ای در آن‌ها دیده نمی‌شود.
از نظر سطح علمی، در میان سؤالات این آزمون نیز، همچون آزمون‌های ریاضی 94، سؤالاتی چالش‌برانگیز و دارای غلط علمی دیده می‌شود؛ چنان‌که سؤال 15 (مربوط به مبحث زبان فارسی) در نهایت بی‌دقّتی طرح شده و خطای علمی در طرح سؤال 11 (مربوط به مبحث آرایه‌های ادبی) نیز، بی‌گمان دانش‌آموزان عزیز را در انتخاب گزینه‌ی مناسب با چالش و مشکل روبه‌رو ساخته است. در مجموع، سؤالات این دوره را می‌توان ترکیبی از سؤالات ساده، متوسّط و بعضاً دشوار ارزیابی کرد.

این آزمون، نخستین آزمونی است که در طی سال‌های متمادی ترتیب و چینش تست‌های معارف به هم خورده و به صورت کاملاً مختلط ازسه کتاب آمده است. اما کماکان تعداد تست‌های هر سال به همان صورت سابق (دوم 9 تست، سوم 9 تست و پیش 7 تست) باقی است.
طرح 4 تست سخت،‌ کار را برای کسب درصد بالای 90 دشوار کرده و هم‌چنین 7 تست از حفظ آیات طرح شده که این نیز برای دانش‌آموزان رشته ریاضی و انسانی که نخستین گروه امتحانی سال 95 بوده‌اند، به شدت استرس‌آور نموده است. هم‌چنین 7 تست نیز از حفظ متن طرح‌شده که جز با حفظ خط به خط متن قابل پاسخ نیست!
تست‌ شماره‌ی 74 کماکان با اختلاف نظر استادان در میان گزینه‌های 1، 2 و 3 همراه است و شاید اصلاً بعنوان تست غلط حذف گردد!

امسال سؤالات ترجمه بیش‌تر گزینه‌محور بود تا صورت سؤال‌محور یعنی این‌که باید به مقایسه‌ی گزینه‌ها می‌پرداختیم و به مواردی مثل حذف و اضافه، جابه‌جایی و ... توجه می‌کردیم.
سؤالات درک مطلب نسبت به سال گذشته سخت‌تر بودند و به تحلیل بیش‌تری را نیاز داشتند. درواقع دو موضوع بودن متن، کار را برای داوطلب سخت می‌نمود. سؤالات اعراب‌گذاری و تجزیه چالش چندانی نداشت و مانند سال قبل منطقی و روتین بود. البته در سؤالات اعراب‌گذاری بین گزینه‌ها یک کلمه با اعراب متفاوت دیده نمی‌شد یعنی مقایسه بی‌نتیجه بود.
سؤالات قواعد در مجموع متوسط بود.
سؤال 43 دور از پیش‌بینی، سؤال 44 کاملاً جدید، سؤال 45 تکراری، سؤال 46 منطقی و ساده، سؤال 47 نکته‌دار و ترکیبی (تشخیص اسم مثنی در رابطه با اسم‌هایی که به «ان» ختم می‌شوند، سؤال 48 بسیار ساده و مناسب، مشابه سؤال 49 را در سال‌های قبل داشتیم، اما چندان آسان نبود، سؤال 50 تقریباً شبیه سؤال سال گذشته‌ی منادی بود و بین گزینه‌ی 1 و 3 شک می‌کردیم که با توجه به قواعد اعلال و صیغه‌ی فعل گزینه‌ی 1 را انتخاب می‌کنیم.

اگر بخواهیم درس زبان انگلیسی را در کنکور ریاضی 95 به‌صورت کلی تحلیل کنیم، سطح سؤالات رضایت‌بخش بود. می‌توان گفت کنکور امسال تقریباً % از کنکور سال گذشته دشوارتر بود و به‌خصوص در سؤالات کلوز‌تست و درک مطلب، با دشوار‌هایی همراه شده بود.
سؤالات گرامر تقریباً استانداردهای همیشگی را داشتند، هر چند طراح تلاش کرده بود نوآوری‌های به خرج دهد. سؤالات واژگان بسیار خوب بودند و تعداد لغات خارج از کتاب بسیار کم بود. البته سؤالات از جمله‌های بسیار طولانی تشکیل شده بودند. کلوزتست دشوارترین بخش آزمون بود و به‌خصوص سؤال 89 با ابهام زیادی همراه بود.
در بخش درک مطلب 2 سؤال داشتیم که از داوطلب می‌خواست مشخص کند کدام‌یک از سؤالات موجود در گزینه‌ها، در متن پاسخ داده شده است. می‌توان گفت این نوع طراحی سؤال، بیش‌ترین نوآوری کنکور امسال بود. علاوه بر این، داشتن 2 سؤال مرجع ضمیر و نداشتن سؤال معنی کلمه هم خیلی جلب توجه می‌کرد.

سوال‌های ریاضی 2، حسابان و دیفرانسیل کنکور سراسری 95، همانند کنکور 94 از سطح استاندارد و نرمالی برخوردار بودند. نکته جالب توجه کنکور در این دروس عبارتند از:

• توجه ویژه به رادیکال، نکات و روابط آن
• استفاده‌ی دو سوال از دنباله
• توجه ویژه به تمرین‌های کتاب درسی
• تعداد کم سوالات مشتق و کاربرد مشتق همانند سال گذشته
• به هم‌زدن ترتیب سوالات کنکور در سال‌‌های گذشته به‌ترتیب کتاب‌های پایه تا پیش چیده می‌شود.)

در حالت کلی 5 تست مشابه تمرین‌های کتاب درسی، 12 تست مشابه سوال‌های کنکور سراسری ریاضی و تجربی سال‌های گذشته است.
هم‌چنین تنها یک دو یا سوال چالشی در این آزمون دانش‌آموزان را به دردسر می‌انداخت.
در مجموع دانش‌آموزانی که روی مباحث کتاب تسلط کافی داشتند و سوال‌های کنکور سال‌های گذشته را بررسی و آنالیز کردند، به‌طور قطع نتیجه‌ی مطلوبی از این آزمون می‌گیرند.

از تعداد 45 سؤال درس فیزیک، 15% تست‌ها ساده، 53% متوسط و 32% دشوار به حساب می‌آیند. نسبت به آزمون‌های سراسری سال‌های گذشته، از فصل اندازه‌گیری و بردار سؤال مطرح نشده بود و به جای آن 1 سؤال در بخش صوت اضافه شده است. از قسمت ویژگی‌های ماده هم سؤالی طرح نشده بود و هر 3 تست مربوط به چگالی و فشار می‌باشند.
تست‌هایی مانند 188 و 194 دارای پیچیدگی راه حل و محاسبات طولانی هستند. تست 180 مربوط به مواد RC است که تمرین مربوط به آن از کتاب درسی حذف شده است. مثل روال‌ سال‌های قبل،‌ تست‌های مربوط به پیش 2 پیچیدگی و محاسبات کم‌تری نسبت به قسمت‌های دیگر داشت. تست 200 مربوط به فیزیک هسته‌ای، بصورت ترکیبی از انرژی بستگی و واپاشی بود که جدید به حساب می‌آید.
روی هم رفته آزمون متوسطی طراحی شده بود که تغییرات چندانی با سال گذشته نداشت و انتظار می‌رود دانش‌آموزان متوسط حداقل به 40% سؤالات پاسخ درست داده باشد.

با در نظر گرفتن کنکور سال‌های قبل می‌توانیم بگوییم در کنکور امسال تست‌های تکراری در سال‌های گذشته بسیار زیاد بود که عبارتند از:

• درجه‌ی دشواری سؤال‌ها در مجموع، تفاوت زیادی با درس شیمی کنکور 94 (رشته ریاضی) ندارد. البته کمی آسان‌تر و مسائل، کم‌تر شده است.
• تعداد مسائل محاسباتی از 19 مورد (در کنکور ریاضی 94) به 14 مورد تقلیل یافته است و مسائل در مجموع، کمی آسان‌تر از سال 94 است.
• چند مسئله‌ی دشوار یا خیلی دشوار در میان مسائل محاسباتی دیده می‌شود، از جمله تست‌های 203، 213، 214، 216 و231. به نظر من، در این کنکور، دانش‌آموزانی موفق‌تر بودند که حداقل با همه‌ی این تست‌ها درگیر نشده باشند، مگر اندک دانش‌آموزان بسیار قوی که هدفشان در درس شیمی، رسیدن به درصد 90 یا بالاتر است.
• تست 226 چالش برانگیز و بغرنج است و اگر تعارف را کنار بگذاریم، تا حدی خارج از چارچوب کتاب درسی محسوب می‌شود. البته تست هیچ ایرادی نداشته و خلاقیت آمیز و جالب نیز می‌باشد. برای اکثریت دانش‌آموزان (متوسط به پایین)، بهتر است در جلسه‌ی کنکور خود را با چنین تست چالش برانگیزی درگیر نکرده و از آن عبور کنند.
• بیشتر تست‌های مربوط به شیمی 2، به گونه‌ای طرح شده‌اند که دانش‌آموز باید متن کتاب درسی را با دقت زیاد خوانده و دقیق یاد گرفته باشد که از عهده‌ی پاسخگویی درست تست برآید. در ضمن، 11 تست از شیمی 2 ارائه شده است.
• از شیمی 3، 12 تست و از شیمی 4 نیز 12 تست ارائه شده است. برخی از مسائل مربوط به شیمی 3 و4، دشوار و برخی دیگر، نسبتاً آسان بودند.
• متن بخش 3 شیمی 3 هم خیلی مورد توجه طراحان کنکور بوده است. اصولاً، همیشه متن بخش 3 شیمی 3 مهم بوده است.

با در نظر گرفتن کنکور سال‌های گذشته می‌توانیم بگوییم در کنکور امسال تست‌های 126، 129، 131 بسیار شبیه کنکورهای سال‌های گذشته بوده است. به عنوان مثال: تست 136: دقیقا شبیه کنکور تجربی در سال اخیر بوده است.
تست 131: چندین بار در سال‌های اخیر در کنکور آمده.
از نظر سطح دشواری می‌توان گفت که کنکور امسال در هندسه‌ی پایه متوسط و هندسه تحلیل ساده و بدون چالش بوده و در هندسه‌ی پایه دو تست 128 و 129 جای تامل داشت. به این ترتیب که تست 128 را تست سخت و جالب می‌توان گفت و تست 128 به علت وجود رابطه‌ی مثلثاتی تستی متوسط روبه دشوار است.
در کنکور امسال با هیچ تغییر بودجه‌بندی مواجه نشدیم و این کنکور بدون تغییر سبک بود و چیدمان تست‌ها همانند سال‌های قبل می‌باشد.
اگر دانش‌آموزان به طور معمول به کتاب درسی و تست‌های کنکور اشراف می‌داشتند به راحتی از پس تست‌ها برمی‌آمدند و می‌توانستند بالای 70 درصد کنکور را جواب دهند.

تحلیل درس جبر و احتمال:
با در نظر گرفتن کنکور سال‌های قبل می‌توانیم بگوییم در کنکور امسال تست‌های تکراری در سال‌های گذشته بسیار زیاد بود که عبارتند از:

• تست‌های 141 و 142 در آمار
• تست 143 در کنکور 90
• تست 145 در کنکور خارج از کشور 94
• تست 147 در کنکور سال قبل 94 و 87
• تست 149 چند سال اخیر بوده‌اند.

از نظر سطح دشواری می‌توانیم بگوییم اکثر تست‌ها در سطح متوسط بوده و محاسبات عددی خاصی نداشته‌اند. ولی تست

• 143 از متوسط بالاتر بوده
• 151 نیازی به محاسبه عددی داشت
• 152 نیاز به محاسبه‌ی عددی و سطح آن از متوسط بالاتر بود.
• تست 153 تنها تست جالب 1 سال در گسسته بود.

از نظر بودجه‌بندی و چیدمان هیچ تغییر نداشتیم ولی از نظر سبک طراحی تست 153 تست جدید محسوب می‌شود.
شایان ذکر است: دانش‌آموزان در این درس اگر به مطالب کتاب درسی تسلط می‌داشتند و در محاسبات دقت لازم را می‌داشتند به طور متوسط می‌توانستند بالای 50 درصد سوالات را جواب بدهند.

با در نظر گرفتن کنکور سال‌های گذشته می‌توانیم بگوییم در کنکور امسال تست‌های 126، 129، 131 بسیار شبیه کنکورهای سال‌های گذشته بوده است. به عنوان مثال: تست 136: دقیقا شبیه کنکور تجربی در سال اخیر بوده است.
تست 131: چندین بار در سال‌های اخیر در کنکور آمده.
از نظر سطح دشواری می‌توان گفت که کنکور امسال در هندسه‌ی پایه متوسط و هندسه تحلیل ساده و بدون چالش بوده و در هندسه‌ی پایه دو تست 128 و 129 جای تامل داشت. به این ترتیب که تست 128 را تست سخت و جالب می‌توان گفت و تست 129 به علت وجود رابطه‌ی مثلثاتی تستی متوسط روبه دشوار است.
در کنکور امسال با هیچ تغییر بودجه‌بندی مواجه نشدیم و این کنکور بدون تغییر سبک بود و چیدمان تست‌ها همانند سال‌های قبل می‌باشد.
اگر دانش‌آموزان به طور معمول به کتاب درسی و تست‌های کنکور اشراف می‌داشتند به راحتی از پس تست‌ها برمی‌آمدند و می‌توانستند بالای 70 درصد کنکور را جواب دهند.