مهروماه

با اعطای کرسی پژوهشی به محققان کشور در حوزه پزشکی دریایی از سوی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی فعالیت های رو به رشدی در این حوزه در حال انجام است و محققان به دستاوردهای قابل قبولی رسیده اند.

با اعطای کرسی پژوهشی به محققان کشور در حوزه پزشکی دریایی از سوی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی فعالیت های رو به رشدی در این حوزه در حال انجام است و محققان به دستاوردهای قابل قبولی رسیده اند.
ایرج نپی پور دارنده کرسی پژوهشی "پزشکی دریایی" از سوی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی درباره ضرورت انجام این کرسی اظهار کرد: پزشکی دریایی یک گسترۀ میان رشته ای است که از برون دادهای علوم پزشکی، بیولوژی دریایی، توکسیکولوژی، میکروبیولوژی، علوم زیستی، اقیانوس شناسی و فیزیک زیستی استفاده می کند و به مباحثی به صورت یافت و شناسایی زیستمندان دارویی دریایی، کشف و استخراج مواد فعال زیستی از زیستمندان دریایی، اثر اقلیم دریایی برسلامت، میکروبیولوژی و عفونت های دریایی، توکسیکولوژی مسمومیت های غذایی دریایی، جانوران زهرآگین و خطرناک دریایی، دریازدگی و غرق شدگی، پزشکی غواصی، موادغذایی دریایی، دریا درمانی و داروهایی با منشاء دریایی می پردازد.
نبی پور ادامه داد: با توجه به گستردگی این رشته و مباحث متنوعی که به آن می پردازد و نیز گستردگی مرز های دریایی ایران وجود یک کرسی در این زمینه غیر قابل اغماض است. از سوی دیگر توسعة دریا محور در رأس سیاست های کلان جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و در اسناد بالادستی نظام به آن اشاره شده است و برتری در حوزه های اقتصادی، فرهنگی و علمی توسعة دریا محور موجب ایجاد غرور ملّی و برتری جویی کشور در مقابل کشورهای عرب حاشیة جنوبی خلیج فارس می شود.

بهره‌برداری از کلاژن دریایی و ایجاد صنعتی پاک در خلیج فارس

وی همچنین بیان کرد: بی شک با رشد تند فناوری های نو در کشور و تلفیق آن با علوم جدید دریا محور در عرصه های پزشکی می توان به تولید محصولات زودبازده و ارزش افزوده بالا در یک چشم انداز کوتاه مدت امید بست. برای مثال اگر در یکی از فعالیت های کرسی که بهره‌برداری از کلاژن دریایی است چنانچه به محصول منتهی شود، خود می تواند یک صنعت پاک را در گسترة خلیج فارس نوید دهد. از سوی دیگر با چاپ مقالات بین‌المللی با نام سرافراز خلیج فارس می توان از دید سیاسی و سرزمینی نیز بر نام بلند این آبراه استراتژیک تکیه کرده و غرور ملّی را ایجاد کرد.

نبی پور درباره اهداف این کرسی پژوهشی نیز گفت: در فاز اول پنج سالة کرسی پزشکی دریایی که به میکروبیولوژی دریایی پزشکی و توکسینولوژی دریایی پزشکی اختصاص دارد بر روی پروژه های در مرز دانش این دو شاخه از پزشکی دریایی تاکید ورزیده شده است که شامل جداسازی، استخراج و بهینه سازی ترکیبات فعال زیستی با توان آنتی بیوتیکی، داروهای ضدسرطان است. همچنین با راه‌اندازی پژوهش های نوآورانه نانوبایوتکنولوژیک دریایی پزشکی می توان به نوآورترین گستره های تلفیقی علوم نائل شد که شامل طراحی مولکولی، ساخت ذرات نانویی با کمک از ماکروملکول های زیستی دریایی است.

چاپ نخستین کتاب جامع پزشکی دریایی
وی در ادامه ابراز کرد: به طور معمول ورود یک دارو به عرصة تجاری حداقل 15 سال نیاز به انجام فازهای مختلف کارآزمایی های بالینی دارد ولی بافعالیت کرسی احتمال ورود حداقل یک فراوردة دارویی به مرحلة تجاری سازی محتمل است. امّا در خصوص فرآورده‌های نانوبیوتکنولوژیک پزشکی دریایی، احتمال ساخت کیت تشخیص طبی یا ردیاب زیستی و تجاری سازی آن حداقل برای یک محصول نیز وجود دارد. همچنین در زمینة استخراج مواد زیستی مانند کلاژن دریایی و ورود آن به محصولات پر رونق دارویی-آرایشی افق تجاری سازی پنج ساله نیز محتمل است.

تدوین سند و نقشه راه علوم زیست پزشکی دریایی

دارنده کرسی پژوهشی "پزشکی دریایی" با اشاره به دستاوردهای کرسی پزشکی گفت: چاپ نخستین کتاب جامع پزشکی دریایی برای آشنایی با مباحث این رشته و کتب فراوان در زمینه شناسایی زیستمندان دارویی خلیج فارس از فعالیت های ترویجی کرسی بوده است. سند و نقشه راه علوم زیست پزشکی دریایی تدوین شده است. نخستین مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بنیان گذاشته شده است و توسط کرسی دو رشتة میکروبیولوژی دریایی پزشکی و توکسینولوژی دریایی پزشکی نیز در همین مرکز در مقطع PhD برای نخستین بار در منطقة غرب آسیا راه اندازی شد.

راه‌اندازی موزه جانوران زهر آگین دریایی در موزه پزشکی خلیج فارس

نبی پور همچنین بیان کرد: هم اکنون در مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی با همکاری پژوهشگران در حوزه های شیمی تجزیه، شیمی-فیزیک، مهندسی ژنتیک و فارماکولوژی به تحقیقات پایه در شناسایی و استخراج مواد فعال زیستی مشغول بوده و دو دانشجو نیز در مقطع پسا دکتری در زمینة مهندسی بافت و شناسایی باکتری های مفید دریایی فعالیت می کنند. طراحی و بارگذاری تارنمای Website پزشکی دریایی نیز به عنوان بانک اطلاعاتی انجام شده است. از طریق کرسی اکتشاف در اعماق خلیج فارس و تهیه فیلم مستند نیز در جریان است که محصولات آن از شبکه مستند پخش شده است. بخش موزه جانوران زهر آگین دریایی در موزه پزشکی خلیج فارس راه اندازی شده است.