تحلیل درس ادبیات عمومی:
سؤالات درس زبان و ادبیّات فارسی در آزمون 95 رشتهی انسانی، از نظر تیپبندی و گونههای سؤالی، تفاوت چندان محسوسی با سؤالات سالهای گذشته ندارد و در هر 6 محور اصلی «واژگان، املا، تاریخ ادبیّات، آرایههای ادبی، زبان فارسی، مفهوم و قرابت معنایی» به ترتیب، 3، 2، 3، 3، 5 و 9 سؤال طرح شده و البتّه جز در مواردی معدود، بر همان سبک و سیاق حاکم بر سالهای اخیر و بدون رویکرد جدید ارزیابی میشود؛
جز اینکه در مبحث واژگان (سؤال 1) توجّه به تیپ الفبایی، نوعی نوگرایی در طرح سؤالات واژگان در رشتهی انسانی به شمار میرود- که البتّه در آزمونهای سایر رشتهها در سالهای اخیر، نمونههای آن را میتوان دید.
در مبحث واژگان و املا، سؤالات با ظرافت بیشتر و به صورت فنّیتر طرّاحی شده؛ امّا در بقیّهی مباحث به ویژه تاریخ ادبیّات و آرایه، سؤالات نسبتاً ساده است. در بخش زبان فارسی، هم سؤالات نسبتاً ساده و هم سؤالات متوّسط دیده میشود و البتّه طرح سؤال از «معنای ردیف در بیت» نیز، جالب توجّه است.
سؤالات مفهوم و قرابت معنایی را هم جز در یک یا دو مورد مثلاً سؤال 21 که سؤالی دشوار بود میتوان سؤالاتی ساده و متوسّط به شمار آورد. در مجموع، سؤالات این دوره را میتوان ترکیبی از سؤالات ساده، متوسط و دشوار دانست.
تحلیل درس ادبیات اختصاصی:
سؤالات درس ادبیّات اختصاصی در این دوره، اگرچه از نظر ترتیب و چیدمان مباحث و موّاد آزمونی، کاملاً متفاوت با آزمونهای داخل و خارج سالهای گذشته است، امّا از نظر تیپبندی و به ویژه بودجهبندی، کاملاً منطبق با سؤالات سالهای 92، 93 و 94 است؛ چنانکه از هریک از مباحث «تاریخ ادبیّات، قافیه، عروض، نقد ادبی، آرایههای ادبی، سبکشناسی، مفهوم و قرابت معنایی» به ترتیب، 10، 2، 5، 1، 5، 1 و 6 سؤال طرح شده است.
از نظر تیپبندی- چنانکه اشاره شد - شکل نو و تازهای در سؤالات دیده نمیشود؛ جز این که تنها در مبحث تاریخ ادبیّات (سؤال 143)، توجّه به تیپّ الفبایی در بررسی زندگی و آثار شاعران و نویسندگان را میتوان شکلی تازه توصیف کرد. از نظر علمی، در مبحث «تاریخ ادبیّات»، طرح سؤال از برخی نکتههای ظریف موجب دشواری سؤالات 136 و 143 شده امّا بقیّهی سؤالات این مبحث و نیز سؤالات مربوط به سبکشناسی و نقد ادبی، بسیار ساده و آسان طرّاحی شده است.
در مبحث «قافیه»، سؤالات بسیار سادهتر از سالهای گذشته ارزیابی میشود؛ ضمن اینکه سؤالات عروض نیز، با کمی تسلّط نسبی بر مباحث تقطیع هجایی و ارکان و نام اوزان به راحتی قابل پاسخگویی است.
سؤالات مربوط به دو مبحث «آرایههای ادبی» و «مفهوم و قرابت معنایی» نیز، سؤالاتی بدون دشواری و پیچیدگی و نسبتاً آسان به شمار میرود. در مجموع، سؤالات این دوره را باید سؤالاتی ساده و آسان دانست.